- z
- 31
"TOPOS": Pismo literackie, Idee, Środowisko. Studia, Idea i wstęp Jarosław Ławski
Dwumiesięcznik literacki „Topos” działa od roku 1993, ma więc historię istnienia obejmującą ponad ćwierć wieku […]. Wśród osiągnięć pisma Jarosław Ławski […] wymienia: wyraziste poglądy literackie, zgodnie z tytułem propagujące poszukiwanie „miejsc wspólnych”, a zatem zwrot w stronę tradycji i odrzucenie postmodernistycznych eksperymentów, „wykreowanie konstelacji znakomitych poetów”, dużą rolę odegraną w życiu literackim dzięki własnej Bibliotece, antologiom, konkursom i festiwalom, wreszcie ukształtowanie gustu i wrażliwości wiernych sobie czytelników. To z pewnością aż nadto wystarczający dorobek, aby uczcić go i konferencją, i pokonferencyjnym tomem. Monografia przynosi szereg studiów i głosów (bowiem zawiera także zapis konferencyjnej dyskusji oraz wywiad z redaktorem naczelnym pisma, Krzysztofem Kuczkowskim). Nie ma zatem charakteru wyłącznie naukowego. Obok tekstów literaturoznawczych pojawiają się eseistyczne, krytyczne czy też naznaczone kolorytem bardziej osobistym – wspomnieniowym. Czytelnik ma wrażenie, że w książce toczy się zainicjowana na konferencji dyskusja panelowa, której zapis jest jednym z elementów otwierających tom, że ma do czynienia z kolejnymi głosami w tej dyskusji. Traktuję to jako zaletę omawianej tu publikacji, dowodzącą faktu, że dotyczy ona spraw, problemów, utworów i – wreszcie – osób nieobojętnych i wzbudzających emocje (z reguły – bardzo pozytywne). Specyficznie dialogowy charakter nadaje też publikacji fakt, że te same osoby pojawiają się w niej w kilku rolach: nadawców i odbiorców, poetów, czytelników, krytyków i literaturoznawców. Z recenzji Macieja Szargota (UŁ)
Leksyka pola semantycznego „duchowość” w słownikach opisowych języka rosyjskiego końca XX wieku
Autor/Redaktor: Anna Rygorowicz-Kuźma
Rok wydania: 2021 Format: A5
Paweł Wojciechowski, "Papierowe lustro". Literatura. Studia - szkice - omówienia
Monografia zawiera interpretacje twórczości zapomnianych / mało znanych pisarzy. Czytelnik wędruje - od romantyzmu (Jan Barszczewski, Erik Stagnelius) do neoromantyzmu (szwedzcy i polscy literaci przełomu wieków XIX i XX). Taka strategia badawcza ujawnia zaskakujące związki literatury szwedzkiej i polskiej, wskazuje pola współne i różne, wyzwala nowe odczytania w połączeniu ze sztuką malarską zakreślonych regionów.
Elżbieta Awramiuk,Zapisać mowę. Wybrane zagadnienia graficznej reprezentacji tekstów polskich
Książka przynosi użyteczny przegląd różnych sposobów zapisu mowy (przede wszystkim na poziomie fonologicznym) i uwagi pogłębiające temat od strony teoretycznej, jak i praktycznej (m.in. w kontekście dydaktyki języka polskiego, glottodydaktyki i leksykografii). Do jej zalet należy to, że ocenę różnych systemów transkrypcji relatywizuje do potrzeb i celów ich stosowania. Cenne jest uwzględnienie wielu perspektyw, m.in. badawczej i edukacyjnej (Autorka demonstruje dużą wiedzę w zakresie dydaktyki języka polskiego w szkole). Z recenzji prof. dr. hab. Mirosława Bańki (UW) Autorka podejmuje się pionierskiego na gruncie polonistycznym niezwykle trudnego przedsięwzięcia badawczego z pogranicza wielu dyscyplin humanistyki […]. W rezultacie podjętych przez nią wysiłków analityczno-interpretacyjnych czytelnik otrzymuje oryginalny opis porządkujący wiele faktów dotyczących relacji między mową a pismem, cech (wy)mowy polskiej i sposobów informowania o zjawiskach mownych. Elżbieta Awramiuk nie tylko w umiejętny sposób kumuluje rozmaite szczegóły faktograficzne rozproszone w dotychczasowej literaturze polskiej i obco¬języcznej, ale uzupełnia je własnymi – poznawczo cennymi spostrzeżeniami. Z recenzji dr. hab. Marka Wiśniewskiego, prof. UMK
Grzegorz Moroz,A Generic History of Travel Writing in Anglophone and Polish Literature.Series:Textxet: Studies in Comparative Literature, Volume: 93
A Generic History of Travel Writing in Anglophone and Polish Literature offers a comprehensive, comparative and generic analysis of developments of travel writing in Anglophone and Polish literature from the Late Medieval Period to the twenty-first century. These developments are depicted in a wider context of travel narratives written in other European languages. Grzegorz Moroz convincingly argues that, for all the similarities and cross-cultural influences, in the course of the nineteenth and twentieth century non-fiction Anglophone and Polish travel writing have dynamically evolved different generic horizons of expectations. While the Anglophone travel book developed relatively steadily in that period, the Polish genre of the podróż was first replaced by the listy (kartki) z podróży, and then by the reportaż podróżniczy.
Małe i zapomniane - formy Michała Bałuckiego
Autor/Redaktor: Sobiecka Anna
Przygotowany tom studiów i tekstów źródłowych Małe i zapomniane - formy Michała Bałuckiego stanowi ważny wkład w dopełnienie obrazu badań nad kulturą literacką i teatralną drugiej połowy XIX wieku. Inicjatywa przywracania pamięci o mniej znanej twórczości Bałuckiego zaowocowała pracą wielostronnie oświetlającą jego dokonania artystyczne, ukazującą nie tylko warsztatową biegłość komediopisarza sprawnie posługującego się techniką "sztuki dobrze skrojonej", ale także twórcę świadomego przemian w literaturze i teatrze swoich czasów. (fragment recenzji dr hab. Anny Podstawki, prof. KUL)
Krytyka teatralna i krytycy. Studia o krytyce drugiej połowy XIX i początku XX wieku
Autor/Redaktor: Sobiecka Anna
Monografia zatytułowana Krytyka teatralna i krytycy. Studia o krytyce drugiej połowy XIX i początku XX wieku wpisuje się w kierunki poszukiwań typowe dla najnowszych badań krytycznoteatralnych. Na pracę składają się artykuły oraz omówienia dwóch autorek poświęcone wybranym przedstawicielom i zjawiskom należącym do nurtu polskiej krytyki teatralnej drugiej połowy XIX oraz pierwszych dekad XX wieku, będące efektem kilkuletnich poszukiwań indywidualnych. Uzupełnieniem obserwacji pozostaje wybór tekstów źródłowych związany bezpośrednio z omawianymi krytykami bądź tematami. Charakterystyka czołowych oraz mniej znanych krytyków i recenzentów ośrodków teatralnych – warszawskiego, krakowskiego, lwowskiego – stanowi zarazem próbę odpowiedzi na pytanie o kondycję polskiej krytyki teatralnej omawianego okresu, a także wgląd w polską myśl krytycznoteatralną przełomu XIX i XX stulecia. (Fragment Wstępu)
Ekologia w dyskursie. Źródła, cechy, zadania
Autor/Redaktor: Daniel Kalinowski
Przygotowując pierwszą część projektu naukowo-badawczego Ekologia w dyskursie, postawiliśmy przed sobą hasła: źródła, cechy, zadania, co pozwoliło realizować trzy zasadnicze aspekty poznawcze: 1. Historyczny, który związany jest z opisem istniejących już w tradycji polskiej koncepcji dotyczących relacji pomiędzy tradycyjnymi wzorcami kultury a rozumieniem przyrody. 2. Teoretyczny, który powinien prowadzić do konfrontacji, oceny i adaptacji głównych problemów kulturowych badań przyrody i natury obecnych w krytyce amerykańskiej i zachodnioeuropejskiej w odniesieniu do specyfiki literaturoznawstwa i kulturoznawstwa Europy Środkowej. 3. Szczegółowo-analityczny, służący do weryfikacji założeń teorii i metodologii ekokrytyki w polskiej praktyce badań literackich i kulturowych także w wymiarze komparatystycznym, który powinien umożliwić porównanie polskich tekstów związanych z motywem ekologicznym (literatura, malarstwo, teatr, film) oraz konfrontację doświadczeń polskich z odmiennymi językowo ujęciami literatury przedmiotu. Realizacji tych zadań podjęli się literaturoznawcy, a także doktoranci z innych dziedzin – zajmujący się problematyką ekologii – biolodzy i specjaliści nauk o bezpieczeństwie.
Wielkie Pomorze. Gryfici oraz ich dziedzictwo
Autor/Redaktor: Daniel Kalinowski
Międzynarodowe Konfrontacje Kulturowe „Wielkie Pomorze“ zawierają w sobie cykliczne interdyscyplinarne sympozjum, podczas którego podejmowana jest problematyka tożsamości kulturowej, regionalnej i narodowej. Pierwsza edycja Konfrontacji poświęcona była problematyce mitu przestrzeni Pomorza (2007), druga tożsamości kulturowej (2009), trzecia nakreśleniu najciekawszych ośrodków pomorskiej kultury artystycznej (2011), czwarta problematyce konfesji religijnej mieszkańców Pomorza (2013). Piąta określała zjawiska socjologiczno-literackie, które wyrażane były w artystycznych aktach poszczególnych etnosów (2015), szósta dotyczyła pomorskiej problematyki konfliktów i wojen oraz zawieranych ugód i pokojów (2017). Siódma edycja Konfrontacji (w 2019 r.) poświęcona była Gryfitom i stworzonemu przez nich Księstwu Pomorskiemu.
Natan, syn Dawida (Sind Sie Jude?) Sztuka w pięciu obrazach z prologiem i epilogiem
Autor/Redaktor: Mirosław Wójcik
Publikacja przywraca literaturze ostatni dramat Emila Zegadłowicz, powstały na kilka tygodni przed śmiercią pisarza. Jego tematem jest obraz losu Żydów w czasie II wojny światowej, a utwór stanowi próbę udokumentowania Zagłady z perspektywy świadka.