Polish Studies Newsletter

New release

Added on: 20.04.2018
Literature studies

Kultura Pierwszej Rzeczpospolitej w poezji Jacka Kaczmarskiego

Author/Editor:
ISBN:
9788394474829

Z bogatej puli piosenek Jacka Kaczmarskiego Małgorzata Krzysztofik wybrała siedemnaście, których interpretacja wymagała solidnego przygotowania filologiczno-historycznego. Wnikliwe czytanie utworu prowadzone jest na rozmaitych płaszczyznach dzieła i w różnych kontekstach – literackim, historycznym, obyczajowym, artystycznym, religijnym. Autorski wywód nabiera tu charakteru interdyscyplinarnego. Zręczne sprzężenie wyników badań z malarstwem historycznym oraz literackimi świadectwami epoki przykuwa nie tylko myśl, ale i wyobraźnię czytelnika. Formacja szlachecka jest tu zaprezentowana w migawkach „żywych obrazów”, połączonych przyczyną i skutkiem, komentowanych dyskursem o logice dziejów sarmackiego świata.

 

Publikacja zawiera interpretację 17 reprezentatywnych dla omawianego tematu piosenek, która ukazuje bogactwo ich znaczeń w kontekście historii Polski i Europy oraz staropolskiej kultury materialnej, obyczajowej, literackiej i umysłowej. Analiza tekstów, objawiająca subiektywną, erudycyjną i poetycką wizję epok minionych, prowadzi do zrozumienia roli, jaką kultura Pierwszej Rzeczpospolitej odegrała w twórczości Kaczmarskiego. Interpretacja każdej z piosenek jest poprzedzona zacytowaniem jej pełnego tekstu wraz z niezbędnymi przypisami, ponieważ aktualnie brak krytycznego wydania poezji Kaczmarskiego, opatrzonego komentarzem edytorskim i ogólnokulturowym. Zakończenie książki stanowi summę wniosków obrazujących znaczenie tradycji i kultury przedrozbiorowej w twórczości Kaczmarskiego.

 

W poromantycznych czasach zmagań o istotę polskości i wyraz patriotyzmu Małgorzata Krzysztofik prezentuje twórcę przesiąkniętego polskością, usiłującego zrozumieć dokonania przodków i mądrze przetransponować je w czasy współczesne. Pokazuje peregrynację w głąb staropolskiego świata, dokonującą się poza Sienkiewiczowskim „krzepieniem serc” i poza Gombrowiczowską potrzebą odreagowania polskich słabości i kompleksów, w głębokim przeświadczeniu o powinności przyjęcia szlacheckiej formacji z całym dobrodziejstwem jej inwentarza, aby, wnikliwie się jej przyjrzawszy, „ze słabości uczynić siłę”.

List of contents

Spis treści
Wstęp
Fenomen poezji śpiewanej Jacka Kaczmarskiego......................................... 9
Problemy recepcji..................................................................................... 12
Inspiracje kulturą Pierwszej Rzeczpospolitej.............................................. 14
Założenia i cele książki.............................................................................. 17
Interpretacje piosenek
Pana-Rejowe gadanie................................................................................. 23
Jan Kochanowski....................................................................................... 37
Stańczyk ................................................................................................... 51
Z XVI-wiecznym portretem trumiennym – rozmowa................................... 65
Dobre rady Pana Ojca................................................................................ 81
Z pasa słuckiego pożytek............................................................................. 97
Elekcja.................................................................................................... 107
Krótka historia nawiązania stosunków polsko-francuskich.......................... 117
Rokosz..................................................................................................... 127
Kniazia Jaremy nawrócenie...................................................................... 137
Rejtan, czyli raport ambasadora................................................................ 149
Wieszanie zdrajców na Rynku Warszawskim w roku 1794
podczas Insurekcji Kościuszkowskiej........................................................... 165
Krajobraz po uczcie.................................................................................. 179
Requiem rozbiorowe................................................................................. 193
Nad spuścizną po przodkach deliberacyje................................................... 205
O zachowaniu przy stole.......................................................................... 215
Tradycja.................................................................................................. 225
Zakończenie: Dialog Jacka Kaczmarskiego z tradycją i kulturą
Pierwszej Rzeczpospolitej
Erudycyjna, subiektywna interpretacja postaci
oraz wydarzeń historycznych.................................................................. 235
Żywioł ironii jako postawy twórczej i narzędzia oceny rzeczywistości...... 241
Prefiguracyjny model historiozofii.......................................................... 243
Hermeneutyka wartości: naród – polskość – tradycja.............................. 245
Bibliografia................................................................................................. 251
Spis ilustracji............................................................................................... 257
Indeks osób................................................................................................. 259

Information

Year of publication:
2017
Pages:
264
Published by:
Added on:
20 April 2018; 10:44 (Magdalena Płusa)
Edited on:
16 May 2018; 12:28 (Magdalena Płusa)

See also

21.05.2018
Literature studies

Aplauz najzacniejszej damie. Studia i szkice z kręgu literatury i kultury dawnej

Author/Editor: Iwona Maciejewska, Agata Roćko

Zbiór studiów i szkiców powstały z potrzeby uczczenia jubileuszu siedemdziesięciolecia urodzin prof. dr hab. Krystyny Stasiewicz - badaczki literatury staropolskiej i oświeceniowej, która swe bogate życie zawodowe poświęciła zgłębianiu twórczego dorobku Pierwszej Rzeczypospolitej.

16.01.2022
Literature studies

Tu jest taka tradycja, ja to wszystko dziedziczę... Tradycje literackie i kulturowe w tekstach polskiej sceny muzycznej XX i XXI wieku

Author/Editor: Adam Regiewicz, Maciej Szargot

Praca jest poświęcona obecności tradycji literackiej w polskich piosenkach XX i XXI wieku. Odwołują się do niej reprezentanci nurtów o większych ambicjach: rocka, muzyki alternatywnej, piosenki literackiej, autorskiej, kabaretowej. 

24.10.2018
Linguistics

Strasznie lubię cię, piosenko. Szkice o tekstach Wojciecha Młynarskiego. Tom jubileuszowy dedykowany Profesor Barbarze Kudrze

Author/Editor: Katarzyna Burska, Elwira Olejniczak

„Strasznie lubię cię, piosenko”. Szkice o tekstach Wojciecha Młynarskiego. Tom jubileuszowy dedykowany Profesor Barbarze Kudrze pod redakcją Katarzyny Burskiej i Elwiry Olejniczak to pierwsza tak obszerna monografia poświęcona w całości twórczości jednego z największych poetów polskiej piosenki. Analizy tekstów Wojciecha Młynarskiego podjęli się językoznawcy, literaturoznawcy i kulturoznawcy. Wśród opracowań przeważają studia naukowe, ale nie zabrakło też artykułów o charakterze popularnym.

18.09.2023
Others

Z troski o Rzeczpospolitą. Wybrane kazania staropolskie i oświeceniowe. Edycja tekstów

Author/Editor: Marek Skwara

Tom zawiera wybór kazań staropolskich i oświeceniowych oprac. przez Marka Skwarę.

We use cookie files to make the use of our website more convenient for our users. If you do not wish cookie files to be saved on your hard drive, please change the settings of your browser. Read about our cookie policy.