Polish Studies Newsletter

Journal issue no.

Added on: 20.01.2019
Literature History

Problemy edycji literatury XIX i XX wieku

ISSN:
2084-7963 (print); 2391-7903 (online)

W najnowszym numerze „Sztuki Edycji” Autorzy proponują przede wszystkim rekonesans po pracach badaczy, którzy swoją uwagę, a nierzadko i naukową pasję, skoncentrowali na archiwaliach pochodzących z ostatnich dwustu lat.

Korzyści wynikające z lektury brulionowych wersji liryków Juliusza Słowackiego przybliżyła Ewa Szczeglacka-Pawłowska, a pogłębioną lekturę rękopisu Adama Mickiewicza zaproponował Wojciech Kruszewski. Wykorzystane metodologiczne narzędzia – krytyka tekstu i krytyka genezy – dostosowali do przedmiotu badań. Pozwoliło to ujawnić pomijane lub niedostrzegane dotąd fakty oraz postawić ważne pytania, jak choćby to o granice edytorskich kompetencji.

Inne teksty, które znalazły się w dziale „Artykuły i rozprawy”, wprowadzają w obszar filologicznych rozterek badaczy podejmujących się analizy rękopisów Marii Pawlikowskiej, Kornela Makuszyńskiego, Edwarda Stachury czy Gustawa Herlinga--Grudzińskiego. Naszych czytelników mogą zaciekawić także relacje związane z przygotowywaniem konkretnych edycji. Myślę tu o artykule Teresy Winek rekonstruującej wydawnicze dzieje Dzieł Klementyny z Tańskich Hoffmanowej w opracowaniu Narcyzy Żmichowskiej oraz o tekście Barbary i Macieja Szargotów starających się na powrót wprowadzić do czytelniczego obiegu zapomniane utwory. Problem, z którym się zmagali, to wspólna edycja dwu powieści opublikowanych w połowie XIX wieku w różnych miejscach i wedle innych zasad. Dział zamyka artykuł Mirosława Strzyżewskiego poświęcony Konradowi Górskiemu, toruńskiemu badaczowi, który przez wielu uczniów uznawany był za mistrza w zakresie edytorstwa i interpretacji tekstów romantycznych.

Ważnym elementem składowym prezentowanego numeru są także źródła, które dokumentują edytorską praktykę. Tym razem są to listy dość wyrazistych postaci: w numerze po raz pierwszy publikujemy nieznany wcześniej list Zygmunta Krasińskiego do ojca i list gen. Wincentego Krasińskiego do Henryka Milberga, korespondencję Marii Dąbrowskiej i Anny Kowalskiej oraz listy Andrzeja Wajdy do Stanisława Czycza. Zdarza się, że artykuły – oprócz aspektu naukowego – mają walor dodatkowy, osobisty. Adam Fitas, wydawca dzieł Karola Ludwika Konińskiego, ujawnił mechanikę poszerzenia swych literaturoznawczych diagnoz o działania stricte edytorskie.

W dziale „Przeglądy i sprawozdania” znalazły się z kolei omówienia dwóch  poświęconych epoce romantycznej (Wokół romantyzmu i Moda polska i romantyzm) oraz recenzja nowego wydania Edmunda Stefana Witwickiego. Całość zamyka refleksja Agnieszki Kuniczuk-Trzcinowicz na temat książki Pierre-Marca de Biasiego pt. Genetyka tekstów, która – według autorki – może być doskonałą inspiracją do prac nad procesem twórczym polskich pisarzy.

Wszyscy, którzy kiedykolwiek zajmowali się edytorstwem, mają świadomość, że jest to zajęcie wymagające benedyktyńskiej cierpliwości oraz detektywistycznego zacięcia.

Efekty prac rzadko bywają natomiast spektakularne. Jednak doskonale rozumiem naukowców, którzy wybierają edytorstwo i przy nim zostają. Przy wszystkich trudnościach praca z rękopisami może być niezwykle ciekawa, za każdym razem inna, może być przygodą, a efekt końcowy – źródłem wielkiej satysfakcji. Sądzę, że numer „Sztuki Edycji”, który oddajemy w ręce czytelników, jest tego najlepszym potwierdzeniem.

(ze Wstępu Dariusza Pachockiego)

List of contents

Dariusz Pachocki, Wstęp

 

Artykuły i Rozprawy

Wojciech Kruszewski, Mickiewiczowski rękopis „№ 38” raz jeszcze

Ewa Szczeglacka-Pawłowska, Doskonałość brulionu. O liryku raptularzowym Juliusza Słowackiego [Nie zapominaj, że kiedyś ubogi] publikowanym w edycjach pod tytułem „Do Franciszka Szemiotha”

Barbara Szargot, Maciej Szargot, Jak wydawaliśmy „Powieść składaną” i „Powieść zlepianą”

Teresa Winek, Dzieła Klementyny z Tańskich Hoffmanowej w opracowaniu Narcyzy Żmichowskiej

Urszula Klatka, „Bajki” Marii z Kossaków Pawlikowskiej – utwory zaniechane?

Justyna Staroń, O związkach między archiwami na przykładzie rękopisów Kornela Makuszyńskiego

Artur Truszkowski, Działalność translatorska Edwarda Stachury w perspektywie filologicznej

Sylwia Błażejczyk-Mucha, Uwagi o rękopisach i Legenda o nawróconym pustelniku Gustawa Herlinga-Grudzińskiego

Mirosław Strzyżewski, Konrad Górski. Ostatni taki Mistrz?

 

Źródła i dokumenty

Grażyna Halkiewicz-Sojak, Michał Sokulski, Nieznane listy Zygmunta i Wincentego Krasińskich w zbiorach Muzeum im. ks. Józefa Jarzębowskiego w Licheniu Starym (opracowanie edytorskie Grażyna Halkiewicz-Sojak i Michał Sokulski)

Ewa Głębicka, Alicja Szałagan, Z korespondencji Marii Dąbrowskiej i Anny Kowalskiej z lat 1946–1948

Alicja Szałagan, „…co się stanie w najbliższej przyszłości…” Z listów Marii Dąbrowskiej i Anny Kowalskiej z 1946 roku (opracowanie edytorskie Alicja Szałagan)

Ewa Głębicka, „Na wyspie umarłych”. Z listów Marii Dąbrowskiej i Anny Kowalskiej z lat 1947–1948 (opracowanie edytorskie Ewa Głębicka)

Dorota Niedziałkowska, „Potrzeba mi poezji, co się rodzi z konkretnych faktów”. Nieznane listy Andrzeja Wajdy do Stanisława Czycza (opracowanie edytorskie Dorota Niedziałkowska)

Adam Fitas, Karol Ludwik Koniński i trzy etapy doświadczania archiwum (przygotował Adam Fitas)

 

Przeglądy i sprawozdania

Bartłomiej Kuczkowski, Romantyzm uzdrawiany? Rec.: Wokół romantyzmu, wybór, wstęp i opracowanie T. Waszak i L. Żyliński, Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań 2016

Anna Meiser, Nie tylko w czarnej sukience… Rec.: I. Jarosińska, Moda polska i romantyczna, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 2017

Magdalena Bizior-Dombrowska, Edmund „zegnany”. Rec.: S. Witwicki, Edmund, wstęp i opracowanie tekstu M. Sokołowski, opracowanie Aneksu i wprowadzenia M. Burzka-Janik, redakcja tomu, przypisy J. Ławski i H. Krukowska

Agnieszka Kuniczuk-Trzcinowicz, Pochodzenie ma znaczenie. Rec.: P.-M. de Biasi, Genetyka tekstów, tłum. F. Kwiatek i M. Prussak, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 2015

Informacje o Autorach

Information

Added on:
20 January 2019; 14:09 (Piotr Bordzoł)
Edited on:
23 January 2019; 13:44 (Piotr Bordzoł)

Recently added issues


See also

16.07.2019
Literature History

Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie | 14(2) | 2018

Journal issue title: Edytorstwo tekstów dawnych

Artykuły zawarte w tym numerze „Sztuki Edycji” pokazują zarówno osiągnięcia współczesnego edytorstwa literatury dawnej, jak i próby podejmowania pracy na tych obszarach, które od dawna czekają na uzupełnienie, weryfikację czy choćby zainteresowanie.

22.08.2022
Literature studies

Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie | 21(1) | 2022

Journal issue title: Poza historią literatury: egodokumenty

Prezentowany numer „Sztuki Edycji”, noszący podtytuł Egodokumenty, stanowi kontynuację numeru poprzedniego – „Poza historią literatury: nieznane archiwalia, inedita, problemy recepcji”, w którym koncentrowaliśmy się na problematyce związanej z mniej lub całkowicie nieznanymi źródłami oraz zapoznanymi tekstami. Podział na dwa bliskie sobie tematycznie numery wynikł ze względów praktycznych: zaproponowana problematyka znalazła tak żywy oddźwięk u Autorów, że nie sposób było pomieścić wszystkich artykułów w jednym, nawet obszernym numerze. O czym to świadczy? Nie tyle nawet, że temat stał się modny, ile o jego podstawowym, „podręcznym” charakterze. Każdy bowiem, kto para się edytorską teorią lub praktyką, na jakimś etapie pracy natrafia na nieodkryte archiwalia bądź dzieła nieznane, nieukończone, niekanoniczne, inedita, wreszcie – egodokumenty.

02.07.2023
Literature studies

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo | (13 (16)) | 2023

Journal issue title: Zaniedbane tropy

Serdecznie zapraszamy do lektury nowego numeru pt. Zaniedbane tropy. Zawiera on artykuły poświęcone tym figurom retorycznym, które nie doczekały się do tej pory należytych badań, a których opis często ogranicza się do mniej lub bardziej rozbudowanych informacji w podręcznikach. Z kolei w dziale Pożytki filologiczne dominuje Karol Irzykowski. W 150. rocznicę urodzin wielkiego krytyka przybliżamy jego działalność międzywojenną.

We use cookie files to make the use of our website more convenient for our users. If you do not wish cookie files to be saved on your hard drive, please change the settings of your browser. Read about our cookie policy.