Biuletyn Polonistyczny

Wydarzenie

Data wydarzenia: 07.02.2019 - 08.02.2019
Data dodania: 09.10.2018

Przygoda w nieznanym kraju. Rozczytywanie niekanonicznych pisarek XIX wieku

Typ wydarzenia:
Konferencja
Miejscowość:
Warszawa

Zakład Literatury i Kultury Drugiej Połowy XIX Wieku (Instytut Literatury Polskiej, Wydział Polonistyki UW) wraz z Kołem Naukowym Literatury Kobiet zaprasza do udziału w konferencji pt. Przygoda w nieznanym kraju. Rozczytywanie niekanonicznych pisarek XIX wieku. Część pierwsza: powieściopisarki, która odbędzie się w Warszawie 7 i 8 lutego 2019 roku.

W latach 80. ubiegłego wieku ukazała się prekursorska monografia Dale Spender – Mothers of the Novel: 100 Good Women Writers before Jane Austen, dzięki której na nowo odkryto przeszło 150 lat tradycji kobiecego pisarstwa poprzedzającego sukces autorki Rozważnej i romantycznej. Dale wykazała, że na pięćdziesięciu aktywnych wówczas mężczyzn–pisarzy przypadało aż sto piszących kobiet, z których zaledwie garść trafiła do podręczników. Pominięte „matki powieści” to pisarki uznawane za drugorzędne, autorki literatury popularnej, dziecięcej czy dydaktycznej, ignorowane przez dyskurs akademicki, choć wśród swoich współczesnych –    w czasach coraz bardziej demokratyzującej się kultury czytelniczej – cieszące się nieraz większą poczytnością niż „kanoniczni” autorzy. Ten nurt badań był rozwijany w anglosaskim literaturoznawstwie w szczególności przez takie badaczki jak Elaine Showalter, która dowodziła, że literacką tradycję kobiet wyznaczają przede wszystkim nie autorki wybitne, lecz właśnie te zapomniane przez historię literatury, gdyż to ich pisarstwo stanowi ogniwo łączące kolejne generacje mistrzyń.

W Polsce liczne kroki w kierunku opisania zapoznanej lub odrzuconej tradycji pisarstwa kobiet zostały już poczynione, by przywołać chociażby leksykony Pisarki polskie od średniowiecza do współczesności i Wielkopolski alfabet pisarek, case studies w rodzaju monografii Aleksandry Krukowskiej Kanon kobieta powieść. Wokół twórczości Józefy Kisielnickiej czy niedawno  wydaną obszerną pracę Polskie pisarstwo kobiet w wieku XX: procesy i gatunki, sytuacje i tematy pod redakcją Ewy Kraskowskiej, która we wprowadzeniu do tomu nie zawahała się napisać wprost, że to twórczość pisarek niższego rzędu stanowi „najgłębszą warstwę kultury literackiej, jakby jej skałę macierzystą, na której i z której w warstwach wyższych krystalizują się twory literacko bardziej rozpoznawalne”.

W tym właśnie duchu inicjujemy projekt rozczytywania zapomnianych pisarek XIX wieku. Mamy ku temu solidne podstawy: już w 1821 roku powstała rozprawa Jana Sowińskiego O uczonych Polkach krótka historya literatury Polek, w której autor wymieniał blisko 40 piszących kobiet. Ponad pół wieku później ukazała się książka Piotra Chmielowskiego Autorki polskie XIX wieku: studium literacko-obyczajowe. W Bibliografii polskiej XIX stulecia Karola Estreichera możemy znaleźć już ponad 550 nazwisk, pseudonimów i kryptonimów kobiecych! Wiele utworów kobiecego pióra skatalogowano w niedawno udostępnionej bazie Bibliografia polskiej powieści minorum gentium 1840-1900 (http://bpp.up.krakow.pl). W ramach tegorocznej odsłony projektu Przygoda w nieznanym kraju. Rozczytywanie niekanonicznych pisarek XIX wieku zamierzamy przeprowadzić wstępny rekonesans w tych i innych źródłach. Naszym celem jest wydobycie niekanonicznych autorek z historycznoliterackiego czyśćca poprzez feministyczną lekturę zapomnianych utworów oraz ich umiejscowienie na mapie polskiej i światowej literatury kobiecej. Nieprzypadkowo posługujemy się metaforą „przygody w nieznanym kraju”, zaczerpniętą z jednej z najważniejszych kobiecych powieści dwudziestolecia międzywojennego. Przekonane, że właśnie gatunek powieści był formą w szczególny sposób uprzywilejowującą       (i uprzywilejowaną przez) kobiety, za ramy chronologiczne projektu proponujemy przyjąć długą dziewiętnastowieczność, rozumianą jako „wiek powieści” – od jej narodzin aż do kresu, który     na polskim gruncie symbolicznie ustanawia modernistyczne dzieło Anieli Gruszeckiej.

* * *

Niniejsza konferencja będzie kontynuacją projektu zainaugurowanego w 2018 roku. W ramach poprzedniej edycji powstały szkice poświęcone między innymi Zofii Niedźwiedzkiej, Karolinie Wojnarowskiej, Eleonorze Ziemięckiej, Walerii Morzkowskiej czy Marii Krzymuskiej-Iwanowskiej.

Tym razem zapraszamy do udziału w konferencji, podczas której będziemy mieli okazję poddać wspólnej dyskusji nasze rozczytywania niekanonicznych autorek. Zachęcamy do zgłoszeń zarówno z odczytaniami historycznoliterackimi, jak i propozycjami metodologicznymi. Interesują nas również szkice rewidujące dotychczasowe rozpoznania polskiej krytyki feministycznej w świetle lektury wykluczonych bądź niedoczytanych autorek XIX wieku.

Zgłoszenia wraz z krótkimi abstraktami prosimy nadsyłać do 31 grudnia 2018 na adres przygodawnieznanymkraju@gmail.com. 

Udział w konferencji jest bezpłatny. Nie możemy zapewnić wyżywienia i zakwaterowania, ale w razie potrzeby pomożemy w znalezieniu i rezerwacji noclegu.

dr hab. Lena Magnone, Zakład Literatury i Kultury Drugiej Połowy XIX Wieku

mgr Anna Dżabagina, Koło Naukowe Literatury Kobiet UW

Wydział Polonistyki
Uniwersytet Warszawski

(informacja Organizatorek)

Informacje

Data zgłaszania prelegentów:
31.12.2018
Opłata:
bez opłat
Data dodania:
9 października 2018; 15:42 (Mariola Wilczak)
Data edycji:
9 października 2018; 15:44 (Mariola Wilczak)

Zobacz także

14.12.2017

Przygoda w nieznanym kraju. Rozczytywanie niekanonicznych pisarek XIX wieku

Zakład Literatury i Kultury Drugiej Połowy XIX Wieku (Wydział Polonistyki UW) zaprasza do nadsyłania zgłoszeń do pierwszej wieloautorskiej monografii z serii Przygoda w nieznanym kraju. Rozczytywanie niekanonicznych pisarek XIX wieku. Oczekiwane są przede wszystkim artykuły w formie case studies poświęcone konkretnym powieściopisarkom spoza kanonu, a także szkice rewidujące dotychczasowe rozpoznania polskiej krytyki feministycznej pod kątem lektury wykluczonych bądź niedoczytanych autorek XIX wieku. 

21.11.2016

"Klęska czytelnictwa czy jego zmiana?" - spotkanie z Sylwią Chutnik

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie zaprasza na wykład otwarty Sylwii Chutnik, jednej z najbardziej znanych pisarek młodego pokolenia. Wykład zatytułowany „Klęska czytelnictwa czy jego zmiana?” odbędzie się 23 listopada o godz. 13.15 w auli teatralnej budynku Wydziału Humanistycznego (Olsztyn-Kortowo, ul. K. Obitza 1).

19.11.2019

Konferencja „Zofia Kossak, pisarka z Ziemi Lubelskiej"

Katedra Literatury Współczesnej KUL oraz Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana" Oddział Okręgowy w Lublinie zapraszają na konferencję z okazji 130-lecia urodzin Zofii Kossak zatytułowaną „Zofia Kossak, pisarka z Ziemi Lubelskiej", która odbędzie się 20 listopada 2019 r. Wydarzenie rozpocznie się o godz. 9.30 w Kolegium Jana Pawła II, sala C-1031.

31.03.2021

Literackie Podlasie kobiet – autorki, bohaterki, czytelniczki

Katedra Modernizmu Europejskiego i Badań Kulturowych, Zakład Literatury XIX wieku i Kultur Regionalnych, Zespół Badań Regionalnych, Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku oraz Urząd Miejski w Białymstoku i Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku zapraszają do wzięcia udziału w Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Literackie Podlasie kobiet - autorki, bohaterki, czytelniczki. Konferencja odbywa się w ramach obchodów 30-lecia Nagrody Literackiej Prezydenta Miasta Białegostoku im. Wiesława Kazaneckiego 13 września 2021 r. 

Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywanena Twoim dysku, zmień ustawienia swojej przeglądarki. Sprawdź informacje o plikach cookies.