Miasto zrównoważone / otwarty panel dyskusyjny z cyklu Humanistyka architektoniczna

W debacie pod hasłem Miasto zrównoważone udział wezmą:

dr hab. Włodzimierz Pessel, IKP UW (moderator)

Kulturoznawca, skandynawista, badacz kultury miejskiej i urbanomarginaliów, prof. UW

dr hab. inż. arch. Beata Gawryszewska, SGGW

Architekt krajobrazu w Katedrze Architektury Krajobrazu w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

dr hab. Maciej Kowalewski, prof. US

Dyrektor Instytutu Socjologii, Uniwersytet Szczeciński

dr Marcin Leźnicki, UMK

Adiunkt na Wydziale Filozofii i Nauk Społecznych IF UMK w Toruniu, specjalizuje się w etyce praktycznej.

dr hab. inż. arch. Anna Wierzbicka, prof. PW

Profesor na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, autorka programów dydaktycznych oraz specjalizacji, laureatka wielu nagród w zakresie dydaktyki i nauki.

Humanistyka architektoniczna w proponowanym przez nas kształcie jest inicjatywą edukacyjno-badawczo-publiczną w zakresie statusu potrzeb zarówno dzisiejszej humanistyki, obszaru nauk technicznych jak i działań społecznych. To projekt będący odpowiedzią na najnowsze wyzwania stojące nie tylko przed polską nauką, ale także działaniami w zakresie polityki i gospodarki związanymi z założeniami zrównoważonego rozwoju i humanistyki obywatelskiej. Jednocześnie kładziemy akcent na kwestię zachowania dziedzictwa, ciągłości i tożsamości kulturowej. Istotą HA jest założenie, że wielostronne wyniki badań, łączące perspektywy przynależące do dyscyplin humanistycznych mogą stanowić wsparcie dla architektów i urbanistów oraz grup decyzyjnych, związanych z zagospodarowaniem i rewitalizacją przestrzeni.

Jednym z nurtów działalności prowadzonej przez Instytut Badań Literackich PAN we współpracy z Narodowym Instytutem Architektury i Urbanistyki są także studia podyplomowe Humanistyka Architektoniczna https://ibl.waw.pl/pl/studia-podyplomowe/humanistyka-architektoniczna

Cykl spotkań „Humanistyka architektoniczna” organizowany jest w ramach grantu „Humanistyka architektoniczna jako propozycja w ramach humanistyki obywatelskiej”, nr POPUL/SP/0275/2024/02. Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki w ramach Programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki II, kier. dr Aleksandra Wójtowicz.

dr hab. inż. Beata Joanna Gawryszewska - architekta krajobrazu, pracuje w Katedrze Architektury Krajobrazu w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Specjalizuje się w teorii przestrzeni zamieszkiwanych, semiotyce ogrodu oraz działaniach z zakresu projektowania, facylitacji i budowania przestrzeni społecznych ze szczególnym uwzględnieniem roli ogrodu w procesach kreacji przestrzeni zamieszkiwanych i rewitalizacji miast. Badaczka oddolnie tworzonych miejsc w warszawskich osiedlach mieszkaniowwych i na miejskich nieużytkach. Wybrane publikacje: Gawryszewska B., Łepkowski M., Wilczyńska A., Sustainability in urban space management: An attempt to create an algorithm for resilient green areas management W: Chen, K., & Pietrzak, P. (2025). Trust, Sustainability, and Resilience: Management and Consumer Perspectives, Routlege (pp. 89-101); Lasocki, M., Majewski, P., Zinowiec-Cieplik, K., Szczeblewska, A., Melon, M., Dzieduszyński, T., Grochulska-Salak M., Kaczorowska M., Derewońko D. & Gawryszewska, B. (2025). Urban garden communities’ social capital as a support for climate change adaptations – a case study of Warsaw. Miscellanea Geographica, 29(2).; Gawryszewska, B. J., Łepkowski, M., & Wilczyńska, A. (2019). City wastelands: creating places of vernacular democracy. In Urban gardening and the struggle for social and spatial justice (38-58). Manchester University Press.

dr hab. Maciej Kowalewski, prof. US – dyrektor Instytutu Socjologii w Uniwersytecie Szczecińskim, od 2022 roku pełni również funkcję kierownika katedry UNESCO na rzecz zrównoważonego rozwoju społecznego. Zajmuje się badaniami kultury miejskiej, aktywizmu obywatelskiego i polityki protestu. Autor i (współ) redaktor książek (m. in. Hein C., Bartłomiejski R., Kowalewski M. (eds.) (2025), Hustle and Bustle: The Vibrant Cultures of Port Cities. Leiden: Brill, M. Kowalewski, Protest miejski. Przestrzenie, tożsamości i praktyki niezadowolonych obywateli miast, Kraków 2016). Jest członkiem rady programowej Narodowego Centrum Kultury w kadencji 2024-2028. Zob. https://soc.usz.edu.pl/instytut/pracownicy/maciej-kowalewski/

dr Marcin Leźnicki – doktor nauk humanistycznych, adiunkt na Wydziale Filozofii i Nauk Społecznych IF UMK w Toruniu. Specjalizuje się w etyce praktycznej, w tym bioetyce, aksjomedycynie, filozofii medycyny oraz deontologii lekarskiej a także ekofilozofii (filozofii zrównoważonego rozwoju) i ekoetyce (etyce na rzecz ochrony środowiska społeczno-przyrodniczego). Autor i współautor artykułów i prelekcji z zakresu filozofii społecznej i praktycznej, bioetyki a także ekofilozofii, jak m.in. Implementation of sustainable development on
the example of the concept of eco-city, Zielona architektura jako istotowo ważny element miasta zrównoważonego, Wdrażanie zrównoważonego rozwoju na przykładzie koncepcji eko-miasta, Problem płynnej odpowiedzialności w perspektywie badań nad rozwojem zrównoważonym, O problemach związanych z wdrażaniem rozwoju zrównoważonego. Członek Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, Polskiego Towarzystwa Socjologicznego i Polskiego Towarzystwa Bioetycznego. Obecnie wiodącą tematyką badawczą autora są studia w zakresie ekofilozofii, poświęcone m.in. zagadnieniom z zakresu ekopolityki, ekoekonomii, estetyki środowiskowej i ekoedukacji.

Dr hab. Włodzimierz Karol Pessel — kulturoznawca, skandynawista, badacz kultury miejskiej i urbanomarginaliów; doktor habilitowany nauk o kulturze i religii, profesor uczelni. Ostatnio interesuje się również polityką inwestycyjną państwa, problematyką miasta portowego, nową drogą wodną przez Mierzeję Wiślaną. Pracownik naukowo-dydaktyczny w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, w Zakładzie Kultury Współczesnej. Wykładowca na Humanistyce Architektonicznej w IBL PAN i Studiach Miejskich przy Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych UW, w latach 2020–2024 w kierownictwie konsorcjum prowadzącego kierunek. Stały współpracownik Zakładu Skandynawistyki na Uniwersytecie SWPS. Wiceprzewodniczący Komitetu Nauk o Kulturze PAN w kadencji 2024-28. Wiceprzewodniczący Rady Dyscypliny Nauki o Kulturze i Religii i Antropologia Kulturowa na UW. Członek Management Committee w grancie COST CA22122 „Rethinking the Blue Economy”. Współpracuje ze środowiskiem regionalnym na Północnym Mazowszu poprzez Społeczne Stowarzyszenie Prasoznawcze „Stopka”. Laureat Nagrody Klio I stopnia (2020) w kategorii monografia naukowa za pracę „Czerwono-biali i biało-czerwoni. Dania, Polska, Północ”. Publikował m. in. w "Przeglądzie Socjologicznym", "Kulturze Współczesnej", "Scandinavian Studies", "Studia Sueco-Polonica". Odznaczony odznaką honorową „Zasłużony dla kultury polskiej”. Przełożył z jęz. duńskiego nową biografię Astrid Lindgren.

dr hab. inż. arch. Anna Wierzbicka, prof. PW - Wydział Architektury, Politechnika Warszawska Anna Maria Wierzbicka jest doświadczonym nauczycielem akademickim z 20-letnim stażem, promotorem prac doktorskich oraz ponad 60 dyplomów inżynierskich i magisterskich. Jest autorką książek i licznych publikacji dotyczących architektury i urbanistyki. Przez lata pełniła rolę wykładowcy, a także lidera zespołów badawczych, w tym zespołu odbudowy Ukrainy. Jest organizatorem międzynarodowych konferencji oraz inicjatorem powstania nowych kierunków studiów. Jest laureatką wielu nagród w zakresie dydaktyki i nauki. Tworzy programy dydaktyczne oraz specjalizacje na studiach magisterskich o kierunku Architektura Technologii i Infrastruktury. Jest również aktywnie zaangażowana na polu wyrównywania szans kobiet w nauce, wspierając inicjatywy i programy mające na celu promowanie równości płci w środowisku akademickim. Na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej prowadzi zajęcia z zakresu projektowania architektonicznego, wykorzystując metody narracyjne.

Transmisja online na YouTube będzie dostępna na kanale Humanistyki Architektonicznej, link: https://youtube.com/live/kAtfBHNGOwE?feature=share