- z
- 21
Polscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku
Studia edytorsko-filologiczne, słownikowo-encyklopedyczne, dokumentacyjno-bibliograficzne Институт литературных исследований PANPolscy pisarze i badacze literatury przełomu XX i XXI wieku to projekt badawczy realizowany w Instytucie Badań Literackich PAN przez zespół Pracowni Dokumentacji Literatury Współczesnej, a finansowany ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach „Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki”. Jest internetową wersją tomu pierwszego słownika biobibliograficznego o tym samym tytule, opublikowanego przez Wydawnictwo IBL PAN w 2011 roku. Celem projektu jest dostarczenie podstawowej wiedzy faktograficznej o nowym pokoleniu twórców – poetów, prozaików, dramatopisarzy, krytyków literackich, tłumaczy oraz literaturoznawców.
Biblioteka Pisarzy Staropolskich, Biblioteka Pisarzy Polskiego Oświecenia – kontynuacja serii wydawniczej i poszukiwanie nowych modeli edycji naukowej
Studia edytorsko-filologiczne, słownikowo-encyklopedyczne, dokumentacyjno-bibliograficzne Институт литературных исследований PANW ramach projektu będą kontynuowane prace nad istniejącą od 1995 roku serią Biblioteka Pisarzy Staropolskich, w której wydano dotychczas 39 tomów, oraz założoną w roku 2000 serią Biblioteka Pisarzy Polskiego Oświecenia, w której ukazało się dotąd 10 pozycji. Celem istnienia obu serii jest edycja naukowa i publikacja ważnych dzieł dotyczas pozostających w rękopisach lub starodrukach oraz upowszechnienie wzorca współczesnej edycji krytycznej. Dzięki projektowi zostanie wydanych 20 kolejnych tomów drukiem; zostanie także wypracowany model hipertekstowej edycji elektronicznej, na którego podstawie w ramach projektu będzie opublikowanych 5 pierwszych wzorcowych hipertekstowych edycji krytycznych - m. in. teksty Jana Kochanowskiego i Stanisława Trembeckiego.
Dyskurs polityczny Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Pojęcia i idee
Historia literatury oraz krytyka i interpretacja literackaCelem projektu jest opis specyficznego dyskursu politycznego Rzeczypospolitej Obojga Narodów (1569-1795) - głęboko zakorzenionego w tradycji antycznej i w europejskiej tradycji republikańskiej. Dokonana zostanie analiza najważniejszych pojęć w nim funkcjonujących oraz sposobu, w jaki mówiono w tym okresie o sprawach państwa. Pozwoli to odtworzyć obraz świata politycznego i system wartości politycznych typowy dla tego dyskursu. Projekt stawia pytania, które umykały dotąd klasycznym badaniom historycznym i literaturoznawczym. Zrozumienie pojęć i idei dyskursu staropolskiego pomoże lepiej zrozumieć polski język polityczny wieku XIX- i XX-tego i uniknąć naiwności, uproszczeń oraz zbyt pochopnych twierdzeń o nowatorstwie politycznych wypowiedzi epok porozbiorowych.
Spojrzenia z ukosa…. Kultura i literatura rosyjska oczami Polaków (na materiale czasopism polskich okresu międzywojennego). Opracowanie bibliograficznej internetowej bazy danych wraz z kolekcją wybranych publikacji pełnotekstowych
Studia edytorsko-filologiczne, słownikowo-encyklopedyczne, dokumentacyjno-bibliograficzne | Historia literatury oraz krytyka i interpretacja literacka Институт литературных исследований PANW ramach projektu powstał zespół badawczy zajmujący się studiami nad polsko-rosyjskimi kontaktami kulturalnymi okresu międzywojennego. Celem projektu było odtworzenie i analiza dominujących w okresie międzywojennym paradygmatów narracji o stosunkach polsko-rosyjskich, wychodząca poza najpopularniejsze, a motywywane emocjonalnie kategorie rusofilii/rusofobi. Ostatecznym wynikiem prac jest internetowa baza danych o zawartości czasopism międzywojennych dotyczącej problematyki rosyjskiej oraz antologia najciekawszych tekstów z tego okresu dotyczących tematu.
Dokończenie sejmowego wydania "Dzieł wszystkich" Jana Kochanowskiego
Studia edytorsko-filologiczne, słownikowo-encyklopedyczne, dokumentacyjno-bibliograficzneCelem projektu jest dokończenie "Sejmowego wydania dzieł wszystkich" Jana Kochanowskiego. W tej renomowanej edycji ukazało się dotąd od 1982 do 1997 roku 8 tomów dzieł poety. Prace edytorskie zostały następnie niestety zawieszone z powodu braku środków finansowych i reorganizacji wykonującego projekt Instytutu - IBL PAN. Obecnie na nowo podjęte prace nad projektem przewidują dokończenie tej serii, czyli przygotowanie naukowej, krytycznej edycji kolejnych jedenastu tomów dzieł poety.
Polska proza powojenna (1945-1989) w perspektywie badań nad męskością
Kulturoznawstwo (w tym: współczesne studia kulturowe i antropologiczno-kulturowe) | Historia literatury oraz krytyka i interpretacja literackaCelem projektu jest analiza powojennej kultury polskiej w perspektywie badań nad męskością (men studies) i reinterpretacja krajowej prozy okresu powojennego pisanej przez mężczyzn. Zbadana zostanie przede wszystkim twórczość pisarzy krytycznych wobec kanonu romantycznego, ukazujących jego ograniczenia oraz podejmujących próby rewizji polskiej tradycji i pamięci kulturowej. Męskie fantazmaty rozpatrywane w kontekście "kompleksu polskiego" ukażą kształt narodu jako "wspólnoty wyobrażonej" (B. Anderson) i wspólnoty mężczyzn (G. Mosse). Takie ujęcie pozwoli uchwycić współzależność między dyskursem narodowym a kulturową koncepcją męskości w Polsce, a także zrewidować utrwalony obraz powojennej kultury polskiej.
Pałac Staszica jako heterotopia afektywna - nowa kategoria opisu metamorfozy miejsca
Teoria literatury, historia myśli literaturoznawczej, metody i orientacje badań literacko-kulturowych, antropologia literatury, komparatystyka i translatologia literacko-kulturowa | Kulturoznawstwo (w tym: współczesne studia kulturowe i antropologiczno-kulturowe)Celem projektu jest interdyscyplinarny opis historii i pamięci ważnego miejsca na mapie kulturowej Warszawy - Pałacu Staszica, czyli obecnie siedziby Polskiej Akademii Nauk. Badaczka zamierza wykorzystać w pracy narzędzia stworzone we współczesnych badaniach nad funkcjonowaniem przestrzeni w kulturze, a także nowoczesne narzędzia badań literackich (teoria afektów). W tej perspektywie Pałac Staszica ukaże się zapewne jako znaczące miejsce ścierania się dyskursów i polityk pamięci - od jego powstania przez wiek XIX aż po czasy najnowsze. Monografia przyczyni się zarówno do lepszego poznania historii tego budynku, jak społecznych emocji, które budziły kolejne zmiany jego funkcji czy transformacje architektoniczne, którym podlegał.
Język pamięci: kulturowe i społeczno-polityczne konsekwencje romantycznego projektu pamięci
Teoria literatury, historia myśli literaturoznawczej, metody i orientacje badań literacko-kulturowych, antropologia literatury, komparatystyka i translatologia literacko-kulturowa | Historia literatury oraz krytyka i interpretacja literackaProjekt poświęcony jest romantycznemu i poromantycznemu rozumieniu kategorii pamięci w kulturze polskiej. Zgodnie z hipotezą badawczą dr Marca stanowi ona rodzaj języka, który wykształcił się w Polsce w pierwszej połowie XX wieku i wywiera do dziś ogromny wpływ na życie polityczne i społeczne. Językiem tym rządzą określone reguły, to znaczy pamięć jest w nich immanentnie powiązana z takimi kategoriami jak powinność, obowiązek, odpowiedzialność, grzech i wina, a więc jest rozumiana na sposób religijny. Studia nad pamięcią jako językiem różnią się zasadniczo od studiów nad pamięcią historyczną w dotychczasowym jej rozumieniu. Pozwolą wzbogacić zarówno metodologię badań nad historią kultury polskiej, jak lepiej zrozumieć wiele jej aspektów.
Twórczość Antoniego Langego. Monografia bibliograficzna
Studia edytorsko-filologiczne, słownikowo-encyklopedyczne, dokumentacyjno-bibliograficzne | Historia literatury oraz krytyka i interpretacja literackaCelem pracy jest ukazanie całokształtu twórczości Antoniego Langego oraz jej dotychczasowej recepcji. Stanie się to możliwe dzięki zgromadzeniu bibliografii podmiotowej (drukowane utwory Langego, utwory rozproszone po czasopismach, niewydane rękopisy obejmujące wiersze, prace krytycznoliterackie oraz tłumaczenia) i przedmiotowej (prace poświęcone życiu i twórczości Langego). Projekt stworzy tym samym podstawy do przyszłej analizy historycznoliterackiej twórczości poety, opracowania edycji krytycznej jego dzieł oraz studiów nad ich recepcją.
Publicystyka społeczna (t.II) i Listy zebrane (t. XI) Elizy Orzeszkowej. Edycja krytyczna
Studia edytorsko-filologiczne, słownikowo-encyklopedyczne, dokumentacyjno-bibliograficzneCelem projektu jest zakończenie prac edytorskich nad dotąd niepublikowanym lub mało znanym dorobkiem Elizy Orzeszkowej z zakresu publicystyki i epistolografii. Zgromadzone w czasie kwerend archiwalnych materiały do poszczególnych tomów zostaną opracowane krytycznie i przygotowane do druku, przyczyniając się do wzbogacenia wiedzy o znaczeniu dorobku Elizy Orzeszkowej dla XIX- i XX-wiecznej literatury i kultury. Edycja krytyczna obu tomów będzie zawierać wstępy poświęcone tej problematyce.