- z
- 33
(Nie)przygotowani. Metafora szkoły w polskiej poezji współczesnej
Autor/Redaktor: Kamila Marta Czaja
Książka podejmuje temat wykorzystania w poezji wielkiej metafory ŻYCIE TO SZKOŁA. W celu możliwie szerokiego ujęcia tytułowego problemu w publikacji przywołano kilkaset wierszy i tekstów piosenek autorstwa kilkudziesięciu twórców — od utworów z dwudziestolecia międzywojennego, stanowiących istotną tradycję dla późniejszych ujęć, po tomiki reprezentantów roczników dziewięćdziesiątych. Pierwsza część, Etapy, poświęcona została sposobom użycia metafory szkoły w poezji dwóch okresów: lat 1945-1989 i po roku 1989. Chronologiczne ujęcie pozwala ukazać międzypokoleniowe podobieństwa i różnice w wykorzystaniu szkolnych elementów w funkcji metaforyzującej. W części drugiej (Tematy) zaprezentowano elementy szkolnej rzeczywistości (przybory, typy szkół i etapy edukacji, nauczycieli i uczniów, rozkład zajęć, sposoby kontroli osiągnięć), które budują metafory, umożliwiając zwerbalizowanie w poezji wielu doświadczeń egzystencjalnych (miłości i śmierci, przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, poznania samego siebie czy Innego). Zarówno ponadczasowość szkoły jako wielkiej metafory, jak i zmieniające się z czasem strategie metaforyzacji składają się na wielofunkcyjność tego rodzaju twórczych praktyk, które pozwalają uchwycić liczne aspekty życia.
W głąb. Szkice o współczesnej poezji Śląska i Zagłębia
Autor/Redaktor: Magdalena Piotrowska-Gort
Zebrane w książce szkice dotyczą wybranych utworów poetyckich pisarzy Śląska i Zagłębia. Na podstawie przeprowadzonych analiz monografia unaocznia różnorodne poetyckie korelacje z przestrzenią oraz sposoby wyrażania stanowiska wobec kategorii miejsca i nie-miejsca w poezji współczesnych twórców regionu - Macieja Meleckiego, Krzysztofa Siwczyka, Grzegorza Olszańskiego, Marty Podgórnik, Marka Baczewskiego, Pawła Lekszyckiego, Pawła Sarny, Pawła Barańskiego. Mówiąc o nie-miejscach (Marc Aúge) wspomnieć należy także o problematyce eschatologicznej, która pojawia się w tej poezji niezwykle często, nabiera jednak wyraźnie anty-metafizycznego charakteru, poeci Śląska i Zagłębia w swych postindustrialnych obrazach ukazują bowiem wyraźnie dokonującą się implozję mitów i obrazów archetypicznych miejsc. Od wyobraźni przestrzennej płynnie przechodzimy więc, jako czytelnicy tej poezji, do problematyki egzystencjalnej (antropologicznej/antropocentrycznej ale także niejednokrotnie post-humanistycznej).
Sacrum sekularne. Ponowoczesna ekspresja duchowości
Autor/Redaktor: Daniel Kalinowski
Proponowana praca monograficzna dotyczy aktów artystycznych literatury polskiej, w swej wielowymiarowości i wieloideowości pełnych treści wiążących się z duchowością i postduchowością.
Pamiętnik Edwarda Martuszewskiego
Autor/Redaktor: Joanna Chłosta-Zielonka
Edward Martuszewski był niestrudzonym propagatorem piśmiennictwa powstającego na Warmii i Mazurach.
Aplauz najzacniejszej damie. Studia i szkice z kręgu literatury i kultury dawnej
Autor/Redaktor: Iwona Maciejewska, Agata Roćko
Zbiór studiów i szkiców powstały z potrzeby uczczenia jubileuszu siedemdziesięciolecia urodzin prof. dr hab. Krystyny Stasiewicz - badaczki literatury staropolskiej i oświeceniowej, która swe bogate życie zawodowe poświęciła zgłębianiu twórczego dorobku Pierwszej Rzeczypospolitej.
Wariantywność współczesnej polszczyzny. Wybrane zagadnienia
Autor/Redaktor: Marek Ruszkowski
Wariantywność obejmuje prawie wszystkie obszary działalności językowej człowieka. Pewnym wyjątkiem są nazwy własne, których kanoniczną postać rejestrują wykazy urzędowe, dokumenty, spisy itp., choć i tu zdarzają się wyjątki. Nie sposób więc ogarnąć całości zagadnienia, stąd próba opisu tych form wariantywnych, które nie doczekały się analiz językoznawczych lub były badane marginalnie.
Z naszych ekranów. Recenzje filmowe Stefanii Heymanowej-Majewskiej na łamach „Słowa Ludu” w latach 1950-1965
Autor/Redaktor: Monika Bator
Pomysł na niniejszy zbiór wziął się z przekonania, że wypowiedzi autorstwa Stefanii Heymanowej-Majewskiej publikowane na łamach „Słowa Ludu” poświęcone filmom fabularnym zrealizowanym w Europie Zachodniej i USA, ZSRR oraz w pozostałych krajach Europy Środkowo-Wschodniej pozostających pod dominacją „kraju rad” z Polską włącznie, o ile miały premierę w kieleckich kinach, nie istnieją w powszechnej świadomości, (nie były nigdy przedrukowywane), a reprezentują wysoki poziom krytyki filmowej, więc należy z powrotem włączyć je do obiegu czytelniczego. Po pierwsze, stanowią świadectwo odbioru filmów „na gorąco” przez kompetentnego krytyka, potwierdzając wiedzę, kulturę, wyczucie i intuicję publicystki, ale też istnienie gorsetu cenzury politycznej i ideologicznej. Po drugie, co równie ważne, są świadectwem odbioru filmów przez kielecką publiczność, bo ta kwestia bardzo Heymanową-Majewską interesowała.
"Gdybym Cię, moje Serce, za męża nie miała, żyć bym nie mogła". Listy Magdaleny z Czapskich do Hieronima Floriana Radziwiłła z lat 1744-1759
Autor/Redaktor: Iwona Maciejewska, Katarzyna Zawilska
Publikacja zawiera 154 listy drugiej żony H. F. Radziwiłła, reprezentanta jednego z najznamienitszych rodów I Rzeczypospolitej.
Kultura Pierwszej Rzeczpospolitej w poezji Jacka Kaczmarskiego
Autor/Redaktor: Małgorzata Krzysztofik
Z bogatej puli piosenek Jacka Kaczmarskiego Małgorzata Krzysztofik wybrała siedemnaście, których interpretacja wymagała solidnego przygotowania filologiczno-historycznego. Wnikliwe czytanie utworu prowadzone jest na rozmaitych płaszczyznach dzieła i w różnych kontekstach – literackim, historycznym, obyczajowym, artystycznym, religijnym. Autorski wywód nabiera tu charakteru interdyscyplinarnego. Zręczne sprzężenie wyników badań z malarstwem historycznym oraz literackimi świadectwami epoki przykuwa nie tylko myśl, ale i wyobraźnię czytelnika. Formacja szlachecka jest tu zaprezentowana w migawkach „żywych obrazów”, połączonych przyczyną i skutkiem, komentowanych dyskursem o logice dziejów sarmackiego świata.
Płacz Antygony. O ludziach powstania styczniowego
Autor/Redaktor: Dorota Samborska-Kukuć
Zbiór ośmiu szkiców Płacz Antygony dotyczy różnych narracji (z przeznaczenia fikcjonalnych i niefikcjonalnych) o insurgentach powstania styczniowego. Łączy je przede wszystkim próba wykorzystania prymarnych źródeł historycznych, tj. metryk – dokumentów autentycznych i surowych, w przekazie indyferentnych, jako materiału nie tyle pozwalającego na uznanie referencjalności wiedzy historycznej, ile organizujące go próby odkształcania (i demaskowania przez odsłonięcie mechanizmu) mitów lub modelowania biografii znanych dotąd jedynie w rudymentach. Stwarza się przez to niekiedy nowa narracja, alternatywna wobec poprzedniej (szkic o Marii Piotrowiczowej).