- z
- 21
Dzieła zebrane Zygmunta Krasińskiego. Nowe wydanie krytyczne
Studia edytorsko-filologiczne, słownikowo-encyklopedyczne, dokumentacyjno-bibliograficzne Instytut Filologii Polskiej, Wydział Nauk Humanistycznych WNH_UKSW | Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach | Uniwersytet Mikołaja KopernikaOstatnie krytyczne wydanie jubileuszowe Pism Zygmunta Krasińskiego pochodzi z roku 1912. Za sprawą Jana Czubka, bibliotekarza Akademii Umiejętności, kultura narodowa została wzbogacona w 8 tomów starannie (jak na ówczesne warunki) przygotowanych dzieł z aparatem filologicznym oraz objaśnieniami, które w tamtym czasie spełniały wymogi edycji naukowej i znacznie poszerzały zbiór znanych utworów poety w stosunku do wcześniejszych wydań m.in. Tadeusza Piniego i Józefa Kallenbacha. Wydanie Czubka stało się źródłem przedruków w kolejnych edycjach popularnych, zwłaszcza powojennych, w tym najbardziej znanego wyboru Dzieł literackich, przygotowanego w 3 tomach przez Pawła Hertza (PIW, Warszawa 1973). Sytuacja spuścizny po Zygmuncie Krasińskim stała się dramatyczna wskutek zniszczenia w czasie wojny Biblioteki Ordynacji Krasińskich, przechowującej cenne manuskrypty. Część materiałów uległa bezpowrotnemu zatraceniu, inne zostały rozproszone. Stan współczesnych edycji autora Irydiona, opierających się na przedrukach dawnych wydań i nieuwzględniających wymogów współczesnej nam sztuki edytorskiej, jest bez wątpienia najbardziej zaniedbaną częścią naszych badań podstawowych nad romantyzmem literackim. Projektowane nowe wydanie krytyczne ma ten stan odmienić, choć warunki realizacji założeń krytyki tekstu są znacznie trudniejsze, biorąc pod uwagę zasoby archiwalne. Nowa edycja siłą rzeczy musi więc w dużej mierze uwzględniać wyniki dotychczasowych badań tekstologicznych, zwłaszcza edycji Czubka i Kallenbacha, ostrożnie odtwarzać i przywracać wygląd pierwodruków i rękopisów. Należy w tym celu (paradoksalnie) ograniczyć zespół materiałów wyjściowych do prac mających charakter naukowy i nie uwzględniać kopii oraz odpisów, których wartości nie jesteśmy już w stanie zweryfikować, gdyż uległy one zniszczeniu. Edycja krytyczna obliczona na 7 tomów w 10 woluminach ma ukazać się jako całość, w opracowaniu zbiorowym zespołu badawczego złożonego przede wszystkim z pracowników i współpracowników toruńskiego Zakładu Edytorstwa i Tekstologii Dzieł Literackich oraz Wydawnictwa Naukowego UMK. Zespół dokona przeglądu istniejących zasobów archiwalnych, zbierze pełną dokumentację przedsięwzięcia, przygotuje podstawy tekstowe, nowe tłumaczenia utworów francuskojęzycznych, objaśnienia oraz aparat krytyczny, wydany następnie w formie dodatku do każdego tomu na nośniku cyfrowym. Projekt zawiera więc przygotowawcze prace badawcze o charakterze tekstologiczno-filologicznym, prace redakcyjne oraz wydanie całości nowej edycji. Zachowane zostaną wszelkie procedury wypracowane w tradycji badań edytorskich, tak by nowe wydanie spełniało założenia edycji krytyczno-naukowej wraz z niezbędnymi popularnymi odniesieniami (typ „B” w nomenklaturze prof. Konrada Górskiego; jako wzorzec służy będzie Wydanie Rocznicowe Dzieł A. Mickiewicza pod red. Zofii Stefanowskiej).
Dwudziestolecie homoseksualne 1918–1939
Bibliologia i informatologia Uniwersytet Mikołaja KopernikaCelem badań jest analiza tematu homoseksualności w kulturze dwudziestolecia międzywojennego, ze szczególnym uwzględnieniem literatury i filmu (ale nie tylko); znaczna część tekstów korzysta z szeroko rozumianego instrumentarium genderowego.
Kobiece Dwudziestolecie 1918–1939
Historia literatury oraz krytyka i interpretacja literacka Uniwersytet Mikołaja KopernikaCelem projektu jest rewaluacja i poszerzanie dotychczasowych badań nad problematyką związaną z kobiecością w dwudziestoleciu międzywojennym. W zamierzeniu był to szerszy projekt, dotyczący nie tylko kobiet i kobiecości, ale obejmujący również homoseksualność. Jego fazą wstępną miały być dwie konferencje, z których do skutku doszła jedynie jedna, właśnie Kobiece dwudziestolecie 1918–1939 (nie doszła natomiast Homoseksualność polska 1918–1989). Obecnie redagowana jest książka, w której znajdą się nie tylko referaty konferencyjne, w znacznej mierze poświęcone literaturze kobiecej, ale również kulturze homofilnej Berlina do roku 1933, dyskusji na temat przerywania ciąży, pamiętnikarstwu kobiet ze wsi itp. Problematyka powyższa umożliwia stosowanie różnych metodologii, choć, jak łatwo się domyślić, znaczna część tekstów korzysta z szeroko rozumianego instrumentarium genderowego.
Notatniki Aleksandra Wata – spiralna nielinearność zapisu
Historia literatury oraz krytyka i interpretacja literacka Uniwersytet Śląski w KatowicachGłównym celem projektu, który jest realizowany w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, jest teoretyczne opracowanie zagadnienia „spiralnej nielinearności zapisu” na podstawie odkrytych i nigdy dotąd nieopracowanych rękopisów Aleksandra Wata (1900–1967), jednego z najwybitniejszych pisarzy polskich XX wieku.
Słownik metafor i konotacji nazw własnych
Językoznawstwo ogólne i porównawcze, teoria języka i teoria komunikacji, metody badań lingwistycznych, lingwistyka komputerowa Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieCelem projektu był leksykograficzny opis wtórnych wystąpień nazw własnych w polskim dyskursie publicznym. Nazwy własne mogą stać się one nośnikami rozmaitych sensów i konotacji, nabytych w głównej mierze przez utrwalenie (stereotypizację) wyróżniających cech obiektów denotowanych przez te nazwy. Jednym z najbardziej rozpowszechnionych tekstowo sposobów przejawiania się tych funkcji jest metaforyczne użycie nazw, a ściślej: użycie nazw własnych w funkcji nośnika metafory.
Sensualność w kulturze polskiej. Przedstawienia zmysłów człowieka w języku, piśmiennictwie i sztuce od średniowiecza do współczesności
Teoria literatury, historia myśli literaturoznawczej, metody i orientacje badań literacko-kulturowych, antropologia literatury, komparatystyka i translatologia literacko-kulturowa Instytut Badań Literackich PANProjekt poświęcony jest problematyce sensualności rozumianej jako historycznie zmienny zbiór form reprezentacji ludzkich zmysłów (np. wzrok, słuch, smak, dotyk, węch, ciało). Celem badawczym projektu jest przedstawienie sensualności w szerokim kontekście kulturowym (np. literatura, język, sztuka, filozofia, kultura ludowa, historia, teatr) oraz różnorodnych zagadnień związanych z poszczególnymi zmysłami. Tematem projektu jest sensualność w kulturze polskiej (w przyszłości jego zakres będzie poszerzany), w związku z czym konteksty innych kultur narodowych są w nim przedstawiane jedynie jako punkty odniesienia lub w perspektywie komparatystycznej. Projekt jest realizowany on-line w formie witryny pełniącej funkcję multimedialnej internetowej encyklopedii tematycznej. Więcej: http://sensualnosc.ibl.waw.pl/pl/informacje-o-projekcie/
Redefiniowanie filologii
Studia edytorsko-filologiczne, słownikowo-encyklopedyczne, dokumentacyjno-bibliograficzne Instytut Badań Literackich PANCelem projektu jest przygotowanie trzytomowej antologii współczesnej refleksji nad filologią w Rosji, Francji i Stanach Zjednoczonych oraz reinterpretacja osiągnięć polskiej szkoły edytorstwa naukowego (Zofia Stefanowska i Zbigniew Goliński). Zespół grantowy będzie pracować nad wybranymi zagadnieniami związanymi z tekstologią oraz interpretacją i edycją tekstów różnych epok literackich, co pozwoli na zintegrowanie działań badaczy dotychczas zwykle pracujących oddzielnie i według różnych założeń metodologicznych. Dzięki projektowi stanie się możliwe sformułowanie zasad edycji tekstu uwzględniających współczesne szerokie rozumienie pojęcia tekst oraz dynamikę tekstu literackiego i nowe techniki publikacji. Poza planowanymi dziesięcioma publikacjami projekt przyniesie efekt w postaci skonsolidowania środowiska młodych uczonych, dobrze przygotowanych do dialogu z najnowszymi tendencjami filologicznymi na świecie i do pracy nad tekstem i filologiczną lekturą dzieła literackiego.