Статьи и интервью
- z
- 24
Podcast "Polonistyka zaangażowana"
Polonistyka daje narzędzia, by odnaleźć się w świecie, pomóc go zrozumieć, zapobiec wykluczeniu i osamotnieniu, dlatego Zespół projektu „Polonistyka wobec wyzwań współczesnego świata” postanowił włączyć się w szukanie odpowiedzi na problemy współczesności i skoncentrować się na indywidualności człowieka, na odzyskaniu więzi, kontaktów międzyludzkich i poczuciu tożsamości, na poszanowaniu zasad otwartości i dostępności, a także inkluzywności w otaczającym nas świecie.
Studiowanie polonistyki sposobem na życie. Rozmowa z Elżbietą Miedzianowską
Elżbieta Miedzianowska po latach intensywnej pracy zawodowej w 2022 roku obroniła licencjat na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Zgodziła się nam opowiedzieć, dlaczego zdecydowała się na studia polonistyczne, co o nich myśli, jakie wiąże z nimi plany.
Rozpoczęły się konsultacje „Profilu absolwenta” polskiej szkoły
W siedzibie Ministerstwa Edukacji Narodowej zaprezentowano propozycję dokumentu określającego wiedzę, umiejętności i kompetencje, które powinny być kształtowane u uczniów przedszkoli i szkół podstawowych. Ministerstwo i Instytut Badań Edukacyjnych zapraszają do konsultacji „Profilu” oraz udziału w dalszych pracach nad zmianami w edukacji.
Dostęp radykalnie otwarty i etyka troski. Rozmowa z Samem O. Moorem, założycielem Radical Open Access Collective
Radical Open Access Collective ma cechy tego, co Anna Tsing nazwałaby ukrytymi dobrami wspólnymi (latent commons). „Są to miejsca, w których można szukać sojuszników. Można o nich myśleć jako o ukrytych dobrach wspólnych. Są one ukryte w dwóch znaczeniach: po pierwsze, są wszechobecne, ale rzadko je zauważamy, a po drugie, są nierozwinięte. Kipią niezrealizowanymi możliwościami, są nieuchwytne”. (fragment wykładu Sama O. Moora w Galway) Rozmowa została przeprowadzona podczas konferencji RESSH 2024 w Galway, gdzie Sam O. Moore został zaproszony do wygłoszenia wykładu otwierającego pt. ‘Commoning’ the Humanities and the Social Sciences.
Dlaczego warto pracować z (meta)danymi? Workflow
W maju 2019 roku w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie odbyło się wydarzenie DARIAH Annual Event. Zadawano sobie wtedy pytania dotyczące rodzaju i ilości danych produkowanych i gromadzonych przez humanistów. Pytano o rodzaje danych, miejsca ich przechowywania oraz o to, kto jest ich właścicielem. Zastanawiano się nad specyfiką i złożonością danych humanistycznych, a także nad tym, co czyni je wyjątkowymi. Próbowano także definiować i konceptualizować termin „dane”, sytuując je obok bardziej tradycyjnego nazewnictwa źródeł, z których korzystają i które tworzą nauki humanistyczne. Krótki zapis tego wydarzenia oraz kilka wypowiedzi o danych humanistycznych można obejrzeć pod tym linkiem.
Zjazd Konferencji Polonistyk Uniwersyteckich w Poznaniu - relacja
Tegoroczny zjazd Konferencji Polonistyk Uniwersyteckich uwydatnił jej szczególną rolę w środowisku: jako wspólnego głosu polonistów reprezentujących wszystkie uniwersytety w Polsce, uprawiających badania w dyscyplinach literaturoznawstwo, językoznawstwo oraz polonistyka. Nowe wyzwania związane z powołaniem dyscypliny polonistyka to tylko jeden z elementów trudnej organizacyjnie sytuacji, w której znalazło się środowisko polonistyczne. Wśród najistotniejszych dla środowiska tematów, podejmowanych podczas Zjazdu pojawiły się: kwestia ewaluacji czasopism, w których publikują literaturoznawcy, językoznawcy oraz poloniści prowadzący badania w ramach filologii narodowej, kształt reformy edukacyjnej w szkołach i możliwości pozyskania ze źródeł publicznych wsparcia finansowego dla Konkursu im. Profesora Czesława Zgorzelskiego. Gospodarzem tegorocznego wydarzenia był Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Humanistyka architektoniczna – studia podyplomowe i inne inicjatywy
O studiach podyplomowych Humanistyka architektoniczna, organizowanych przez Instytut Badań Literackich PAN i Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, z wykładowcami dr. Andrzejem Skalimowskim, kierownikiem Działu Naukowego NIAiU i dr Aleksandrą Wójtowicz, autorką programu i kierownikiem studiów z IBL PAN rozmawia redaktor naczelna "Biuletynu Polonistycznego" Mariola Wilczak.
Metadane jako klucz do szczęścia komunikacyjnego
Jeśli przyjmiemy, że nauka to nie tylko proces zdobywania wiedzy, ale także nieustannie powiększający się zasób, który składa się z wyników badań, możemy z pewną śmiałością stwierdzić, że aktywność naukowa ma sens tylko wtedy, gdy mamy dostęp do efektów badań. Tylko znając aktualne osiągnięcia, możemy produkować nową, wartościową wiedzę. Skoro zatem — w trosce o jakość osiągnięć — wyniki badań powinniśmy oprzeć na wcześniejszych odkryciach innych badaczy, to zjawiskiem kluczowym dla nauki staje się komunikacja.
Tekst, korpus, wykres. Cyfrowa analiza literatury – przydatne narzędzia
Czy (a może jak?) komputer może czytać literaturę? Choć poziom „rozumienia” tekstu literackiego przez komputer nie odpowiada temu, jak rozumie go człowiek, to narzędzia cyfrowe mogą wydatnie wspomóc różnego rodzaju badania literackie. Dziś nie musimy już ręcznie liczyć wystąpień interesującego nas słowa w tekście. Dzięki zaawansowanym wyszukiwarkom możemy wyszukiwać całe frazy i podobnie zbudowane fragmenty, a lista słów użytych w badanym przez nas utworze może powstać w kilka chwil.
7 pytań, które warto sobie zadać tworząc korpus do badań
Korpusy, czyli zbiory danych tekstowych, dobranych zgodnie z określonymi kryteriami i odpowiednio opisane, stają się coraz bardziej popularnym narzędziem pracy naukowców i naukowczyń reprezentujących różne dyscypliny. Korzystają z nich przedstawiciele i przedstawicielki dyscyplin takich jak językoznawstwo, ale i socjologia, historia, psychologia, a od pewnego czasu także literaturoznawstwo. Dzięki wykorzystaniu korpusów możliwe jest przetwarzanie zbiorów danych wielokrotnie przekraczających możliwości analityczne człowieka-badacza, co pozwala na stawianie zupełnie nowych pytań badawczych oraz poszukiwanie nowych odpowiedzi na pytania już znane.