Numer czasopisma
Mała ojczyzna
Numer „Świata i Słowa”, który przedstawimy Czytelnikom, ma (...) charakter szczególny. Dotyczy przede wszystkim (tak ułożyły się teksty) „małej ojczyzny” nie jako metaforycznej kategorii opisu różnorodnych lokalnych przestrzeni kulturowych, ale konkretnego „tu” – teraz i wczoraj: obszaru Bielska-Białej oraz bliższych i dalszych okolic dwumiasta. To „mała ojczyzna” kolegium redakcyjnego pisma, znacznej części jego czytelników i przyjaciół, oraz instytucji wspierających nasz półrocznik finansowo (kiedyś Akademia Techniczno-Humanistyczna i Instytut Teologiczny, obecnie Książnica Beskidzka i Urząd Miasta Bielska-Białej). (Tomasz STĘPIEŃ, Renata JOCHYMEK, Mała ojczyzna, w tomie niniejszym, s. 16)
"W tekstach tego tomu dyskurs naukowy przeplata się z reportażem i elementami publicystyki oraz narracją wspomnieniową, rekonstruując ułomki palimpsestu kulturowego Bielska-Białej i Podbeskidzia. Podbeskidzie – ta niepoprawna historycznie i politycznie nazwa, lingwistyczny ślad po świetności województwa bielsko-bialskiego – zakorzeniła się dość mocno w uzusie językowym i świadomości mieszkańców podgórskiego pogranicza Śląska i Małopolski." (Tamże)
Spis treści
Tomasz STĘPIEŃ, Renata JOCHYMEK, Mała ojczyzna......................13
ROZMOWA
„Sięgać po doświadczenia Mistrzów” – z ks. Pawłem Anweilerem, biskupem diecezji cieszyńskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburgskiego rozmawia Renata Jochymek .....................................23
STUDIA I SZKICE
HISTORIA I WSPÓŁCZESNOŚĆ
Daniel KADŁUBIEC, O kulturowym obliczu podbeskidzkiej ziemi...........33
Ks. Tadeusz BORUTKA, Znaczenie pontyfikatu Jana Pawła II dla diecezji bielsko-żywieckiej..........43
Jan RODAK, Kalwiński epizod w dziejach wilamowskiej parafii i jej proboszcza................................61
Jacek PROSZYK, Bielski uczony i bibliofil – Salomon Joachim Halberstamm....................................71
Jerzy POLAK, Bielsko i Biała na łamach „Gwiazdki Cieszyńskiej” w latach 1910–1914......................83
Jan SZERMAŃSKI, Wydział Gminny w Bystrej Śląskiej – zarys działalności samorządowej.............123
Aneta BĄK, Miasto Bielsko-Biała i jego mieszkańcy: wymiar przestrzenny i społeczno-psychologiczny. Relacja z autorskich badań empirycznych..................................137
Stanisław GAWLAS, Bielsko-Biała. Ocena potencjału przestrzennego miasta...................................155
TEKSTY KULTURY
Marek BERNACKI, Zabytkowe drewniane kościoły w Bielsku-Białej i okolicach..................................165
Agnieszka POLLAK, Tajemnice średniowiecznych fresków w gotyckim kościele pw. św. Stanisława BM w Starym Bielsku....................187
Renata JOCHYMEK, Święci ze ścian kościoła.............................199
Ireneusz JEZIORSKI, Topografia obcości? O cmentarzu żydowskimw Żywcu – Sporyszu trochę inaczej. Szkic z antropologii symbolicznej................................................................211
Anna WĘGRZYNIAK, Żywieckie „Gronie”......................................223
Agata SMALCERZ, Środowisko plastyczne w Bielsku-Białej i Cieszynie po II wojnie światowej.........239
Marek REMBIERZ, Logika piękna i kierunki artystycznych poszukiwań...............................................259
Barbara TOMALAK, Metafora „beskidzka” w „Pastorałkach” Stanisława Goli......................................273
Rafał MOŁDYSZ, Jacek KOZIOŁEK, Głos Beskidów – wokół poezji Tadeusza Gołucha.....................291
Stanisław GĘBALA, Narodziny dramatopisarza......................................305
TROCHĘ DALEJ OD BESKIDÓW
Dorota SIEROŃ-GALUSEK, Środkowoeuropejskie tęsknoty. O powrocie Czesława Miłosza...........................319
Kamila DZIKA, Małe. O esencjonalnym bycie kresowych miastecze kna podstawie trylogii Piotra Szewca.....327
MATERIAŁY, KOMENTARZE, RECENZJE
WSPOMNIENIA, IMPRESJE, MATERIAŁY
Marek BERNACKI, Krasickiego 3.............................................................347
Bolesław KASZA, Od Ślęży do Klimczoka................................................355
Maria GORZKI, Grudzień..........................................................................363
Renata JOCHYMEK, Kronikarz Bielska....................................................371
Robert PYSZ, Ferment w Bielsku-Białej...................................................377
RECENZJE
Angelika KUBALA, Spotkanie przy ławeczce pod Czantorią .................381
Kamila DZIKA, Bibeloty Habsburżanek..................................................389
Dominik MOJŻYSZEK, Próby zaspokojenia „apetytu na przemianę”.....395
Tomasz BIELAK, Studnia historii.............................................................403
Ireneusz JEZIORSKI, Upiorność porządku? ..........................................407
Michał KOPCZYK, Twardowski „rozszerzony”........................................417
Andrzej SULIKOWSKI, Bliżej Twardowskiego.........................................423
Monika ZAJĄC, Ojczyzna Herodota, czyli o intymności...........................429
Dorota TAŁAJ, Trzy dni od zgonu do pogrzebu........................................435
Aleksandra BANAT, Studium kobiecego „ja”............................................439
Libor PAVERA, Ponowne odwiedziny powieści rosyjskiej i nie tylko........443
Informacje
Ostatnio dodane numery
Świat i Słowo | 36(1) | 2021
Świat i Słowo | 35(2) | 2020
Świat i Słowo | 34(1) | 2020
Świat i Słowo | 19(2) | 2012
Zobacz także
Świat i Słowo | 19(2) | 2012
Tytuł numeru: Małe miasta
Zgromadzone w tomie artykuły są wyjątkowo różne, wykorzystują rozmaite metody opisu przestrzeni. Bardzo trudno wskazać na cechę wspólną, wydaje się, że autorzy idealnie wpisują się w specyficzny eklektyzm definiujący małe organizmy miejskie. W artykułach przewijają się różne sposoby ujmowania i rozróżniania – od tych wykorzystujących konkretne dane statystyczne czy ustalenia wynikające z analizy źródeł historycznych do takich, które wskazują, że małe miasto to stan umysłu czy sposób obserwacji świata. Wskazują, że małe miasto w dużej mierze jest opowieścią o nim, jest próbą wpisania się w przestrzeń prywatną, której rozumienie możliwe (lub niemożliwe) jest wyłącznie na drodze dialogu. (Tomasz Bielak, Ewelina Gajewska, Tomasz Markiewka, Małe miasta - (nie)małe komplikacje..., w tomie niniejszym, s. 10)
Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej | (XXIV) | 2018
Tytuł numeru: Nie tylko wiersz, nie tolko roman. Literatura polska i rosyjska w kontekście gatunków literackich
Najnowszy numer rocznika ma charakter publikacji dwujęzycznej. Jego tytuł: Nie tylko wiersz, nie tolko roman. Literatura polska i rosyjska w kontekście gatunków literackich oddaje zamierzenia Redakcji – chcieliśmy odejść w nim od tradycyjnego badania relacji literackich i kulturowych przez pryzmat „obrazów” i „stereotypów”, koncentrując się zamiast tego na wzajemnych inspiracjach (dawnych i aktualnych) oraz wspólnie realizowanych przez polonistów, slawistów i rusycystów projektach o charakterze naukowym – literaturoznawczych, tekstologicznych, translatorskich, edytorskich i kulturoznawczych.
Pamiętnik Literacki | LXL | 2021
Tytuł numeru: „Pamiętnik Literacki”, TOM LXI/2021
Najnowszy tom londyńskiego „Pamiętnika Literackiego” można nazwać pandemiczno-norwidowskim. Temat pandemii kontynują: Piotr Witt (Paryż), Jan S. Witkiewicz (Indie), Bożena Anna Flak (Paryż), Janusz Guttner i Grażyna Maxwell (obydwoje mieszkają w Londynie). Ten dział uzupełniają wiersze podczas COVID-owej kwarantanny – Anny Frajlich (USA), Tomasza Łychowskiego (Brazylia) i Jakuba Kurzyńskiego (Wielka Brytania).