Artykuł / wywiad
XXI Dni Polonistyki na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wileńskiego: „Łączą nas Adam Mickiewicz i Czesław Miłosz”
W dniach 23-24 maja na Uniwersytecie Wileńskim po raz 21. odbyły się tradycyjne Dni Polonistyki. Pierwszego dnia uczestnicy i goście święta polonistycznego spotkali się na międzynarodowej konferencji studenckiej, w której wzięli udział doktoranci z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a także studenci II i III roku polonistyki Uniwersytetu Wileńskiego i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Obrady poprzedził wykład prof. dra hab. Henryka Dudy poświęcony refleksji na temat tekstu Inwokacji do poematu A. Mickiewicza Pan Tadeusz i nawiązujący do 190. rocznicy wydania eposu narodowego. Rzecz znamienna, że w tym roku przypada 100. rocznica ukazania się drukiem pierwszego litewskiego przekładu tego dzieła.
Po konferencji odbyło się spotkanie z młodą pisarką Ewą Sobieniewską, autorką powieści historycznych Srebrne wrzeciono oraz Zaklęte lustro, których akcja toczy się m.in. w Wilnie w XVII i XIX wiekach. Fascynacja Wilnem i szerzej – Litwą rozpoczęła się przed ponad 10 laty, kiedy pani Ewa Pawełek (prawdziwe nazwisko pisarki) przez dwa semestry studiowała filologię polską na Uniwersytecie Wileńskim w ramach programu Erasmus+. Spotkanie na uniwersytecie było pierwszym spotkaniem Sobieniewskiej z czytelnikami poza granicami kraju. Jak zapowiedziała pisarka, już wkrótce ma się ukazać trzecia część jej cyklu powieści historycznych.
Z pisarką Ewą Sobieniewską
Na zakończenie imprezy Maciej Wilczyński z Krakowa wygłosił referat pt. Echa folkloru w twórczości polskich kompozytorów.
W dn. 24 maja uczestnicy Dni Polonistyki udali się na wycieczkę szlakiem stron rodzinnych Czesława Miłosza - w 20. rocznicę śmierci noblisty i 90. rocznicę ukończenia przez przyszłego noblistę studiów prawniczych na ówczesnym Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie (obecnie Uniwersytet Wileński). Na trasie wycieczki były:
Szetejnie dziadków Zygmunta Kunata i Józefy z Syruciów – miejsce urodzenia Cz. Miłosza. Przyszły poeta mieszkał tu w latach 1911-1914 oraz 1918-1920, opisał to miejsce w powieści Dolina Issy (jako dwór Ginie). Dawny dwór nie zachował się. W 1999 r. został odnowiony dawny spichlerz dworski, w którym obecnie mieści się Centrum Kulturalne im. Czesława Miłosza. Noblista odwiedził to miejsce w 1992 r., po 52-letniej przerwie, po raz ostatni był tu w 1999 r., własnoręcznie posadził dąb.
Świętobrość (parafia Opitołoki) w dawnym powiecie kiejdańskim, na wschodnim brzegu Niewiaży (powieściowej Issy). Poeta został ochrzczony w znajdującym się tu kościele Przemienienia Pańskiego. Obok kościoła pochowani są pradziadkowie Miłosza ze strony matki Szymon Syruć (1807-1871) i Eufrozyna z Kossakowskich (1815-1845). W pobliżu znajduje się też wzniesiony w 1938 r. pomnik ku czci powstańców, którzy zginęli w pobliżu 9 X 1863 r. w bitwie z wojskami carskimi.
Kiejdany (12 km od Szetejń) – dawna siedziba ewangelickiej linii rodu Radziwiłłów, uwieczniona m.in. w Potopie H. Sienkiewicz oraz w Dolinie Issy Cz. Miłosza i jego zbiorze esejów Szukanie ojczyzny. Miłosz został honorowym obywatelem tego miasta, ma tu swoją ulicę. Kiejdany są miastem wielokulturowym i wieloetnicznym. Od wieków mieszkali tu Litwini, Polacy, Żydzi, Rosjanie, przybyli ze Szkocji rzemieślnicy. Dzisiaj w Kiejdanach są świątynie różnych wyznań (kościoły katolickie i ewangelickie, dwie synagogi, cerkiew prawosławna).
Szetejnie, Centrum Kulturowe im. Cz. Miłosza
Szetejnie, przy dębie posadzonym przez Cz. Miłosza w 1999 r.
Organizatorem Dni Polonistyki było Centrum Polonistyczne Uniwersytetu Wileńskiego, natomiast partnerem – Instytut Polski w Wilnie.
Informacje
Zajmuje się literaturą polską XIX i początku XX w. oraz związkami polsko-litewskimi w tym okresie.
Uczestniczyła m.in. w projektach badawczych: Jan Karłowicz jako animator życia naukowego i kulturalnego przełomu XIX i XX w.; Słownik polskiej krytyki 1764-1918.
Autorka monografii W służbie ziemi ojczystej. Czesław Jankowski w życiu kulturalnym Wilna lat 1905-1929 (Kraków 2005) i ponad 50 artykułów w pracach zbiorowych i czasopismach naukowych w Polsce i na Litwie, współredaktorka książek: Funkcjonowanie języków i literatur na Litwie. Litewsko-polskie związki naukowe i kulturowe (Wilno 2014), Pasaże Hulewicza (Kraków 2017), Czesław Jankowski (1857-1929) – między „tutejszością“ a europejskością (Wilno 2018).