Nowość wydawnicza
Historia języka polskiego jako doświadczenia wspólnotowego, tom 1
Historia języka polskiego jako doświadczenia wspólnotowego to dwutomowe dzieło, które powstało w ramach mecenatu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, tj. Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, jako projekt nr 0063/FNiTP/H11/80/2012 pod nazwą: Historia języka i wspólnot komunikatywnych polskich w 50. wykładach.
Niniejsze dzieło ma zasadniczo inne rozłożenie akcentów w narracji od kilku wcześniejszych syntez całości dziejów języka polskiego, ale powstało bez zamiaru ich zastępowania. Pomysł zorganizowania zespołowej pracy nad nowym wykładem ma u podłoża dwie obserwacje: 1. Od czasu opublikowania dzieł Zenona Klemensiewicza (1974) oraz Bogdana Walczaka (1995) dokonały się zmiany w rozumieniu zakresu dyscypliny naukowej, niektóre z nich w jakiś sposób były inspirowane moją aktywnością naukową; 2. Zasadniczo zmieniła się (pogorszyła) sytuacja historii języka polskiego jako przedmiotu zajęć uniwersyteckich, z czym łączy się zmniejszenie rangi dziejów języka w zbiorowej świadomości.
Okolicznością niesprzyjającą twórczości historiograficznej było i jest wprzęganie nauki o dziejach w służbę polityczną (tzw. polityka historyczna) i zawłaszczanie pojęć naród, patriotyzm i pochodnych przez niektóre organizacje polityczne. Tak jak utylitaryzm zmienia twórczość artystyczną w produkcję transparentów, tak wprzęganie nauki w polityczne konstelacje jest przejawem niezrozumienia tego, że nauka rozwija się tylko wtedy, gdy motywacją jest poznawcza ciekawość. Historia nie ma dawać odpowiedzi na pytania o przyszłość, lecz kształcić wyobraźnię.
[fragment wstępu]
Spis treści
Przedmowa, 7
Rozdział I. Stanisław Borawski, Protoplaści Polaków i ich piastowskie państwo, 11
Rozdział II. Marek Cybulski, Polacy wobec języka polskiego – rys historyczny, 35
Rozdział III. Stanisław Borawski, Marek Cybulski, Początki piśmiennictwa polskiego i jego wczesne pomniki, 51
Rozdział IV. Marek Cybulski, Obraz systemu języka polskiego w XVI wieku, 75
Rozdział V. Marek Cybulski, Obyczaje językowe Rzeczypospolitej szlacheckiej (od końca XV do połowy wieku XVIII), 95
Rozdział VI. Stanisław Borawski, Marek Cybulski, Postęp i innowacyjność a konwencjonalizująca potrzeba stabilności. Kontakty międzyetniczne i udział wzorów obcych w kształtowaniu standardów zachowań językowych, 123
Rozdział VII. Danuta Bieńkowska, Instytucje polskiego Kościoła chrześcijańskiego i ich wpływ na kształtowanie się zachowań językowych, 159
Rozdział VIII. Danuta Bieńkowska, Konwencja i oryginalność – szkic wpływu czynnika estetycznego na innowacje w dziejach języka polskiego, 189
Rozdział IX. Marzanna Uździcka, Przedświt nowoczesności – oświeceniowe początki i XIX-wieczne kontynuanty komunikatywnych wspólnot poznawczych – początki i rozwój komunikacji naukowej, 203
Rozdział X. Elżbieta Umińska-Tytoń, Urbanizacja i industrializacja – nowe instytucje tworzenia wzorów językowych zachowań, 225
Rozdział XI. Elżbieta Umińska-Tytoń, Czynniki elitarności w kształtowaniu wzorów językowych zachowań – dwór i salon, 241
Rozdział XII. Ewa Woźniak, Język urzędów i kancelarii – staropolskie dziedzictwo i wpływ wzorów obcych w dobie rozbiorowej, 261
Rozdział XIII. Marzanna Uździcka, Stan języka narodowego w przededniu kodyfikacji pisowni – rys drogi rozwojowej polskiej
ortografii, 279
Rozdział XIV. Marzanna Uździcka, Rys dziejów oświaty polskiej po 1918 roku i jej wpływ normalizujący, 303
Rozdział XV. Ewa Woźniak, We własnym domu: działania na rzecz integracji języka i kształtowanie nowych wzorów zachowań komunikacyjnych, 321
Rozdział XVI. Marzanna Uździcka, Ewa Woźniak, Tendencje innowacyjne i konwencjonalizujące w języku ogólnym po 1945 roku – nowe środki techniczne, instytucje i organizacje, 339
Informacje
Zobacz także
Historia języka polskiego jako doświadczenia wspólnotowego, tom 2
Autor/Redaktor: Stanisław Borawski, Marzanna Uździcka
Historia języka polskiego jako doświadczenia wspólnotowego to dwutomowe dzieło, które powstało w ramach mecenatu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, tj. Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, jako projekt nr 0063/FNiTP/H11/80/2012 pod nazwą: Historia języka i wspólnot komunikatywnych polskich w 50. wykładach.
Przełomowe dwudziestolecie. Lata 1918–1939 w dziejach języka polskiego
Autor/Redaktor: Ewa Woźniak
Książka stanowi głos w dyskusji nad periodyzacją dziejów polszczyzny, zwłaszcza nad umiejscowieniem w niej lat 1918-1939.
Od Galicji po Amerykę. Literackim tropem XIX-wiecznych podróży
Autor/Redaktor: Tadeusz Budrewicz, Magdalena Katarzyna Sadlik
Niniejsza monografia ukazała sie w 2018 r. Jest to interesująca opowieść o XIX-wiecznych peregrynacjach. Autorzy odkrywają przed Czytelnikiem barwny, wieloaspektowy obraz polskiej kultury końca XIX stulecia.
Słownictwo z zakresu górnictwa solnego XVI–XVIII wieku na tle polszczyzny ogólnej
Autor/Redaktor: Ewa Katarzyna Horyń
Autorka zebrała i przeanalizowała polską leksykę z zakresu górnictwa solnego w XVI–XVIII w. Prezentacja i opis materiału leksykalnego skoncentrowane są na przedstawieniu słownictwa, które swoją tematyką obejmuje dwie sfery – eksploatację soli i handel nią. Materiał został zgrupowany wokół dwunastu kategorii znaczeniowych istotnych dla odtworzenia leksyki związanej z tą gałęzią przemysłu.