Biuletyn Polonistyczny

Nowość wydawnicza

Data dodania: 07.12.2020
Literaturoznawstwo

Naród i regiony. Tradycje regionalizmu literackiego w perspektywie nowoczesności (XIX-XXI wiek)

Redakcja: Danuta ZawadzkaKatarzyna Sawicka-MierzyńskaMarzena Radecka

ISBN: 978-83-242-3628-2

ISBN e-book: 978-83-242-6466-7

Kategorie: HISTORIA LITERATURY, TEORIA LITERATURYNOWY REGIONALIZM W BADANIACH LITERACKICH

Wydawnictwo "Universitas"

Literatura współtworzy zarówno narodowe, jak i regionalne „wspólnoty wyobrażone”. Autorzy zebranych w książce studiów ‒ idąc tym tropem ‒ pokazują związki twórczości literackiej z istnieniem każdej z tych wspólnot oraz znaczenie literatury dla poczucia tożsamości pisarzy i czytelników, także emigracyjnych. Odwołują się przy tym do realiów: podlaskich, warmińsko-mazurskich, kaszubskich, lubuskich, wielkopolskich, śląskich ‒ a zarazem polskich, niemieckich, białoruskich. Zadają pytania o relacje narodu i regionu oraz nacjonalizmu i regionalizmu, a także o rolę literatury w ich modelowaniu, kwestionowaniu czy utrwalaniu w określonym kształcie. Kontekst prezentowanych rozważań stanowią przemiany modernizacyjne i globalizacja, będące jednocześnie czynnikami, które komplikują związek człowieka z miejscem i ujawniają się w jego literackiej ekspresji.


Tom Naród i regiony z jednej strony daje rozległy wgląd w historię literatury ostatnich dwustu lat (…) w aspekcie tożsamości kolektywnej definiowanej poprzez miejsce zamieszkania/ siedzibę etnosu (region). Z drugiej (…) jest autoprezentacją istotnego, i dynamicznie manifestującego swą obecność, wycinka dawniejszej i współczesnej refleksji naukowej tudzież krytycznej związanej z ideą regionu i regionalizmu.
                                                                       dr hab. Dariusz Skórczewski, prof. KUL

Czynnikiem spajającym (…) nader zróżnicowane problemowo pole jest oczywiście tytułowa formuła relacji naród–region. Została ona zaprezentowana w sposób wszechstronny i wieloaspektowy, z uwzględnieniem jego historycznej dynamiki oraz lokalnych uwarunkowań. (…)
W stosunku do wcześniejszych tomów serii „Nowy regionalizm” książka Naród i regiony. Tradycje regionalizmu literackiego w perspektywie nowoczesności (XIX‒XXI wiek) poszerza geografię regionalną – obok od dawna obecnych Podlasia, Warmii i Mazur, Kaszub, Śląska, pojawiają się Galicja, Wielkopolska, Łużyce.
Co najważniejsze jednak, autorzy tomu otwierają nowe ścieżki metodologiczne (…).
                                                                                  dr hab. Elżbieta Rybicka, prof. UJ

Spis treści

Wstęp

I. Literatura – naród – region - nowoczesność. Teorie i relacje (przełom XIX/XX wieku)

1. Małgorzata Mikołajczak, Naród – region – literatura: miejsca wspólne 

2. Eugenia Prokop-Janiec, Pisarz - literatura narodowa – region. Koncepcje krytyki nacjonalistycznej

3. Aleksandra Kmak-Pamirska, Tworząc spójny naród. Dolne Łużyce i Podlasie w dyskursie społeczno-kulturowym w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku

4. Danuta Zawadzka, Literatura poczekalni. O podlaskości, pod-lackości i modernizacji

5. Elżbieta Dąbrowicz, Najeźdźcy i sąsiedzi. Drang nach Osten w optyce terytorialnej historii literatury 

 

 

II. XIX-wieczne tradycje i projekcje

6. Marta Ruszczyńska, Michał Grabowski – szkoła ukraińska. Dylematy pisarza i krytyka

7. Marcin Lul, Naród i regiony w polistopadowej krytyce literackiej. Wstępne rozpoznania

8. Daniel Kalinowski, Państwo kaszubskie w medium literatury. Mity przeszłości i utopie przyszłości

9. Zbigniew Chojnowski, Mazurzy pruscy, Polacy i Niemcy w piśmiennictwie tych pierwszych

 

 

III. Antynomie i przepływy. Regionalizacje, nacjonalizacje, uniwersalizacje

10. Arkadiusz Kalin, Naród, państwo, rasa, Drohobycz – Bruno Schulz w perspektywie regionalnej i narodowej

11. Elżbieta Dutka, Jak Ślązak z Bułgarem i  jak Czeczen ze Ślązakiem, 

czyli o topicznym i atopicznym doświadczeniu regionu

12. Ewa Bartos, Ślady z miejsca urodzenia. O poemacie Pod Akropolem Tadeusza Kijonki

13. Joanna Szydłowska, Co widać z mazurskiego ganku, czyli o separatyzmie narracji narodowych i regionalnych. Refleksje na marginesie prozy Kazimierza Orłosia

14. Joanna Chłosta-Zielonka, Kształtowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej przez czasopisma ukazujące się po 1945 roku na Warmii i Mazurach

15. Kamila Gieba, Tradycja literacka i historia regionalna w Mniejszej epopei Marka Jurgońskiego

 

IV. Świat – region. Emigranci, pisarze mniejszościowi, uchodźcy

16. Katarzyna Niesporek, Śląsk utracony. O poezji Floriana Śmiei 

17. Violetta Julkowska, Zapamiętany krajobraz kulturowy rodzinnych stron w świetle twórczości emigracyjnego pisarza Adama Tomaszewskiego (1918-2002)

18. Anna Sakowicz, Problem sacrum w prozie lirycznej poety pogranicza polsko-białoruskiego Jerzego Geniusza (Hienijusza)

19. Katarzyna Sawicka-Mierzyńska, O poetyckim zamieszkiwaniu miasta przez Mirę Łukszę

20. Aneta Prymaka-Oniszk, Bieżeństwo 1915. Doświadczenie „światowe”, opowieść regionalna

 

V. Nieoczywistości: wędrujące centrum, nie całkiem lokalność

21. Agnieszka Szurek, Poza stolicą czy w cieniu stolicy – tożsamość podwarszawska

22. Łukasz Żurek, Problematyzowanie centrum – przemycanie „ja”. O wybranych artykułach Stefana Szymutki z lat 1982-1992

Informacje

Data dodania:
7 grudnia 2020; 19:21 (Paweł Wojciechowski)
Data edycji:
7 grudnia 2020; 19:21 (Paweł Wojciechowski)

Zobacz także

21.02.2021
Literaturoznawstwo

Twórczość Wiesława Kazaneckiego oraz laureatów nagrody literackiej jego imienia

Autor/Redaktor: Marek Kochanowski, Katarzyna Sawicka-Mierzyńska

Książka stanowi czwartą publikację z serii „Biała Seria. Podlaski Regionalizm Literacki” i została poświęcona twórczości patrona oraz laureatów Nagrody Literackiej Miasta Białegostoku im. Wiesława Kazaneckiego. Znalazły się w niej artykuły badaczy wywodzących się z białostockiej polonistyki, jak też reprezentantów ośrodków akademickich z Krakowa, Poznania i Katowic. 

06.05.2021
Historia literatury

Kazanie koronacyjne z 1717 roku. Komentarz – Edycja – Objaśnienia

Autor/Redaktor: Marek Skwara

Oddajemy do rąk Czytelników tom złożony ze Wstępu i krytycznej edycji jednego z kazań, które towarzyszyły koronacji jasnogórskiego obrazu Najświętszej Marii Panny w roku 1717.

02.08.2018
Literaturoznawstwo

Opozycja antyreżimowa w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w latach 1956-1989

Autor/Redaktor: Justyna Błażejowska

Wydane wspólnie z Instytutem Pamięci Narodowej

24.05.2019
Literaturoznawstwo

Lubuska literatura osadnicza jako narracja założycielska regionu

Autor/Redaktor: Kamila Regina Gieba

Rozprawa Kamili Gieby jest pracą literaturoznawczą, poświęconą polskiej literaturze tzw. Ziemi Lubuskiej. Autorka analizuje tę literaturę zarówno w odniesieniu do regionalnej kultury literackiej, jak i na tle zjawisk społecznych, ideologii i projektów politycznych, a także życia intelektualnego i codziennego w Polsce po II wojnie światowej.

Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywanena Twoim dysku, zmień ustawienia swojej przeglądarki. Sprawdź informacje o plikach cookies.