Nowość wydawnicza
Odpamiętywanie polsko-żydowskie
Tytuł monografii Odpamiętywanie polsko-żydowskie można uznać za określenie całego procesu dokonującego się od ponad trzydziestu lat (od roku 1989) w badaniach historycznych, kulturoznawczych i literaturoznawczych obejmujących wkład polskich Żydów w rozwój kultury polskiej, ich uczestnictwo w życiu społecznym oraz relacje między nimi a pozostałymi Polakami. Podjęcie tego rodzaju eksploracji było poprzedzone ciszą, która po systemowo przeprowadzanej przez hitlerowców eksterminacji Żydów zapadła wokół ich wielowiekowej obecności w Rzeczpospolitej. Prowadzone w latach 1945–1989 oglądy naukowe – odnoszące się i do tej obecności, i do unicestwienia świata żydowskiego w czasie Holokaustu – miały bardzo ograniczony zakres. Władze komunistyczne nie widziały bowiem potrzeby ani przywoływania dziejowego istnienia polskich obywateli żydowskiego pochodzenia, ani pochylenia się nad ich „zniknięciem” podczas wojny. Taka polityka sprawiła, że dla większości Polaków zarówno świat żydowski sprzed drugiej wojny światowej, jak i sama Zagłada stały się zaledwie artefaktami powstałymi w oparciu o przebiegające w kulturze procesy postpamięciowe. (Ze Wstępu)
Spis treści
Dlaczego „odpamiętywanie”? Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Why “Re-Remembering?” Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
MIĘDZY ARIĄ A GOLUSEM. O LITERATURZE POLSKIEJ, ŻYDOWSKIEJ I POLSKO-ŻYDOWSKIEJ
1. Magen Lublin (לובלין מגן .(Arnsztajnowa i Czechowicz............... 23
2. Cienie żydowskiego Lublina w poezji polskiej XX i XXI wieku........ 45
3. Żydzi polscy w armii II Rzeczpospolitej. Profile i drobiazgi żołnierskie Adolfa Rudnickiego . . . . . . . . . . . . .51
4. Studium relacji chrześcijańsko-żydowskich. Czarodziejka z Kastylii Szaloma Asza . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
5. Języki Żydów polskich. Lingwistyczne dylematy poetów polsko-żydowskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81
6. Mityczny fenomen Kresów w poezji polsko-żydowskiej . . . . . . . . . . . . 91
7. Poezja polsko-żydowska a dziecko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
CZTERY STRONY CZASU. WĘDRÓWKI PISARSKIE ARNOLDA SŁUCKIEGO
8. Polsko-żydowska Warszawa. Zapisy liryczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121
9. Dwa oblicza Rosji. Biografia i poezja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131
10. Idole i Idol. Interpretacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141
11. Polski publicysta w Izraelu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151
DWIE ZIEMIE I DWA NIEBA. LITERACKIE OBRAZY POLSKO-IZRAELSKIE
12. Polska i Polacy w poezji autorów piszących po polsku w Izraelu. . . . . . . . 173
13. Podwójny Mesjasz. Piotruś Leo Lipskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
14. Poezja i judaizm. O wierszach izraelskich Anny Frajlich. . . . . . . . . . . . . . . 199
15. Krytyka literacka na łamach izraelskiego dziennika „Nowiny-Kurier” po roku 1968. Rekonesans. . . . . . . .207
W TEKSTOWYM ŚWIECIE ZAGŁADY. O NAJNOWSZEJ LITERATURZE POLSKIEJ
16. Zagłada i topika. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229
17. Rekonstrukcje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239
18. Transfiguracje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267
19. Subwersje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291
Komparatystyka pamięci. Zakończenie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305
Skróty tytułów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313
Nota wydawnicza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315
Bibliografia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317
Indeks osób. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 337