Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2019

Oddawany do rąk Czytelników tom gromadzi artykuły, dla których pojęciem kluczowym jest dyskurs. Ta pojemna kategoria pozwala skupić się na różnorodnych aspektach zachowań językowych, akcentując nie tylko samą formę przekazu, lecz także jej właściwości i strategie wytwarzania w odniesieniu do sytuacji użycia w szeroko rozumianym kontekście komunikacyjnym. Znajduje to odzwierciedlenie w prezentowanych tu studiach, których autorzy na podstawie różnorodnych źródeł przyglądają się zarówno dyskursom w przeszłości, jak i wielorakim sposobom mówienia o przeszłości. 

Tematyka niniejszego tomu zachęca do naukowej refleksji nad pojęciami brzydoty, deformacji i odmienności, czyli tym, co w jakiś sposób przełamuje przyjęte społecznie i kulturowo kanony piękna, jest inne, zniekształcone, ułomne, wypaczone w porównaniu z tym, co aktualnie jest pojmowane czy też oceniane jako zgodne z normą. Uznanie czegoś za brzydkie, zdeformowane bądź odmienne wiąże się z jego oceną, nierzadko emocjonalną, zakłada również odniesienie do aktualnie obowiązującej normy lub też porównanie z tym, w jaki sposób dane zjawisko oceniane było w przeszłości. Barbara Mitrenga (fragment artykułu)

Przygotowując pierwszą część projektu naukowo-badawczego Ekologia w dyskursie, postawiliśmy przed sobą hasła: źródła, cechy, zadania, co pozwoliło realizować trzy zasadnicze aspekty poznawcze: 1. Historyczny, który związany jest z opisem istniejących już w tradycji polskiej koncepcji dotyczących relacji pomiędzy tradycyjnymi wzorcami kultury a rozumieniem przyrody. 2. Teoretyczny, który powinien prowadzić do konfrontacji, oceny i adaptacji głównych problemów kulturowych badań przyrody i natury obecnych w krytyce amerykańskiej i zachodnioeuropejskiej w odniesieniu do specyfiki literaturoznawstwa i kulturoznawstwa Europy Środkowej. 3. Szczegółowo-analityczny, służący do weryfikacji założeń teorii i metodologii ekokrytyki w polskiej praktyce badań literackich i kulturowych także w wymiarze komparatystycznym, który powinien umożliwić porównanie polskich tekstów związanych z motywem ekologicznym (literatura, malarstwo, teatr, film) oraz konfrontację doświadczeń polskich z odmiennymi językowo ujęciami literatury przedmiotu. Realizacji tych zadań podjęli się literaturoznawcy, a także doktoranci z innych dziedzin – zajmujący się problematyką ekologii – biolodzy i specjaliści nauk o bezpieczeństwie.

Nasza dzisiejsza propozycja interpretatorska gromadzi badaczy literaturoznawców z różnych ośrodków naukowych w Polsce oraz o różnorodnym doświadczeniu akademickim. W artykułach omawiamy zagadnienia głównie polonistyczno-literaturoznawcze, ale przecież nie tylko. Mamy bowiem świadomość, że we współczesnych praktykach interpretacyjnych warto sięgać po problematykę istniejącą na styku czasami odmiennych i wchodzących ze sobą w relacje pomiędzy różnymi tradycjami językowymi dziedzin aktywności człowieka. Z tego więc powodu w swoich realizacjach nie unikamy ujęć interdyscyplinarnych czy też takich, które nie znajdują się w głównym nurcie dyskursu polonistycznego. [...]