Filozoficzne aspekty literatury / II Ogólnopolska Konferencja Naukowa

Wzajemne inspiracje literatury i filozofii sięgają wspólnych korzeni obydwu tych dziedzin. Najznakomitsze dzieła literackie podejmują dyskurs w zakresie ogólnych problemów filozoficznych, aktualizują  intelektualne koncepty teoretyczne, zachęcając czytelników do refleksji, co nierzadko rodzi nowe idee filozoficzne. Teksty literackie i filozoficzne inaczej podchodzą do przedstawienia problemów egzystencjalnych, metafizycznych, aksjologicznych, etycznych itp. Należy zatem zdać sobie sprawę z odmiennych sposobów istnienia filozofii i literatury, poznać przyczyny występujących różnic oraz zbadać przykłady wzajemnych inspiracji.

Temat konferencji nawiązuje m.in. do słów Martina Heideggera, który w „W drodze do języka” przypomina, że „uczyć się” oznacza stawiać się wiedzącym, a więc takim, qui vidit. Ten, kto coś zobaczył, nigdy nie traci z oczu tego, co wypatrzone. Zatem uczenie się według filozofa jest docieraniem w takie wypatrywanie. Ponadto Giovanni Reale zauważył, że: „badacze wielokrotnie podkreślali, że duchowa kultura Greków była kulturą »widzenia«, a zatem kulturą »formy«, która jest przedmiotem widzenia, i że pod wieloma względami przeciwstawia się ona na przykład kulturze hebrajskiej, której dominującą cechą było »wsłuchiwanie się« i »słyszenie« (słuchanie „głosu” i „słowa” Boga i proroków). Dlatego też zrozumiałe są użyte przez Platona zwroty typu: oko, wzrok duszy i umysłu dla określenia zdolności intelektu do myślenia i ujmowania form niefizycznych, form inteligibilnych, które są właśnie czystymi istotami, ideami. Ideami są więc np. istoty dobra, piękna, sprawiedliwości, prawdy, na które intelekt potrafi patrzeć i je oglądać. Intelektualny ogląd, zdaniem Platona, implikuje przedmiot intelektualnie oglądany, czyli właśnie ideę. W związku z tym celem konferencji jest refleksja nad rolą, jaką w „wypatrywaniu” odgrywa filozofia. W tym kontekście interesujące wydają się więc filozoficzne aspekty języka, literatury oraz edukacji.

Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego zapraszają do udziału w ogólnopolskiej, interdyscyplinarnej konferencji naukowej poświęconej postaci i myśli Edwarda Abramowskiego.

W październiku na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku oraz w Książnicy Podlaskiej odbędzie się sesja naukowa: Wincenty Lutosławski (1863–1954) i literatura. Estetyczne koneksje – filozofia – recepcja.