Ogólnopolska konferencja naukowa "Ludowe źródła kultury - Edycja I: Ludowa religijność"

Ogólnopolska konferencja naukowa
Ludowe źródła kultury

Edycja I: Ludowa religijność

Słupsk / Swołowo, 26-27 maja 2022 r.

Organizatorzy:

Zakład Antropologii Kultury i Badań Kaszubsko-Pomorskich, Akademia Pomorska w Słupsku

Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku

Współorganizator: Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie

Miejsce: Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie

Kierownik naukowy: prof. dr hab. Daniel Kalinowski (AP w Słupsku)

Współpraca merytoryczna: dr Andrzej Stachowiak (MPŚ w Słupsku)

Cele konferencji: Ludowe źródła kultury to wydawałoby się oczywisty zespół problematyki występujący przy analizie procesów cywilizacyjnych. Jednakże szczególnie w polskiej tradycji badawczej epitet „ludowy” naznaczony jest nieneutralnym czynnikiem semantycznym, który należy w dzisiejszej rzeczywistości kulturowej zredefiniować. Jest to konieczne, ponieważ dawne systemy opisu nie są na tyle operatywne, aby współczesne konteksty ludowości przedstawić w realiach postmodernizmu. Warto zatem rozważyć, co w istocie jest ludowym źródłem kultury i na ile pomocny jest tutaj namysł historii społecznej czy też krytyki archetypiczno-religioznawczej? Należy również wskazać na produktywność analizy przestrzeni wiejskiej oraz ekspansję środowiska miejskiego i jego „folkloru”? Dodatkowo zarysowuje się konieczność zdefiniowania relacji semantycznych pomiędzy tradycyjnym rozumieniem ludowości (wiejskości) i masowości (kultura popularna). W przypadku konferencji organizowanych na Pomorzu należy stale pamiętać o napięciu pomiędzy ludowością a etnicznością, stąd ludowe źródła kultury dla żywiołów narodowych Polaków, Niemców i Kaszubów mogą być rozumiane odmiennie.

W dniach 26-27 maja 2022 r. zapraszamy do wzięcia udziału w cyklu konferencji interdyscyplinarnych, w których dominować będą dyskursy literaturoznawczy oraz etnograficzny, ale mogą się pojawić również wypowiedzi sformułowane z perspektywy historii idei czy antropologii kulturowej. Nie powinno też zabraknąć studiów kulturowych z narracją genderową oraz postkolonialną.

I edycja naszej konferencji nosi tytuł Ludowa religijność i może dotyczyć takich kwestii jak:

- światopogląd ludowy o mocach przyrody;

- myślenie magiczne w kulturze ludowej i w kulturze współczesnej/popularnej;

- przedchrześcijańskie relikty kultów religijnych w tradycji ludowej;

- chrześcijaństwo w obrzędowości wsi;

- formy teologiczne katolicyzmu i protestantyzmu w rzeczywistości wiejskiej;

- kościół, klasztor, duchowny i plebania w ludowym modelu świata;

- ikonografia sakralna w sztuce ludowej;

- konteksty biblijne w literaturze ludowej;

- synkretyzm religijny w kontekście kultury ludowej;

- postmodernistyczna religijność ludowa (masowa, niewiejska);

- banalizacja i komercjalizacja religijności ludowej;

- elitarność czy egalitarność religijności pielgrzymkowej;

- elementy „ludowe” we współczesnej religijności;

- wiejskie ośrodki kultu, sanktuaria i „miejsca mocy” (pamięć, obecność, promocja);

- (re)prezentacje religijności ludowej na ekspozycjach muzealnych.

Oczywiście powyższy wybór zagadnień nie zamyka możliwości zgłaszania innych tematów.

Zaproszenie do udziału w konferencji kierujemy do pracowników naukowych jednostek akademickich oraz pracowników merytorycznych instytucji muzealnych. Liczymy także na obecność studentów, doktorantów oraz przedstawicieli różnego typu organizacji społecznych (stowarzyszeń, fundacji) włączających się we współczesne praktyki etnograficzne. W czasie konferencji odbędzie się pokaz filmu Dotknąć obrazu (reż. Olga Blumczyńska, Barbara Ostrowska) połączony z dyskusją i spotkaniem z autorkami tego dokumentu.

Przewidujemy opłaty konferencyjne w wysokości 300 zł (studenci i doktoranci 200 zł), które powinny pokryć koszty noclegów i wyżywienia, a także wydatki związane z przygotowaniem recenzowanej monografii pokonferencyjnej.

Zgłoszenia z podaniem afiliacji, tematu oraz abstraktu przyjmujemy do 31 marca 2022 r. pod adresami: daniel.kalinowski@apsl.edu.pl oraz andrzej.stachowiak@muzeum.slupsk.pl

Pozdrowienia znad Bałtyku.

prof. dr hab. Daniel Kalinowski                                                                         dr Andrzej Stachowiak