Полонистический бюллетень

Статья / интервью

18.09.2025

W pułapce niewyrażalności. Jak opowiedzieć o bólu i otworzyć się na rozmowę? Spotkanie z dr Beatą Koper

Punktem wyjścia do rozmowy jest książka dr Beaty Koper pt. Sublingualis. Problemy i poetyki dyskursu medycznego w literaturze polskiej po roku 1989, którą śmiało nazwać można przewodnikiem po tzw. dyskursie maladycznym.
Sublingualis to termin zaczerpnięty ze słownika anatomii i farmakologii. Oznacza „podjęzykowy” i jest stosowany na opisanie sposobu przyjmowania lekarstwa. Tabletki podjęzykowe umieszcza się na dnie jamy ustnej i czeka na ich rozpuszczenie. Tytuł oddaje funkcjonowanie w literaturze i rzeczywistości dyskursu medycznego, który zbogaca nasz język, naszą mowę o nowe słownictwo, często zawłaszczając jednak całą narrację o doświadczeniu.

Beata Koper rozmawia z Mariolą Wilczak o inicjatywach podejmowanych wspólnie przez literaturoznawców, językoznawców i lekarzy - coraz częściej uświadamiamy sobie bowiem, że nie musi być tylko dialog, ale może być to ciągła współpraca. Rozmawiamy również o tym:

  • Jaki jest odbiór propozycji literaturoznawców i językoznawców w środowisku medycznym?
  • Jaki jest stopień zainteresowania narzędziami, które polonistyka, czy humanistyka w ogóle, proponuje?
  • Czy i jak literatura może zmienić spojrzenie na medykalizację, chorobę, cierpienie?
  • Co to znaczy, że każda narracja o cierpieniu i chorobie jest uprawomocniona?
  • Jak metafory mogą wpływać na pacjentów i lekarzy?
  • Za co Beata Koper szczególnie ceni Obsoletki Justyny Bargielskiej i To jest wasze życie. Być sobą w chorobie przewlekłej Małgorzaty Baranowskiej?


Beata Koper - doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, pracowniczka Instytutu Nauk o Literaturze Uniwersytetu Opolskiego; badaczka literackiej i medycznej historii migreny (w 2019 roku – artykuł Literackie strategie przedstawiania bólu i cierpienia – przypadek migreny, w 2023 – zbiór Imienniczki migreny. Szkice o literaturze).
Współpracowniczka i sympatyczka Centrum Humanistyki Cyfrowej IBL PAN. Współautorka „Polskiej Bibliografii Literackiej” (za lata 2001-2012) i prac z zakresu przemian cyfrowych w pracy bibliograficznej.
Zawodowo zajmuje się dokumentalistyką literacką w Pracowni Bibliografii Bieżącej IBL PAN. Naukowo podejmuje tematy z obszaru medical humanities z uwzględnieniem współczesnej literatury polskiej. Współautorka „Polskiej Bibliografii Literackiej” i prac z zakresu przemian cyfrowych w pracy bibliograficznej, autorka tekstów poświęconych problemom dyskursu medycznego w literaturze współczesnej. 
Ekspertka i bibliografka w projekcie "Polonistyka wobec wyzwań współczesnego świata".
Więcej informacji na stronie: https://inol.uni.opole.pl/pracownicy/beata-koper/.
* * *
Logotypy: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Nauka dla SpołeczeństwaSeria podcastu „Spotkania Biuletynu”, zatytułowana „Polonistyka zaangażowana”, realizowana jest w ramach projektu „Polonistyka wobec wyzwań współczesnego świata”. Dofinansowano ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą „Nauka dla Społeczeństwa II” (numer projektu: NdS-II/SP/0264/2024/01). 


Strona projektu: https://biuletynpolonistyczny.pl/pl/projects/polonistyka-wobec-wyzwan-wspolczesnego-swiata,1851/details
* * * 
Intro i outro
Muzyka: Piotr Lakwaj, czyta: Aldona Brycka-Jaskierska
Producent: Torba reportera i podcastera
Identyfikacja wizualna i projekt okładki: Klaudia Węgrzyn
* * *
Zachęcamy do zadawania pytań i dzielenia się przemyśleniami na temat naszego podcastu: biuletyn.polonistyczny@ibl.waw.pl.
* * *
Media społecznościowe "Biuletynu Polonistycznego":

Информация

Собеседник:
Mariola Dorota Wilczak

Autorka m.in. edytorskiego opracowania Krytyki literackiej i artystycznej oraz studiów historycznoliterackich Jana Kasprowicza (t. 8 cz. 1 Pism zebranych pod red. Romana Lotha, Warszawa 2016), Listów Julii Dickstein-Wieleżyńskiej do Adolfa Chybińskiego. Wokół biografii Mieczysława Karłowicza, „Pamiętnik Literacki” 2016, zesz. 3 s. 199-234, Ku rekonstrukcji portretu. Julia Dickstein-Wieleżyńska w zwierciadle listów do Jerzego Eugeniusza Płomieńskiego, "Sztuka Edycji" 2024, nr 1, s. 189–205 oraz rozpraw o twórczości Julii Dickstein-Wieleżyńskiej.

Interesuje się biografistyką, edytorstwem, epistolografią, humanistyką cyfrową, promocją humanistyki, zjawiskiem podcastingu  oraz związkami medycyny i humanistyki.

Pod kierunkiem prof. Ewy Głębickiej przygotowała w IBL PAN rozprawę doktorską Julia Dickstein-Wieleżyńska (1881-1943). Monografia życia i twórczości, obronioną z wyróżnieniem w 2024 roku w IBL PAN.

ORCID ID: 0000-0001-8079-0732

Kontakt: mariola.wilczak@ibl.waw.pl

Собеседник:
Beata Koper

Prowadzi zajęcia „Edytorstwo w sieci” na kierunku „Edytorstwo” na Wydziale Filologicznym UO. Współpracowniczka i sympatyczka Centrum Humanistyki Cyfrowej IBL PAN. Współautorka „Polskiej Bibliografii Literackiej” (za lata 2001-2012) i prac z zakresu przemian cyfrowych w pracy bibliograficznej. Naukowo podejmuje tematy z obszaru medical humanities z uwzględnieniem współczesnej literatury polskiej.

 

Дата размещения:
18 сентября 2025; 15:35 (Mariola Wilczak)
Дата правки:
18 сентября 2025; 15:50 (Mariola Wilczak)
Если вы не хотите, чтобы куки-файлы сохранялись на вашем диске, поменяйте настройки своего браузера Смотреть информацию о куки-файлах