Zgoda w rozumieniu polaków czasów staro- i średniopolskich (analiza leksykalno-semantyczna)

Celem rozprawy była analiza semantyczna i formalno-słowotwórcza PNO (pospolitych nazw osobowych) w polskim zabytku XVI-wiecznym (Kronika Polska, Litewska, Żmudzka i Wszystkiej Rusi… M. Stryjkowskiego, 1582 r.) oraz porównanie niektórych z tych nazw pod względem cech leksykalnych i budowy słowotwórczej w wybranych językach słowiańskich. Klasyfikacji leksykologicznej PNO „Kroniki…” dokonano na podstawie teorii pól leksykalnych. Analiza słowotwórcza PNO wykazała bogactwo technik derywacyjnych w obrębie poszczególnych kategorii słowotwórczych. Najbogatszą kategorię słowotwórczą PNO zabytku stanowią nazwy wykonawców czynności. Ostatnia część pracy została poświęcona analizie porównawczej niektórych grup semantycznych PNO „Kroniki…” oraz najliczniejszych kategorii i typów słowotwórczych.  W wyniku tak zaplanowanego opisu wskazano najistotniejsze cechy analizowanych polskich, XVI-wiecznych PNO w zakresie semantyki i budowy morfologicznej na tle słowiańskim.

__________________

__________________________

Przedmiotem rozważań podjętych w pracy jest wskazanie różnego typu powiązań derywatów nominalnych z definiującymi je znaczeniami czynności. Przyjęta w opisie słowotwórczym chronia pozwala na odsłanianie czynnościowego charakteru zarówno formacji o czytelnych, funkcjonalnych relacjach z czynnościami je motywującymi, jak i tych, w których powiązania te uległy już zatarciu. Wprowadzenie zaś zasad opisu gniazdowego umożliwia włączenie w krąg formacji o charakterze czynnościowym rzeczowników, które zgodnie z zasadami interpretacji funkcjonalnej parafrazowane są poza znaczeniami czynnościowymi.