Nabór do numeru monograficznego: Wojny, konflikty zbrojne, "specjalne operacje wojskowe"

Czy wojnę można zrozumieć? Czy można ją usprawiedliwić albo – przynajmniej – uzasadnić? Czy uzasadnienie wojny samo w sobie nie jest już nieetyczne? To podstawowe pytanie o to, czy wojnę w ogóle można konceptualizować oraz jak to robić w ramach różnych dyscyplin: filozofii, socjologii, psychologii, teologii, antropologii i wielu innych.

Być może teoretyczne zagadnienia związane z wojną, konfliktami zbrojnymi, terroryzmem wydają się obecnie – zwłaszcza z perspektywy ukraińskiej – mniej ważne czy nawet niewłaściwe wobec doświadczenia śmierci, cierpienia i strachu. Bez wątpienia wojna mieści się w obszarze doświadczenia śmierci: naszych bliskich i obcych, zwierząt, miast i całych regionów, naszej bezpiecznej codzienności.

„Najpierw idą rosyjskie książki, potem idą rosyjskie czołgi” – powiedziała Oksana Zabużko, komentując klasyczną literaturę rosyjską jako esencję współczesnego imperializmu Wladimira Putina. Jak jest rola (samo)krytyczna kultury? Czy możemy obarczyć odpowiedzialnością kulturę – nierozerwalnie przecież związaną z procesami społecznymi i politycznymi?

Poniżej przedstawiamy Państwu listę interesujących nas problemów i zagadnień, które mogą stanowić dla Państwa inspirację. Zachęcamy gorąco do podjęcia poniższych lub własnych tematów:

• wojna jako doświadczenie/przeżycie
• psychologiczne, socjologiczne i filozoficzne interpretacje wojen i ich źródeł
• jak i czy konceptualizować wojny? wojna jako konceptualne wyzwanie dla psychologii, socjologii, teologii, filozofii, antropologii, itp.
• wojna jako krytyka kultury, krytyka społeczna i polityczna przedstawienia wojny w kulturze; wojna w kulturze popularnej
• modusy przetrwania i powojenne latencje (traumy, postpamięć, nekropolityka/nekroprzemoc itp)
• jednostka wobec wojny: żołnierz, cywil, ofiara, świadek, przeżywiec, reporter itp.
• wojny vs kryzys ekologiczny/klimatyczny
• perwersyjność wojny: fascynacja wojną, zabijaniem, militaryzmem, uzbrojeniem, mundurami itp.
• wojna a geografia: „poruszone mapy”; krajobrazy (po)wojenne
• demokratyczne korzenie wojny (wojna jako rewers demokracji)
• resentyment, uraza i marzenia o imperium. Historyczne analogie
• Europa w czasie wojny. Powrót do XX wieku? (Nie)powtarzalność wojny
• ludobójstwo: współczesne formy eliminacji
• uchodźcy wojenni: szlaki XXI wieku
• zmęczenie empatią (compassion fatigue)
• metaforyka wojenna w uzusie językowym, w literaturze i sztuce, w dyskursach nieliterackich
• współczesna propaganda i nowe technologie

Zgłoszenia prosimy nadsyłać do 30 września 2022 r. na adres: redakcja.jednakksiązki@gmail.com.

Termin nadsyłania artykułów: 31 grudnia 2022 r.

prof. dr hab. Maciej Michalski
dr Martyna Wielewska-Baka