Osoba
dr Anita Račáková
Obecnie pracuje jako adiunkt w Katedrze Języków Słowiańskich Wydziału Filozoficznego UMB, pełniąc jednocześnie funkcję prodziekana ds. edukacji. Od 2019 r. jest członkiem Słowackiego Komitetu Slawistów i Rady Redakcyjnej czasopisma "Slavica Slovaca". W styczniu 2025 roku została członkiem rady rocznika "Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej" wydawanego przez Instytut Slawistyki PAN.
Na początku działalności dydaktycznej prowadziła zajęcia z konfrontatywnej gramatyki języka polskiego, leksykologii, gramatyki historycznej języka polskiego, tłumaczenia ustnego z języka polskiego na język słowacki i slawistyki. Od 2006 r. prowadziła na polonistyce bańskobystrzyckiej zajęcia z translatoryki (tłumaczenie ustne i pisemne) i terminologii. W pracach naukowych zajmuje się dydaktyką tłumaczenia z języków pokrewnych, badaniami porównawczymi nad językami specjalistycznymi, terminologią, ekolingwistyką oraz polskim reportażem w tłumaczeniach słowackich. Realizowane projekty (wybór): Slovensko-poľské pomedzie. Jazyk, ľudová kultúra a dejiny osídlenia; Slovanské spisovné jazyky v synchrónii a diachrónii: západoslovanský a východoslovanský kontext; Dwujęzyczne narzędzia językowe dla służb ratowniczych pogranicza polsko-słowackiego; Perspectives of V4 Translation Studies; Edukacja humanistyczna V4 dla klimatu. Rozpoznania – dobre praktyki – rekomendacje.
Najważniejsze publikacje:
1. Slovensko-poľské terminologické reflexie (monografia),
2. Dwujęzyczny podręcznik komunikacji językowej dla służb ratowniczych pogranicza polsko-słowackiego.
Publikacje zamieszczone w Internecie w wolnym dostępie (open access):
1. Popular Science Online Lecture as a Helpful Tool for Educating Future Translators
https://journals.umcs.pl/ff/article/view/13043
2. Transculturality of a Literary Reportage and the Translator´s Identity
https://ojs.umb.sk/index.php/nfr/article/view/744
Doświadczenia projektowe
Projekty badawcze
- VEGA 2/6003/21 – Slovensko – poľské pomedzie. Jazyk, ľudová kultúra a dejiny osídlenia. Cczłonek zespołu badawczego i w ostatnim roku kierownik. 1999 ‒ 2001 r.;
- VEGA 1/9348/02 – Slovensko – poľské pomedzie. Jazyk, ľudová kultúra a dejiny osídlenia. Kierownik. 2002 ‒ 2004 r.;
- VEGA 1/4736/07 –Slovanské literatúry 20. storočia. Dialóg kultúr, jazykov a areálu. Członek zespołu badawczego. 2008 ‒ 2010 r.;
- VEGA 1/0322/13 ‒ Reciprocita a tenzia translácie a interkultúrnej komunikácie. Członek zespołu badawczego. 2013 – 2015 r.;
- VEGA 1/0551/16 ‒ Hybridita v jazyku, texte, v translácii, členka riešiteľského kolektívu. Członek zespołu badawczego. 2016 ‒ 2018 r.;
- VEGA 1/0118/17 Slovanské spisovné jazyky v synchrónii a diachrónii: západoslovanský a východoslovanský kontext. Członek zespołu badawczego. 2017 ‒ 2019 r.;
- APVV-21-0198 Preklad a aspekty recepcie spoločenskovedných a humanitnovedných textov ako kultúrny a literárny transfer v 20. storočí, členka riešiteľského kolektívu. Członek zespołu badawczego. 01. 07. 2022 r. – 30. 06. 2026 r.;
- VEGA 1/0211/24 Kultúrno-kognitívny kontext telesnosti v jazyku. Członek zespołu badawczego. 2024 – 2026 r.
Projekty edukacyjne i inne
- Národný program vzdelávania IZS vo väzbe na podporu človeka v tiesni a úlohy v oblasti bezpečnosti štátu. Aktivita 2. 3. Jazykové vzdelávanie – „Poľský jazyk“. Gwarant oraz lektorka. Główny gwarant: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Słowackiej. Grupa docelowa: operatorzy numeru 112. styczeń 2014 r. ‒ maj 2015 r.;
- Projekt Wyszehradzki nr 11520017 ‒ Dwujęzyczne narzędzia językowe dla służb ratowniczych pogranicza polsko-słowackiego (część 1)/Dvojjazyčné lingvistické nástroje pre integrovaný záchranný systém v poľsko-slovenskom pohraničí (1. časť). Koordynator projektu za UMB. Główny koordynator: dr Magdalena Smoleń-Wawrzusiszyn, KUL, Lublin. październik 2015 r. ‒ marzec 2016 r.;
- Projekt Wyszehradzki nr 21910111 ‒ Perspectives of V4 Translation Studies, członek zespołu. Główny koordynator: doc. Simona Kolmanová, PhD., Katedra středoevropských studií, Filozofická fakulta, Univerzita Karlova, Praha. 01. 03. 2019 r. ‒ 31. 03. 2020 r.;
- Projekt Wyszehradzki nr 22020071 – The V4 Humanities Education for the Climate. Diagnoses – Best Practices – Recommendations, członek zespołu. Główny koordynator: UŚ w Katowicach. 2020 – 2023 r.
Zob. także hasło osobowe w Światowej Encyklopedii Polonistów: https://swiatowaencyklopediapolonistow.pl/anita-racakova/