Projekt badawczy
Gościnność w literaturze – gościnność literatury
W dniach 3–5 czerwca 2024 w Kazimierzu nad Wisłą odbyła się kolejna konferencja z cyklu, “Kolokwia Staropolskie”, którego tradycja liczy już 30 lat. Spotkanie zorganizowane zostało przez Pracownię Literatury Renesansu i Baroku Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk oraz Katedrę Historii i Literatury Staropolskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Tym razem tematem obrad była staropolska gościnność.
Wystąpienia dotyczyły motywów gościa i podejmowania gości (uczt i biesiad) w literaturze staropolskiej, miejsc gościnnych (architektury gościnnej, gościnnej natury), retoryki i genologii (pożegnanie, formy literatury sympotycznej, przysłowia itp.), granic gościnności (gość nieproszony, obcy, nadużycia gościnności, gościnność przesadna), jak również zagadnienia „gościnności” samej literatury staropolskiej, pojmowanej jako jej otwartość na transmisję innych wartości estetycznych i etycznych (lub religijnych).
W ciągu 3 dni uczestnicy i zaproszeni goście wysłuchali ponad 40 referatów, z których kilka prezentujemy poniżej.
Prof. dr hab. Joanna Partyka (IBL PAN): Między Wschodem i Zachodem: gościnność kultury staropolskiej
Dr hab. Estera Lasocińska, prof. IBL PAN: Bośmy goście przed tobą i przechodniowie, jako wszyscy ojcowie naszy. Gość i gościnność w poezji Stanisława Herakliusza Lubomirskiego
Dr Magdalena Ryszka-Kurczab (UKEN): Gościnność wobec religijnych oponentów na przykładzie publicznych dysput wyznaniowych w Koronie i Litwie (XVI i XVII wieku)
Dr hab. Grzegorz Trościński, prof. URz: Poetyckie okruchy z gościnnego stołu na kartach Niepróżnującego próżnowania Wespazjana Kochowskiego
Dr hab. Iwona Maciejewska, prof. UWM: Gość w dom, Bóg w dom? – o proszonych i nieproszonych gościach w świetle listów członków rodziny wojewody pomorskiego Piotra Jana Czapskiego
Dr hab. Wojciech Ryczek (UJ): Alegoria świata – gospody u Jana Kochanowskiego
Prof. dr hab. Dariusz Śnieżko (USz), Antropologia gościnności wobec gościny staropolskiej
Informacje
Powiązane z projektem
Zobacz także
Metodologiczna problematyka badań literatury staropolskiej
W naszym przekonaniu klimat wokół badań i fachowych interpretacji literatury staropolskiej wciąż sprzyja raczej postawie "ekstensywnej", tzn. takiej, w której można poprzestawać na zwracaniu się ku nowym czy też dotąd znikomo eksploatowanym tekstom źródłowym. Badaczy bardziej interesuje pytanie, ,,co" badać, natomiast ,,jak" pozostaje w ich opinii kwestią drugorzędną. Celem naszego projektu jest doprowadzenie do przywrócenia właściwej w naszym odczuciu hierarchii - do uznania, że problem metody jest przedmiotem godnym pogłębionego, profesjonalnego namysłu. Wynika to z podzielanego przez nas konstruktywistycznego przekonania, że metoda nie jest neutralnym narzędziem odkrywania tego, co w tekstach przedustawnie obecne, ale pozostaje także sposobem współtworzenia jakości w nich obecnych.
Interdyscyplinarny Projekt Badań Podstawowych
Istotą projektu, prowadzonego od 2009 roku, jest poszukiwanie kategorii, które są wspólne różnym dyscyplinom wiedzy ludzkiej, a także różnym czynnościom poznawczym i działaniu człowieka w sztuce. Poszukujemy łączących doświadczenie ludzkie w całość pojęć, struktur – poszukujemy nowych perspektyw poznawczych. Pracujemy nad aparaturą opisującą doświadczany przez nas wszystkich świat. Stopniowo budujemy także refleksję metanaukową – rozwijając badania w zakresie teorii języka, teorii umysłu, ogólnej metodologii nauk, antropologii kultury i innych dziedzin.
Warszawa i Ryga w piosence na lekcjach języka polskiego jako obcego
Celem projektu jest rozwój kompetencji językowych studentów oraz kompetencji dydaktycznych lektorów i wykładowców języka polskiego jako obcego Uniwersytetu Łotewskiego z wykorzystaniem piosenek o Warszawie i Rydze w języku polskim.
Postać Diogenesa i motywy diogeniczne w literaturze staropolskiej
______________________