XIX Dni Polonistyki na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wileńskiego

Учреждения:

Centrum Polonistyczne, Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wileńskiego

W dniach 19-20 maja br. na Uniwersytecie Wileńskim tradycyjnie odbyły się Dni Polonistyki.

Uczestnicy Dni Polonistyki 2022 w Czarnym Borze w Ośrodku Pracy Twórczej imienia Józefa Mackiewicza, tzw. „Mackiewiczówce” | Fot. Kinga Geben [2022-05-20]

Historia Dni Polonistyki

Tradycja organizowania dni poszczególnych filologii lub kierunków studiów (np. Dni Germanistyki, Dni Orientalistyki) na Wydziale Filologicznym jest stosunkowo młoda. Zrodziła się ona na przełomie XX i XXI wieku. Pierwsze Dni Polonistyki odbyły się w maju 2002 roku, pod patronatem Ambasadora RP w Wilnie śp. Jerzego Bahra. Konsulem RP był wtedy prof. dr hab. Mieczysław Jackiewicz, wilnianin z urodzenia, który również poparł tę inicjatywę. Tradycja była kontynuowana do roku 2019 włącznie. Rok później, z powodu pandemii, impreza została odwołana.

Od początku stałym elementem Dni Polonistyki jest konferencja studencka, podczas której są prezentowane fragmenty prac licencjackich, rocznych i semestralnych. Od 2012 roku konferencje stały się międzynarodowe, gdyż biorą w nich udział studenci programów Erasmus+ (z Polski, Niemiec) przebywający na studiach w Wilnie, a także z różnych placówek akademickich, z którymi współpracuje nasza polonistyka (np. z Uniwersytetem Jana Kochanowskiego w Kielcach, Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Uniwersytetem Wrocławskim). Od 2018 r. podczas konferencji wyniki swoich badań przedstawiają magistranci i doktoranci. W 2021 roku po raz pierwszy konferencja studencka, poświęcona 110. rocznicy urodzin Czesława Miłosza, odbyła się w trybie online. Oprócz konferencji w ramach Dni Polonistyki organizowane są wyjazdy edukacyjne, warsztaty, koncerty, występy teatralne.

Tegoroczne Dni Polonistyki

Organizatorzy XIX Dni Polonistyki cieszą się z powrotu do spotkań w trybie stacjonarnym. Patronem tego święta stał się pisarz i publicysta Józef Mackiewicz, którego 120. rocznica urodzin przypada w tym roku. Jeszcze jedna ważna rocznica – to stulecie powstania na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Stefana Batorego Koła Polonistów. Pomysłodawcą założenia Koła i jego opiekunem był znany mickiewiczolog prof. Stanisław Pigoń. Dzisiejsi poloniści wileńscy czują się spadkobiercami swoich kolegów sprzed stu lat, którzy pod okiem wykładowców prowadzili badania naukowe, organizowali spotkania literackie, konferencje.

W tegorocznej konferencji zorganizowanej w ramach XIX Dni Polonistyki wzięło udział osiem osób, trzy z nich – to magistranci. Lokalnych magistrantów reprezentowała Karolina Słotwińska, która przedstawiła wyniki swoich badań nad recepcją twórczości Marii Konopnickiej na Litwie. Temat ten został wybrany nieprzypadkowo – w tym roku przypada 180. rocznica urodzin tej znanej poetki i nowelistki, urodzonej w Suwałkach i w swojej twórczości często odwołującej się do wątków litewskich. Magistranci z Polski reprezentowali dwie uczelnie: Małgorzata Sojak – Uniwersytet Warszawski, a Sebastian Tauer – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Oboje przedstawili bardzo ciekawe prezentacje, w których znalazło odzwierciedlenie połączenie klasyki literatury polskiej i najnowszych zjawisk kultury. Chodziło o bardzo oryginalną, poznańską operę powstałą na motywach Anhellego Juliusza Słowackiego, a także o obecność bohaterów Sienkiewiczowskiej Trylogii w grach strategicznych, karcianych i fabularnych. Kolejne uczestniczki konferencji, studentki polonistyki Uniwersytetu Wileńskiego z młodszych roczników, przedstawiły swoje prace: licencjacką (Ewelina Czarnecka, Bożonarodzeniowe słownictwo kulinarne w polszczyźnie wileńskiej) i semestralne, z dziedziny literatury współczesnej (Katarzyna Jachimowicz, Motyw samotności w powieści Jakuba Małeckiego „Święto ognia”) oraz etnolingwistyki. Elżbieta Titanec, Ewelina Grochowska i Bożena Sergiewicz omówiły obrazy MĘŻA, DIABŁA i KSIĘŻYCA w Narodowym Korpusie Języka Polskiego.

Otwarcie XIX Dni Polonistyki na Uniwersytecie Wileńskim. Fot. Kinga Geben [2022-05-19]

XIX Dni Polonistyki na Uniwersytecie Wileńskim. Konferencja studencka. Fot. Kinga Geben [2022-05-19]

Uczestnicy konferencji studenckiej XIX Dni Polonistyki na Uniwersytecie Wileńskim. Fot. Teresa Dalecka [2022-05-19]

* * *

Patronem - Józef Mackiewicz

Po zakończeniu konferencji studenckiej odbył się wykład otwarty prof. dr. hab. Sławomira Cenckiewicza, dyrektora Wojskowego Biura Historycznego im. gen. broni Kazimierza Sosnowskiego w Warszawie, pt. Józef Mackiewicz – pisarz wobec totalitaryzmów. Wykład został połączony z dyskusją, w której wziął udział Leonardas Vilkas, autor litewskiego przekładu powieści Droga donikąd. Moderatorem była Ilona Lewandowska, historyczka i dziennikarka „Kuriera Wileńskiego”. Uczestnicy dyskusji zwrócili uwagę na cechy pisarstwa Mackiewicza (m.in. jego prozy reportażowej) oraz jego stosunek do totalitaryzmów, bezkompromisowe dążenie do głoszenia prawdy, jakakolwiek by ona była. „Prawda” jest słowem-kluczem do twórczości pisarza, który nie unikał tematów kłopotliwych, niepopularnych, trudnych, związanych z życiem społecznym i politycznym w kraju. Zdaniem prof. Sławomira Cenckiewicza oraz Leonardasa Vilkasa reportaże Mackiewicza o mordzie w Ponarach (Ponary-Baza) oraz o odkryciu miejsca pochówku oficerów straconych w Katyniu powinny znaleźć się wśród lektur obowiązkowych w szkołach zarówno w Polsce, jak i na Litwie, powinny być znane Polakom i Litwinom.

Nawiązując do patrona tegorocznych Dni Polonistyki na Uniwersytecie Wileńskim drugiego dnia wykładowcy i studenci filologii polskiej oraz goście (studenci programu Erasmus+ z Polski, Białorusi i Ukrainy) udali się do Czarnego Boru w rejonie wileńskim. W tej miejscowości Józef Mackiewicz mieszkał wraz z żoną Barbarą Toporską, tu powstały m.in. takie jego utwory, jak zbiór reportaży Bunt rojstów oraz powieść Droga donikąd. W znajdującym się w Czarnym Borze Ośrodku Pracy Twórczej imienia pisarza, tzw. „Mackiewiczówce”, odbyły się warsztaty, która poprowadziła Ilona Lewandowska. Uczestnicy Dni Polonistyki udali się też do pobliskich Ponar, gdzie oddali hołd ofiarom mordów dokonanych na stu tysiącach ofiar, obywateli II Rzeczypospolitej.

Uczestnicy Dni Polonistyki 2022 w Czarnym Borze w Ośrodku Pracy Twórczej imienia Józefa Mackiewicza, tzw. „Mackiewiczówce”. Fot. Kinga Geben [2022-05-20]

Wykładowcy i studenci polonistyki Uniwersytetu Wileńskiego,

uczestnicy międzynarodowego projektu "Geopolonistyka - wirtualny most pomiędzy kulturami"

23 maja 2022 r.