KSIĘGI METRYKALNE CHRZTÓW KOŚCIOŁA RZYMSKOKATOLICKIEGO DEKANATU BIAŁOSTOCKIEGO Z II POŁOWY XIX WIEKU TREŚĆ I STRUKTURA METRYK. ALFABETYCZNE SPISY IMIENNE TOM 2 ROK 1880

Uwzględnione w badaniach księgi metrykalne chrztów stanowią polskie dziedzictwo historyczno kulturowe, źródło nazewnictwa osobowego, funkcjonującego od stuleci na pograniczu słowiańskiego Zachodu i Wschodu, i świadectwo zmian, jakie dokonywały się w zasobie własnych nazw osobowych badanego terenu w 2. połowie XIX i na początku XX wieku. O wartości badawczej tego typu źródeł stanowi stabilność zapisu elementów treści aktu metrykalnego, na¬syconych szczegółowymi informacjami, a także wysoki stopień wiarygodności tych zapisów. (...) Księgi metrykalne urodzeń (chrztów) są odpowiednimi źródłami do badań socjolingwistycznych nad imiennictwem osobowym danego terenu. Dokumenty te zawierają informacje o statusie społecznym dziecka i rodziców, jego pochodzeniu, wyznaniu, narodowości, pozwalają ustalić imiona przyniesione lub odziedziczone po rodzicach lub krewnych. Umożliwiają uchwycenie wielu czynników zarówno językowych, jak i pozajęzykowych, czyli historycznych, kulturowych, społecznych i politycznych. Pozwalają określić trwałość tradycyjnego systemu imienniczego, żywotność poszczególnych imion, a także zachodzące w nim zmiany. Stanowią bazę do opisu złożoności i wszystkich zależności rozwoju systemu imienniczego na terenie kulturowo i językowo mieszanym. Ujawnienie i analiza wpływów rosyjskiej kultury nazewniczej, czyli skutków funkcjonowania w okresie zaboru w polskim systemie antroponimicznym obcych elementów i wzorców nazewniczych, umożliwi przywrócenie pierwotnego brzmienia, czyli polskiej wersji, odnotowanych w księgach imion i nazwisk.

Najnowsze opracowanie Kroniki Marcina Bielskiego jest niezwykłym wydarzeniem edytorskim istotnym  nie tylko dla badaczy szesnastowiecznej literatury polskiej, historyków historiografii, studentów filologii polskiej i historii, ale także przedstawicieli kulturoznawstwa oraz antropologii.

Przedmiotem niniejszej monografii jest funkcjonowanie form czasu przeszłego w cerkiewnosłowiańskich przekładach psałterza począwszy od Psałterza synajskiego aż po psałterze wieku XVI. Celowo wybrano tę księgę biblijną, będącą przecież utworem o charakterze poetyckim, hymnicznym, w którym rzadko spotyka się elementy o charakterze narracyjnym, i w którym proste zastosowanie metod analizy stosowanych przy fragmentach narracyjnych bardzo często zawodzi, a nawet wypacza treść.

Praca zbiorowa pod red. prof. Jarosława Ławskiego to imponująca i ważna księga. Przede wszystkim dlatego, że ożywia obecność spuścizny niezwykłej postaci, jaką był wybitny filozof, ale też wychowawca i pedagog - Wincenty Lutosławski. Zapomniany nieco w kraju ojczystym dzięki inicjatywie prof. Ławskiego zostaje przypomniany. A to przypomnienie wybrzmiewa mocno, szerokim łukiem ogarniając myśl filozoficzną i pedagogiczną, biografię oraz związki z literaturą i teatrem jednego z najwybitniejszych badaczy Platona. Ważna ta księga jest też i dlatego, że otwiera dotąd niedostrzegane perspektywy badawcze; inspiruje także do dalszych studiów nad spuścizną W. Lutosławskiego. Lektura tej księgi okazuje się owocna dla literaturoznawców, ale też niewątpliwie dla historyków, w tym też historyków idei oraz filozofii, ukazując różne, dla wielu nieznane konteksty twórczości i aktywności społecznej W. Lutosławskiego. Z recenzji prof. Edwarda Jakiela (UG) Zaletą książki jest to, że nie ogranicza się tylko do sfery idei, ale zawiera też rozdział poświęcony biografii rodu Lutosławskich. Traktuje o tym rozdział III, Losy, biografie. Tomasz Szymański w swoim artykule przedstawia historię rodu Lutosławskich, akcentując wkład jego przedstawicieli do kultury, religii, polityki, gospodarki, techniki. Omówiony też jest w nim swoisty etos rodu Lutosławskich. Interesujący jest artykuł Cristiny González Caizán, która przedstawia relacje pomiędzy filozofem a jego pierwszą żoną Sofią na podstawie korespondencji z hiszpańskim filozofem Francisco Ginerem de los Rios. Jest to cenny materiał biograficzny, pozwalający odtworzyć zmienne koleje tego małżeństwa.  Z recenzji prof. Adama Sawickiego (UP im. KEN, Kraków)