Dyskursy pamięci. Praktyki, nośniki, media

Zaproszenie organizatorów:

Planowana konferencja jest już trzecią z cyklu konferencji dyskursologicznych (wcześniejsze to: „Dyskurs i jego odmiany” oraz „Reprezentacje świata w dyskursach (modele, obrazy, wizje)”) organizowanych przez językoznawców z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Tym razem konferencja jest współorganizowana przez przedstawicieli trzech instytucji badawczych, a jej temat związany jest nie tylko z dyskursem i jego odmianami czy reprezentacjami, ale również z pamięcią jako fenomenem jednostki czy zbiorowości.

Pamięć zbiorowa, społeczna czy historyczna jest zawsze pochodną dyskursywnie uwarunkowanych procesów komunikacyjnych. Dyskursy pamięci jako zespół zorganizowanych praktyk komunikacyjnych i multimodalnych określonych społeczności umożliwiają w trakcie różnorodnych interakcji negocjację obrazów przeszłości wynikających z konkretnych potrzeb kulturowych i politycznych teraźniejszości. Wychodzimy z założenia, że w procesie dyskursywnego modelowania pamięci kluczową rolę odgrywa język. Język staje się medium pamięci, przyjmując w dyskursach funkcję budulca i nośnika pamięci. Bez dyskursów, ich mediów, praktyk i nośników, proces zapamiętywania i upamiętniania oraz zapominania i wypierania pamięci nie byłby możliwy.

Celem ogólnopolskiej konferencji jest pogłębiona refleksja nad procesem negocjowania wizji pamięci m. in. przy użyciu różnych praktyk komunikacyjnych i multimodalnych, nośników oraz mediów. W centrum zainteresowania wystąpień znaleźć się powinny odpowiedzi na następujące pytania badawcze:

• Czym jest pamięć zbiorowa, czym są dyskursy pamięci, nośniki, praktyki i media pamięci z perspektywy współczesnej lingwistyki (etnolingwistyki, lingwistyki kulturowej, mediolingwistyki, lingwistyki obrazu, lingwistyki dyskursu, genologii tekstu, stylistyki itd.)?

• Przy pomocy jakich metod i procedur badawczych współczesna lingwistyka opisać może skutecznie zjawiska związane z pamięcią zbiorową, takie jak zapamiętywanie, upamiętnianie, zapominanie i wypieranie z pamięci?

• W czym wyraża się pamięciotwórczy potencjał języka oraz tekstów multimodalnych w procesie kształtowania się pamięci zbiorowej w dyskursach medialnych, rodzinnych, w mediach społecznościowych, w muzeach czy w archiwach społecznych?

• Jakie strategie komunikacyjne (językowe i multimodalne) są wykorzystywane w uruchamianiu procesów pamięci i/a zapominania we współczesnej przestrzeni komunikacyjnej oraz w jaki sposób media, w tym media społecznościowe i wizualne zmieniają proces konstruowania pamięci zbiorowej?

• Jakie gatunki mowy, ich funkcje, struktury (np. memy, przemówienia okolicznościowe, teksty publicystyczne, tablice upamiętniające, teksty i instalacje muzealne itd.) znajdują szczególne zastosowanie w europejskich dyskursach pamięci?

• Jakie są nowe sposoby odczytywania i reinterpretacji pamięci z perspektywy podmiotów, które dotychczas pozostawały poza głównym nurtem historii (m.in. indywidualnych świadków historii, przedstawicieli środowisk wykluczanych czy też grup mniejszościowych)?

Gościem specjalnym naszej konferencji będzie prof. Robert Traba.

Osoby zainteresowane prosimy o wypełnienie formularza zgłoszeniowego oraz przesłanie go na adres: dyskursypamieci@gmail.com do 15 marca 2020 roku. Informujemy, że w programie konferencji uwzględnione będą tylko te referaty, które odnoszą się do zarysowanych wyżej pytań badawczych.

Opłata konferencyjna wynosi 500 zł i obejmuje wyżywienie, uroczystą kolację, materiały konferencyjne oraz druk monografii. Noclegi planujemy w możliwie przyjemnym hotelu w Brennej, ich koszt pokrywają uczestnicy we własnym zakresie.

Teksty wygłoszone podczas naszego spotkania – po pozytywnych opiniach anonimowych recenzentów – planujemy wydać w monografii wieloautorskiej w polskim wydawnictwie znajdującym się na liście MNiSW.

dr Beata Duda, Uniwersytet Śląski w Katowicach
dr prof. UŚ Katarzyna Sujkowska-Sobisz, Uniwersytet Śląski w Katowicach
dr hab. prof. UMCS Marta Wójcicka, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
dr hab. prof. UW Waldemar Czachur, Uniwersytet Warszawski