Epikureizm i jego recepcja w literaturze polskiego renesansu. Marcin Bielski - Mikołaj Rej - Jan Kochanowski

Filozofia epikurejska odegrała ważną rolę w staropolskiej literaturze. Jej symboliczne narodziny to rok 1476 – data powstania "Vita et mores Gregorii Sanocei" Filipa Buonaccorsiego, utworu początkującego idee epikurejskie w naszym piśmiennictwie. Jej rozwój to wiek XVI – wówczas bowiem polscy pisarze sięgają po starożytne, średniowieczne i renesansowe piśmiennictwo epikurejskie i prowadzą swoisty dialog z założycielem ateńskiego Ogrodu oraz jego filozofią szczęścia. Podejmują przy tym ciekawą interpretację dawnej myśli, próbując ją przystosować do poglądów i potrzeb renesansowego „człowieka poczciwego”. Chcąc się temu przyjrzeć, przedstawię trzy teksty, w których epikureizm odegrał ważną rolę. Będą to "Żywoty filozofów" Marcina Bielskiego – dzieło wzorowane na "De vita philosophorum" Waltera Burleya, "Wizerunek własny żywota człowieka poczciwego" Mikołaja Reja – parafraza "Zodiacus vitae" Palingeniusza, oraz zbiór elegii Jana Kochanowskiego, w których motywy epikurejskie pojawiły się za sprawą "De rerum natura" Lukrecjusza.

Estera Lasocińska, historyk filozofii i literatury, pracuje jako adiunkt w Instytucie Badań Literackich PAN, zajmuje się związkami filozofii i literatury w okresie renesansu i baroku. Jest autorką książek „'Cnota sama z mądrością jest naszym żywotem'. Stoickie pojęcie cnoty w poezji polskiej XVII wieku" oraz "Epikurejska idea szczęścia w literaturze polskiej renesansu i baroku. Od Kallimacha do Potockiego", a także wielu rozpraw i artykułów dotyczących mało zbadanego pogranicza literatury i filozofii XVI i XVII wieku.