Полонистический бюллетень

Событие

Начало событияДата события: 23.11.2015 g.10:00 - 24.11.2015 g.17:00
Дата размещения: 11.09.2015

„Szkiełko i oko”. Humanistyka w dialogu z aktualną fizyką

Начало событияВид события:
Конференция
Местность:
Częstochowa

Antynomia nauk ścisłych i humanistycznych ma już długą historię. Spór humanistów (literary intellectuals) i naukowców (scientists) zdaje się pogłębiać. „Pomiędzy tymi grupami zieje otchłań wzajemnych nieporozumień, a czasami (szczególnie wśród młodych) jawnej niechęci lub wrogości, przede wszystkim jednak braku wzajemnego zrozumienia. Obydwie grupy mają dziwnie wypaczone poglądy o sobie nawzajem”1, pisze ks. Michał Heller. Konflikt „ścisłowców” i „humanistów” pogłębiają nie zawsze udane próby aplikacji języka nauk ścisłych do opisu zagadnień humanistycznych, czego egzemplarycznym dowodem była głośna ongiś rozprawa Jeana Bricmonta i Alana Sokala Modne bzdury (2004). Dwaj fizycy ujawnili ignorancję i niekompetencję znanych intelektualistów o humanistycznej proweniencji sprowadzających terminologię z zakresu nauk ścisłych do funkcji quasi-retorycznych, w celu nadania swoim wywodom powabu i waloru uczoności.

Choć intelektualna historia Zachodu ma swój początek w idei jednej kultury naukowej, to dzisiaj nie sposób mówić o kulturowej tożsamości fizyki, matematyki, historii, socjologii czy filologii. Rozłam na dwie odrębne i niekompatybilne wizje świata i człowieka stał się faktem. Hermeneutyczne próby oddzielenia nauk o przyrodzie i nauk o duchu nie przyniosły spodziewanego efektu. „Widzimy świat w proszku, w każdej gwiazd iskierce”, a „martwe prawdy” sytuują się na przeciwnych biegunie wobec „prawd żywych”. Choć z drugiej strony trzeba dostrzec obecność pojęcia „prawdy” w obu Mickiewiczowskich frazach pochodzących z ballady Romantyczność.

Przepaść między przedstawicielami nauk ścisłych i humanistycznych pogłębia wpływ ponowoczesnej odmiany scjentyzmu, opierającego się na przekonaniu, że empiryczna rzeczywistość podlega dającym się konkluzywnie ustalić algorytmom. Pogląd ten wzmacnia dodatkowo neoliberalny dyskurs ekonomiczny naturalizujący w pewien sposób ideologiczne mity o efektywności i przydatności nauk ścisłych dla modernizacji gospodarczej kraju, przez co kategoria wymiernego efektu staje się wyłącznym kryterium postępu kulturowego.

Pomysłodawcą idei konferencji Szkiełko i oko. Humanistyka w dialogu z aktualną fizyką jest prof. Zbigniew William Wołkowski z paryskiej Sorbony. Organizatorem konferencji jest z kolei Pracownia Komparatystyki Kulturowej Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Wspólnie z prof. Wołkowskim kierujemy zaproszenie do uczonych reprezentujących zarówno współczesną fizykę, matematykę, jak i rozmaite nurty nauk społecznych, humanistycznych i teologicznych i sztuki. Pragniemy podjąć refleksję nad szeroko rozumianym dialogiem transdyscyplinarnym i spróbować wyznaczyć obszar możliwego spotkania literary intellectuals i scientists. Niekompletna, rzecz jasna, lista możliwych tematów obejmuje zagadnienia tzw. „drugiej” (Charles Percy Snow) i „trzeciej” (John Brockman) kultury, dotyczące przydatności metod empirycznych do opisu struktury rzeczywistości. Ważnym elementem projektowanej dysputy byłyby pytania o skuteczność rozmaitych metodologii i meta-dyskursów do interpretacji zjawisk kulturowych, a także o dziedzinę wzajemnych inspiracji kultury naukowej i humanistycznej. Warto również podjąć refleksję nad takimi zagadnieniami jak:

  • metafory w nauce;

  • czytanie tekstów kultury poprzez dyskurs fizyki i matematyki;

  • percepcje w naukach przyrodniczych i w humanistyce

  • afekty w nauce;

  • logos i mythos w nauce;

  • artyści wobec nauki;

  • naukowcy wobec sztuki;

  • fizyka i religia;

  • nauka i wartości;

  • doświadczenie piękna;

  • fizyka i metafizyka;

  • kulturowe artykulacje chaosu i kosmosu;

  • literatura i poznanie;

  • objawienie i poznanie;

  • naukowy i artystyczny obraz świata;

  • kosmologia i eschatologia;

  • naukowe i artystyczne imaginaria;

  • metoda, system, prawda;

  • komplementarność i niewspółmierność w nauce i sztuce;

  • fizyka i postmodernizm;

  • intelektualiści w dziele tworzenia i niszczenia świata: „niebezpieczne idee” (Johm Brockman)

  • „małe i wielkie kompleksy humanistów” (Leszek Kołakowski)

  • czy „trzecia kultura” jest do zbawienia koniecznie potrzebna? Wokół idei Johna Brockmana: „Trzecia kultura to uczeni, myśliciele i badacze świata empirycznego, którzy dzięki swym pracom i pisarstwu przejmują rolę tradycyjnej elity intelektualnej w poszukiwaniu odpowiedzi na pytania od zawsze nurtujące ludzkość: czym jest życie, kim jesteśmy i dokąd zmierzamy”2.

Do opisu konferencji dołączmy kartę indywidualnego zgłoszenia, którą należy przesłać do 15 października na adres Pracowni Komparatystyki Kulturowej AJD pkk@ajd.czest.pl

Serdecznie Państwa zapraszamy do udziału w tym wydarzeniu

prof. dr hab. Zbigniew William Wołkowski

dr hab. Artur Żywiołek, prof. AJD

dr hab. Adam Regiewicz, prof. AJD

sekretarz konferencji: mgr Bartosz Woźniak

1 M. Heller, Czy fizyka jest nauką humanistyczną?, w: M. Heller, S. Krajewski, Czy fizyka i matematyka to nauki humanistyczne?, Kraków 2014, s. 27.

2 Red. J. Brockman, Trzecia kultura, Warszawa 1996, s. 15.

Информация

Подача заявок для участников до:
15.10.2015 21:30
Дата размещения:
11 сентября 2015; 21:15 (Artur Żywiołek)
Дата правки:
27 сентября 2018; 21:18 (Mariola Wilczak)

Смотреть также

18.08.2017

Emocje robotów w narracjach kultury i technologii / ogólnopolska konferencja studencko-doktorancka

Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie - Wydział Humanistyczny AGH, SKNF Bozon, Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej, Kulturoznawcze Koło Naukowe AGH oraz Ośrodek Badawczy Facta Ficta zapraszają do udziału w ogólnopolskiej konferencji studencko-doktoranckiej “Emocje robotów w narracjach kultury i technologii”. Jeszcze kilka lat temu problematyka emocji robotów stanowiła jedynie przedmiot mitów i fantastycznych opowieści. Nie ulega wątpliwości, że w świetle tych tradycji właśnie możliwość odczuwania emocji sprawiała, że mityczne postaci golemów wkraczały w świat ludzkich relacji. Jednocześnie te przebudzone uczucia stawały się szczególnie groźne i niebezpieczne. W kontekście szybkiego rozwoju współczesnej nauki i technologii, problem emocji robotów staje się realną możliwością. W aspekcie tych przemian pojawiają się pytania, na które szukamy odpowiedzi. Konferencja kierowana jest przede wszystkim do grona młodych naukowców - studentów, doktorantów i doktorów, ponieważ sądzimy, że roboty - i być może – ich emocje staną się w nadchodzącej przyszłości istotnym elementem kultury. Zapraszamy również zespoły badawcze pod kierunkiem samodzielnych pracowników naukowych, które podejmują wspólne badania nad interesującą nas tematyką. W ramach obrad chcemy stworzyć interdyscyplinarne forum wymiany idei kultury i technologii, dlatego liczymy na przedstawicieli rozmaitych dyscyplin, zarówno humanistycznych i społecznych (kulturoznawstwo, religioznawstwo, psychologia, socjologia), jak i ścisłych oraz inżynieryjnych (informatyka, fizyka, automatyka, inżynieria biomedyczna, biocybernetyka). W trakcie konferencji przewidujemy spotkania z autorami literatury science-fiction, wystawę interaktywną, a także warsztaty coachingowe. Planujemy również konkurs literacki, o którym więcej napiszemy w kolejnych informacjach. Na zgłoszenia czekamy do 20 września 2017 roku. Abstrakty (do 1000 znaków) wraz z zaznaczoną afiliacją prosimy wysyłać na adres: emocje.robotow@gmail.com.

11.09.2024

III Spotkanie Literaturoznawców: „Trzecia misja” (Third Mission) i transfer wiedzy w literaturoznawstwie i naukach humanistycznych

Zapraszamy literaturoznawców i kulturoznawców Wydziału Humanistycznego UWM w Olsztynie do wzięcia udziału już w III Spotkaniu Literaturoznawców, które odbędzie się w bożonarodzeniowej atmosferze, 13 i 14 grudnia 2024 r. Tematem przewodnim konferencji, w której wezmą udział po raz pierwszy nie tylko pracownicy naukowo-badawczy Instytutu Literaturoznawstwa UWM, lecz również badacze i badaczki z innych ośrodków naukowych, jest „Trzecia misja” (Third Mission) i transfer wiedzy w literaturoznawstwie i naukach humanistycznych. Jeżeli Państwa zainteresowania badawcze nie wpisują się w powyższy temat, zachęcamy mimo tego do zgłaszania referatów dotyczących aktualnych projektów badawczych, podobnie jak w latach ubiegłych. Referaty wykraczające poza tematykę trzeciej misji i transferu wiedzy wygłaszane będą w oddzielnym panelu. Celem naszych spotkań jest przede wszystkim integracja pracowników Instytutu Literaturoznawstwa. Referaty na zaproponowany temat są zatem mile widziane.

17.07.2018

Z jakiej perspektywy oglądać perspektywę? O (po)widokach badań humanistycznych / Międzynarodowa Konferencja Naukowa

Zakład Poetyki, Teorii Literatury i Metodologii Badań Literackich Uniwersytetu Warszawskiego zaprasza do udziału w  Międzynarodowej Konferencji Naukowej Z jakiej perspektywy oglądać perspektywę? O (po)widokach badań humanistycznych, która odbędzie się w dniach 21–22 września 2018 roku w Pałacu Kazimierzowskim w Warszawie.

17.11.2020

IV Forum Doktorantów Uniwersytetu Jana Kochanowskiego

Uczelniana Rada Samorządu Doktorantów UJK w Kielcach zaprasza do udziału w IV Forum Doktorantów Uniwersytetu Jana Kochanowskiego pod patronatem JM Rektora UJK. Do sesji referatowej zapraszamy doktorantów UJK oraz doktorantów z innych Uczelni, natomiast do sesji posterowej studentów UJK oraz studentów z innych Uczelni.  

Если вы не хотите, чтобы куки-файлы сохранялись на вашем диске, поменяйте настройки своего браузера Смотреть информацию о куки-файлах