Event
„Szkiełko i oko”. Humanistyka w dialogu z aktualną fizyką
Antynomia nauk ścisłych i humanistycznych ma już długą historię. Spór humanistów (literary intellectuals) i naukowców (scientists) zdaje się pogłębiać. „Pomiędzy tymi grupami zieje otchłań wzajemnych nieporozumień, a czasami (szczególnie wśród młodych) jawnej niechęci lub wrogości, przede wszystkim jednak braku wzajemnego zrozumienia. Obydwie grupy mają dziwnie wypaczone poglądy o sobie nawzajem”1, pisze ks. Michał Heller. Konflikt „ścisłowców” i „humanistów” pogłębiają nie zawsze udane próby aplikacji języka nauk ścisłych do opisu zagadnień humanistycznych, czego egzemplarycznym dowodem była głośna ongiś rozprawa Jeana Bricmonta i Alana Sokala Modne bzdury (2004). Dwaj fizycy ujawnili ignorancję i niekompetencję znanych intelektualistów o humanistycznej proweniencji sprowadzających terminologię z zakresu nauk ścisłych do funkcji quasi-retorycznych, w celu nadania swoim wywodom powabu i waloru uczoności.
Choć intelektualna historia Zachodu ma swój początek w idei jednej kultury naukowej, to dzisiaj nie sposób mówić o kulturowej tożsamości fizyki, matematyki, historii, socjologii czy filologii. Rozłam na dwie odrębne i niekompatybilne wizje świata i człowieka stał się faktem. Hermeneutyczne próby oddzielenia nauk o przyrodzie i nauk o duchu nie przyniosły spodziewanego efektu. „Widzimy świat w proszku, w każdej gwiazd iskierce”, a „martwe prawdy” sytuują się na przeciwnych biegunie wobec „prawd żywych”. Choć z drugiej strony trzeba dostrzec obecność pojęcia „prawdy” w obu Mickiewiczowskich frazach pochodzących z ballady Romantyczność.
Przepaść między przedstawicielami nauk ścisłych i humanistycznych pogłębia wpływ ponowoczesnej odmiany scjentyzmu, opierającego się na przekonaniu, że empiryczna rzeczywistość podlega dającym się konkluzywnie ustalić algorytmom. Pogląd ten wzmacnia dodatkowo neoliberalny dyskurs ekonomiczny naturalizujący w pewien sposób ideologiczne mity o efektywności i przydatności nauk ścisłych dla modernizacji gospodarczej kraju, przez co kategoria wymiernego efektu staje się wyłącznym kryterium postępu kulturowego.
Pomysłodawcą idei konferencji Szkiełko i oko. Humanistyka w dialogu z aktualną fizyką jest prof. Zbigniew William Wołkowski z paryskiej Sorbony. Organizatorem konferencji jest z kolei Pracownia Komparatystyki Kulturowej Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Wspólnie z prof. Wołkowskim kierujemy zaproszenie do uczonych reprezentujących zarówno współczesną fizykę, matematykę, jak i rozmaite nurty nauk społecznych, humanistycznych i teologicznych i sztuki. Pragniemy podjąć refleksję nad szeroko rozumianym dialogiem transdyscyplinarnym i spróbować wyznaczyć obszar możliwego spotkania literary intellectuals i scientists. Niekompletna, rzecz jasna, lista możliwych tematów obejmuje zagadnienia tzw. „drugiej” (Charles Percy Snow) i „trzeciej” (John Brockman) kultury, dotyczące przydatności metod empirycznych do opisu struktury rzeczywistości. Ważnym elementem projektowanej dysputy byłyby pytania o skuteczność rozmaitych metodologii i meta-dyskursów do interpretacji zjawisk kulturowych, a także o dziedzinę wzajemnych inspiracji kultury naukowej i humanistycznej. Warto również podjąć refleksję nad takimi zagadnieniami jak:
-
metafory w nauce;
-
czytanie tekstów kultury poprzez dyskurs fizyki i matematyki;
-
percepcje w naukach przyrodniczych i w humanistyce
-
afekty w nauce;
-
logos i mythos w nauce;
-
artyści wobec nauki;
-
naukowcy wobec sztuki;
-
fizyka i religia;
-
nauka i wartości;
-
doświadczenie piękna;
-
fizyka i metafizyka;
-
kulturowe artykulacje chaosu i kosmosu;
-
literatura i poznanie;
-
objawienie i poznanie;
-
naukowy i artystyczny obraz świata;
-
kosmologia i eschatologia;
-
naukowe i artystyczne imaginaria;
-
metoda, system, prawda;
-
komplementarność i niewspółmierność w nauce i sztuce;
-
fizyka i postmodernizm;
-
intelektualiści w dziele tworzenia i niszczenia świata: „niebezpieczne idee” (Johm Brockman)
-
„małe i wielkie kompleksy humanistów” (Leszek Kołakowski)
-
czy „trzecia kultura” jest do zbawienia koniecznie potrzebna? Wokół idei Johna Brockmana: „Trzecia kultura to uczeni, myśliciele i badacze świata empirycznego, którzy dzięki swym pracom i pisarstwu przejmują rolę tradycyjnej elity intelektualnej w poszukiwaniu odpowiedzi na pytania od zawsze nurtujące ludzkość: czym jest życie, kim jesteśmy i dokąd zmierzamy”2.
Do opisu konferencji dołączmy kartę indywidualnego zgłoszenia, którą należy przesłać do 15 października na adres Pracowni Komparatystyki Kulturowej AJD pkk@ajd.czest.pl
Serdecznie Państwa zapraszamy do udziału w tym wydarzeniu
prof. dr hab. Zbigniew William Wołkowski
dr hab. Artur Żywiołek, prof. AJD
dr hab. Adam Regiewicz, prof. AJD
sekretarz konferencji: mgr Bartosz Woźniak
1 M. Heller, Czy fizyka jest nauką humanistyczną?, w: M. Heller, S. Krajewski, Czy fizyka i matematyka to nauki humanistyczne?, Kraków 2014, s. 27.
2 Red. J. Brockman, Trzecia kultura, Warszawa 1996, s. 15.
Information
See also
Emocje robotów w narracjach kultury i technologii / ogólnopolska konferencja studencko-doktorancka
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie - Wydział Humanistyczny AGH, SKNF Bozon, Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej, Kulturoznawcze Koło Naukowe AGH oraz Ośrodek Badawczy Facta Ficta zapraszają do udziału w ogólnopolskiej konferencji studencko-doktoranckiej “Emocje robotów w narracjach kultury i technologii”. Jeszcze kilka lat temu problematyka emocji robotów stanowiła jedynie przedmiot mitów i fantastycznych opowieści. Nie ulega wątpliwości, że w świetle tych tradycji właśnie możliwość odczuwania emocji sprawiała, że mityczne postaci golemów wkraczały w świat ludzkich relacji. Jednocześnie te przebudzone uczucia stawały się szczególnie groźne i niebezpieczne. W kontekście szybkiego rozwoju współczesnej nauki i technologii, problem emocji robotów staje się realną możliwością. W aspekcie tych przemian pojawiają się pytania, na które szukamy odpowiedzi. Konferencja kierowana jest przede wszystkim do grona młodych naukowców - studentów, doktorantów i doktorów, ponieważ sądzimy, że roboty - i być może – ich emocje staną się w nadchodzącej przyszłości istotnym elementem kultury. Zapraszamy również zespoły badawcze pod kierunkiem samodzielnych pracowników naukowych, które podejmują wspólne badania nad interesującą nas tematyką. W ramach obrad chcemy stworzyć interdyscyplinarne forum wymiany idei kultury i technologii, dlatego liczymy na przedstawicieli rozmaitych dyscyplin, zarówno humanistycznych i społecznych (kulturoznawstwo, religioznawstwo, psychologia, socjologia), jak i ścisłych oraz inżynieryjnych (informatyka, fizyka, automatyka, inżynieria biomedyczna, biocybernetyka). W trakcie konferencji przewidujemy spotkania z autorami literatury science-fiction, wystawę interaktywną, a także warsztaty coachingowe. Planujemy również konkurs literacki, o którym więcej napiszemy w kolejnych informacjach. Na zgłoszenia czekamy do 20 września 2017 roku. Abstrakty (do 1000 znaków) wraz z zaznaczoną afiliacją prosimy wysyłać na adres: emocje.robotow@gmail.com.
IV Forum Doktorantów Uniwersytetu Jana Kochanowskiego
Uczelniana Rada Samorządu Doktorantów UJK w Kielcach zaprasza do udziału w IV Forum Doktorantów Uniwersytetu Jana Kochanowskiego pod patronatem JM Rektora UJK. Do sesji referatowej zapraszamy doktorantów UJK oraz doktorantów z innych Uczelni, natomiast do sesji posterowej studentów UJK oraz studentów z innych Uczelni.
Ogólnopolska Multidyscyplinarna Studencka Konferencja Naukowa
Ogólnopolska Multidyscyplinarna Studencka Konferencja Naukowa jest organizowana w ramach projektu Strefa Nauki, realizowanego ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki, odbędzie się w dniach 2-4 grudnia 2021 r. Głównym celem Konferencji jest stworzenie możliwości zaprezentowania swoich osiągnięć naukowych oraz wyników badań przez studentów z całej Polski. Uczestnikami czynnymi wydarzenia mogą być studenci prezentujący doniesienia naukowe o dowolnej tematyce w obszarach: 1. nauk o ekonomii, finansach i rachunkowości (3.12.21 r.), 2. nauk humanistycznych i teologicznych (3.12.21 r.), 3. nauk społecznych (3.12.21 r.), 4. nauk o kulturze fizycznej i zdrowiu (3.12.21 r.), 5. nauk o prawie i administracji (4.12.21 r.), 6. nauk ścisłych i przyrodniczych (4.12.21 r.). Zapisy trwają do 29 listopada 2021 r. Konferencja odbędzie się stacjonarnie w Uniwersytecie Szczecińskim. Warunkiem czynnego uczestnictwa w OMSKN jest przesyłanie abstraktów formularzu zgłoszeniowym. Po konferencji zostanie opublikowana publikacja z wybranymi abstraktami wygłoszonymi podczas konferencji. W ramach Konferencji odbędzie się debata otwierająca 2 grudnia 2021 r., która będzie dostępna on-line. Tematem debaty będzie wdrażanie studentów w karierę badawczą. Link do formularza rejestracyjnego: https://forms.gle/DurnK5aVft8nbgww6 Link do wydarzenia: https://fb.me/e/lKNxVSMvp
Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa "Tygiel 2018" : "Interdyscyplinarność kluczem do rozwoju"
Konferencja Naukowa "Tygiel" jest wydarzeniem, podczas którego przedstawiciele wielu ośrodków naukowych z całego kraju, firm oraz pasjonaci nauki mają szansę na zaprezentowanie wyników prowadzonych badań, wymiany spostrzeżeń, a także zaproponowanie praktycznego zastosowania i możliwości aplikacji podjętych prac badawczych. Konferencja jest okazją do nawiązania współpracy z przedstawicielami środowiska naukowego oraz do tworzenia interdyscyplinarnych zespołów badawczych.