Article / interview
Wykłady Krzysztofa Czyżewskiego w Bułgarii – pomost pomiędzy kulturami
Krzysztof Czyżewski - prezes Fundacji „Pogranicze”, to ambasador międzykulturowego dialogu, o czym można było się przekonać w trakcie jego wizyty w Bułgarii, gdzie w dniach od 7 do 22 marca 2018 na Nowym Uniwersytecie Bułgarskim w Sofii, Uniwersytecie św. Cyryla i św. Metodego w Wielkim Tarnowie oraz na Аmerykańskim Uniwersytecie w Blagoewgradzie, wygłosił cykl wykładów otwartych na temat „Kultura i solidarność, czyli o sztuce współistnienia”.
Krzysztof Czyżewski przyjechał do Bułgarii na zaproszenie Instytut Kultury Polskiej w Sofii, którego celem statutowym jest promocja kultury polskiej w Bułgarii, w tym też współpraca z uniwersytetami i innymi środowiskami nauki i kultury w Bułgarii. Moderatorem spotkania w Sofii był Plamen Dojnow – bułgarski poeta i naukowiec, redaktor wiodącej w Bułgarii gazety literackiej „Literaturen Vestnik”. Warto zauważyć, że Dojnow jest bułgarskim poetą, nominowanym do tegorocznej edycji konkursu Nagroda Literacka Europejski Poeta Wolności, który odbędzie się w Gdańsku w dniach 23-25 marca. Krzysztof Czyżewski jest z wykształcenia polonistą, absolwentem Filologii Polskiej uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, również przewodniczącym jury tej polskiej i europejskiej nagrody, „której celem jest wyróżnienie i promocja zjawisk poetyckich, podejmujących jeden z najistotniejszych dla współczesności tematów – temat wolności, a jednocześnie charakteryzujących się wybitnymi wartościami artystycznymi”.
Wykład Czyżewskiego na Uniwersytecie w Veliko Tarnovo odbył się 20 marca w pięknej sali „Europa”, a gościem honorowym był Dyrektor Instytutu Polskiego w Sofii Jarosław Godun, który przybył w asyście specjalisty Instytutu ds. promocji kultury Haliny Krystewej, Dziekan Wydziału Filologicznego i kierownik Katedry Slawistyki prof. dr hab. Cenki Ivanovej. Sala audytorium była zapełniona przez wykładowców, doktorantów i studentów uniwersytetu w Veliko Tarnovo z takich między innymi kierunków, jak: Lingwistyka Stosowana z językiem polskim, serbskim i słowackim, Filologia Angielska, Filologia Bułgarska, Translatoryka z językiem polskim.
Na wstępie przedstawiono imponującą biografię Czyżewskiego, jego działalność filologiczną, teatralną, redaktorską, społeczną - w polskim i międzynarodowym kontekście. W latach 1978-1983, kiedy pracował jako aktor i instruktor w Stowarzyszeniu Teatralnym "Gardzienice", odbył szereg podróży po świecie, głównie do miejsc gdzie zachowała się żywa kultura tradycyjna. Niespodzianką dla słuchaczy było stwierdzenie Krzysztofa Czyżewskiego, że nie jest to jego pierwsza wizyta w Bułgarii, i że bardzo dobrze zna nasz kraj – był w górach Rodopy, kiedy to ze swoim teatrem szukał kontaktu z miejscową ludnością, żeby poznać autentyczne bułgarskie tradycje i obyczaje (zgodnie z ideami Jerzego Grotowskiego i Petera Brucka). Spotkania te Krzysztof Czyżewski określił jako dar, który chciałby dziś oddać. Mówił o różnicach między ideami wolności i ideami współdzielenia, związanymi z pomostem między Ja i Ty. W odpowiedzi na pytanie z audytorium opowiadał o swoich kontaktach ze swoim patronem Czesławem Miłoszem, o jego rzetelnym wpatrywaniu w rzeczywistość i trosce o przyszłość. Dyskusja w dużym stopniu była związana z symbolem mostów i wrażliwości bałkańskich narodów na współistnienie w obszarze wielu, ale też bardzo bliskich sobie kultur.
Margreta Grigorova
(Uniwersytet im. św. Cyryla i św. Metodego w Wielkim Tyrnowie, Bułgaria)
Information
See also
Monika Herceg z tytułem Europejskiej Poetki Wolności 2024!
Chorwacka poetka Monika Herceg zwycięża w konkursie Nagrody Literackiej Miasta Gdańska „Europejski Poeta Wolności” 2014. 34-letnia poetka jest najmłodszą laureatką w historii wyróżnienia. Jury zdecydowało się uhonorować jej tom „Okres ochronny.” w przekładzie Aleksandry Wojtaszek, podkreślając jego świeżość, współczesność i zręczne łączenie perspektywy intelektualnej z autorefleksją. Wręczenie nagród odbędzie się 19 kwietnia podczas Festiwalu Europejski Poeta Wolności (17-20 kwietnia). Więcej informacji: www.europejskipoetawolnosci.pl.
Nagroda Literacka Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności dla Moniki Herceg i Aleksandry Wojtaszek
„Poezja Moniki Herceg to przejmujący krzyk wolności. Rodzi się z niego nowy, odważny głos młodego pokolenia” – czytamy w uzasadnieniu Jury, które jednogłośnie przyznało Nagrodę Europejskiej Poetki Wolności 2024 chorwackiej autorce Monice Herceg, a nagrodę za przekład jej tłumaczce Aleksandrze Wojtaszek. Uroczystość wręczenia nagród odbyła się 19 kwietnia w Instytucie Kultury Miejskiej w Gdańsku.
Europejski Poeta Wolności. Seria poetycka już dostępna, festiwal 17-20 kwietnia 2024
Seria wydawnicza "Europejski Poeta Wolności – Nominacje" rozwija się. Do dotychczas opublikowanych 52 tomów dołącza właśnie 6 kolejnych, prezentujących twórczość poetów i poetek nominowanych w aktualnej edycji Nagrody Literackiej Europejski Poeta Wolności. Przypominamy, że seria obecna jest na polskim rynku wydawniczym już od 16 lat. Prezentuje i promuje poezję autorów i autorek tworzących współcześnie w krajach europejskich. Czyje wiersze premierowo wejdą do obiegu w tym sezonie i kto przyjedzie na Festiwal Europejski Poeta Wolności 17-20 kwietnia w Gdańsku? Werdykt jury i laureat Nagrody znany będzie 19 marca 2024.
Poznaj tomy nominowane do Nagrody Europejski Poeta Wolności 2020
21 marca 2020 roku dowiemy się, kto otrzyma Nagrodę Literacką Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności. Tym samym, po 10 latach, zamyka się cykl wydawniczy, w którym Instytut Kultury Miejskiej wprowadzał do polskiego obiegu literackiego najnowszą europejską poezję. Na rynku dostępnych jest obecnie 46 tomów poetyckich z krajów Europy. Najnowsze wydawnictwa poezji z Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Gruzji, Irlandii, Luksemburga, Litwy, Łotwy i Malty są już dostępne w sprzedaży.