Article / interview
Wykłady Krzysztofa Czyżewskiego w Bułgarii – pomost pomiędzy kulturami
Krzysztof Czyżewski - prezes Fundacji „Pogranicze”, to ambasador międzykulturowego dialogu, o czym można było się przekonać w trakcie jego wizyty w Bułgarii, gdzie w dniach od 7 do 22 marca 2018 na Nowym Uniwersytecie Bułgarskim w Sofii, Uniwersytecie św. Cyryla i św. Metodego w Wielkim Tarnowie oraz na Аmerykańskim Uniwersytecie w Blagoewgradzie, wygłosił cykl wykładów otwartych na temat „Kultura i solidarność, czyli o sztuce współistnienia”.
Krzysztof Czyżewski przyjechał do Bułgarii na zaproszenie Instytut Kultury Polskiej w Sofii, którego celem statutowym jest promocja kultury polskiej w Bułgarii, w tym też współpraca z uniwersytetami i innymi środowiskami nauki i kultury w Bułgarii. Moderatorem spotkania w Sofii był Plamen Dojnow – bułgarski poeta i naukowiec, redaktor wiodącej w Bułgarii gazety literackiej „Literaturen Vestnik”. Warto zauważyć, że Dojnow jest bułgarskim poetą, nominowanym do tegorocznej edycji konkursu Nagroda Literacka Europejski Poeta Wolności, który odbędzie się w Gdańsku w dniach 23-25 marca. Krzysztof Czyżewski jest z wykształcenia polonistą, absolwentem Filologii Polskiej uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, również przewodniczącym jury tej polskiej i europejskiej nagrody, „której celem jest wyróżnienie i promocja zjawisk poetyckich, podejmujących jeden z najistotniejszych dla współczesności tematów – temat wolności, a jednocześnie charakteryzujących się wybitnymi wartościami artystycznymi”.
Wykład Czyżewskiego na Uniwersytecie w Veliko Tarnovo odbył się 20 marca w pięknej sali „Europa”, a gościem honorowym był Dyrektor Instytutu Polskiego w Sofii Jarosław Godun, który przybył w asyście specjalisty Instytutu ds. promocji kultury Haliny Krystewej, Dziekan Wydziału Filologicznego i kierownik Katedry Slawistyki prof. dr hab. Cenki Ivanovej. Sala audytorium była zapełniona przez wykładowców, doktorantów i studentów uniwersytetu w Veliko Tarnovo z takich między innymi kierunków, jak: Lingwistyka Stosowana z językiem polskim, serbskim i słowackim, Filologia Angielska, Filologia Bułgarska, Translatoryka z językiem polskim.
Na wstępie przedstawiono imponującą biografię Czyżewskiego, jego działalność filologiczną, teatralną, redaktorską, społeczną - w polskim i międzynarodowym kontekście. W latach 1978-1983, kiedy pracował jako aktor i instruktor w Stowarzyszeniu Teatralnym "Gardzienice", odbył szereg podróży po świecie, głównie do miejsc gdzie zachowała się żywa kultura tradycyjna. Niespodzianką dla słuchaczy było stwierdzenie Krzysztofa Czyżewskiego, że nie jest to jego pierwsza wizyta w Bułgarii, i że bardzo dobrze zna nasz kraj – był w górach Rodopy, kiedy to ze swoim teatrem szukał kontaktu z miejscową ludnością, żeby poznać autentyczne bułgarskie tradycje i obyczaje (zgodnie z ideami Jerzego Grotowskiego i Petera Brucka). Spotkania te Krzysztof Czyżewski określił jako dar, który chciałby dziś oddać. Mówił o różnicach między ideami wolności i ideami współdzielenia, związanymi z pomostem między Ja i Ty. W odpowiedzi na pytanie z audytorium opowiadał o swoich kontaktach ze swoim patronem Czesławem Miłoszem, o jego rzetelnym wpatrywaniu w rzeczywistość i trosce o przyszłość. Dyskusja w dużym stopniu była związana z symbolem mostów i wrażliwości bałkańskich narodów na współistnienie w obszarze wielu, ale też bardzo bliskich sobie kultur.
Margreta Grigorova
(Uniwersytet im. św. Cyryla i św. Metodego w Wielkim Tyrnowie, Bułgaria)
Information
EDUKACJA, TYTUŁY I STOPNIE NAUKOWE, ZAJMOWANE STANOWISKA
2015 – Uzyskanie tytułu naukowego „profesor” w zakresie literatur słowiańskich na podstawie dorobku i rozprawy Oczyma słowa. Studia polonistyczne.
2014 - Obrona II stopnia doktorskiego („doktor nauk filologicznych” według bułgarskiego systemu) na podstawie dorobku oraz monografii Joseph Conrad Korzeniowski. Twórca jako marynarz. Morze, uchodźstwo, biografia twórcza.
2016 – … Członek Komisji atestacyjnej na Wydziale Filologicznym.
2012 – … Członek uniwersyteckiej Komisji etyki.
2007-2015 – Prodziekan do spraw Akredytacji i współpracy z zagranicą; Zastępca Kierownik Katedry Slawistyki na Wydziale Filologicznym.
2004 – Habilitacja, według bułgarskiego systemu uzyskanie tytułu „docent” - na podstawie dwóch monografii naukowych (Horyzonty i drogi polskiej tożsamości i Literackie wtajemniczenia. Rytualna strefa słowa w literaturze polskiej) i 30 artykułów.
1997, 1999, 2009 – specjalizacje naukowe (pierwsza na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach w ramach programu CEEPUS i Uniwersytecie Jagiellońskim, kolejne 2 w ramach dwustronnej umowy z Uniwersytetem Wielkotyrnowskim „Św. Cyryla i św. Metodego” w Wielkim Tyrnowie.
1999 – Adiunkt w zakresie literatur słowiańskich.
1998 – Szkola Letnia Języka Polskiego na Uniwersytecie Gdańskim.
1996 – Asystent w zakresie literatur słowiańskich i literatury polskiej na uniwersytecie „Św. Cyryla i św. Metodego” w Wielkim Tyrnowie.
1995 – Uzyskanie tytułu doktora nauk humanistycznych („doktor filologii” według bułgarskiego systemu) na podstawie obrony pracy doktorskiej: „Dwa metaforyczne modele świata w Lalce Bolesława Prusa”.
1990 - 1995 - Studia doktoranckie w zakresie literatury polskiej.
1988 – Uzyskanie tytułu magistra na podstawie obrony pracy magisterskiej na temat: „Theatrum mundi w Lalce Bolesława Prusa” w uniwersytecie „Św. Cyryla i św. Metodego” w Wielkim Tyrnowie.
1983-1988 - Studia w zakresie Filologii Bułgarskiej (z drugą specjalnością Historia) na uniwersytecie „Św. Cyryla i św. Metodego” w Wielkim Tyrnowie.
PRZEDMIOTY WYKŁADANE NA UNIWERSYTECIE W WIELKIM TYRNOWIE
Studia I stopnia (licencjackie):
Literatury słowiańskie (kurs podstawowy, bez literatur wschodniosłowiańskich); Literatura staropolska; Literatura polska od romantyzmu do II światowej wojny; Współczesna literatura polska; Historia i kultura Polski; Historia ksiażki słowiańskiej
Wykłady monograficzne: Kody obrzędowo-mityczne w literaturach słowiańskich, Recepcja literatury polskiej w Bułgarii; Nobliści słowiańscy (dla grup mieszanych z różnych kierunków i specjalności na Wydziale Filologicznym)
Studia II stopnia (magisterskie):
Recepcja przekładowa najnowszej literatury polskiej; Przekład literacki – na kierunku Translatoryka
Modele migracyjne w literaturze polskiej, Geografia literatury polskiej, Sztuka i literatura – na kierunku Literatura i Kultura Ludów Słowiańskich.
Inna działalność dydaktyczno-edukacyjna:
Teatr dydaktyczny (1997-2002) - prezentacja sztuk, interpretujących twórczość Słowackiego, Szymborskiej, Mickiewicza oraz innych pisarzy słowiańskich
PRZEDMIOTY, WYKŁADANE W RAMACH VISITING PROFESOR W POLSCE
- (2016) Uniwersytet im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Kody obrzędowo-mityczne w literaturach słowiańskich, Literatura i kultura bułgarska w kontekście historycznym;dla doktorantów: Proza środkowoeuropejska wobec modernizmu.
- (2013-2015) Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie - Nobliści słowiańscy, Kody obrzędowo-mityczne w literaturach słowiańskich, Proza środkowoeuropejska wobec modernizmu, Arcydzieła literatury XX wieku w kontekście kulturowym, Awangarda w poezji XX wieku
WYBÓR WYKŁADÓW W RAMACH PROGRAMU ERASMUS W POLSCE (Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Łódzki uniwersytet, Uniwersytet w Białymstoku):
-
Polsko-bułgarskie stosunki historyczne i kulturowe (cykl wykładów)
-
Bułgarska recepcja literatury polskiej
-
Bułgarska recepcja Josepha Conrada – (cykl odczytów w Conradianum, Uniwersytet Jagielloński - 2012, 2017, 2019)
-
„Trójwęzeł” bułgarski (Tracy, Protobułgarze i Słowianie) - między historią i współczesną kulturą
-
Opowiadania Elina Pelina i ich interpretacja filmowa
-
Hieros gamos w literaturach słowiańskich
-
Tajemnicy obrazów w tworczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego
-
Obraz św. Kummernis u Olgi Tokarczuk (Dom dzienny, dom nocny) i czeskiego pisarza Jakuba Arbesa (Ukrzyżowana)
-
Obraz Myśliciela w literaturze i kulturze. Aspekty filozoficzne, wizualne i transkulturowe
-
Bułgarska teatralna i przekładowa recepcja Dziadów Mickiewicza
CZŁONKOSTWO W RADACH NAUKOWYCH CZASOPISM I SERII WYDAWNICZYCH W POLSCE
-
„Tekstualia Palimpsesty Literackie Artystyczne Naukowe” - warszawski kwartalnik naukowo-literacki o charakterze interdyscyplinarnym;
-
„Annales Universitatis Pedagogicae Cracoviensis Studia Historicolitteraria” - krakowskie czasopismo naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN;
-
„Rocznik Przemyski Literatura i język”;
-
„Czytanie literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze” - rocznik Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Łódzkiego;
-
„Literaturoznawstwo” - czasopismo Katedry Literaturoznawstwa Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi;
-
Członek rady naukowej serii Przełomy/ Pogranicza Studia literackie, wydawanej przez Katedrę Badań Filologicznych „Wschód-Zachód” Uniwersytetu w Białymstoku;
CZŁONKOSTWO W ORGANIZACJACH NAUKOWYCH
-
Od r. 2012 - Polskie Towarzystwo Conradystów
-
Od r. 2013 - Międzynarodowe Stowarzyszenie Studiów Polonistycznych (do 2016 członek Komisji rewizyjnej)
-
Od r. 2015 - Międzynarodowe Towarzystwo „Elias Canetti”
KOORDYNATOR W RAMACH PROGRAMU ERASMUS
-
Uniwersytet Łódzki – dla filologów
-
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – dla filologów
-
Krakowski Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN – dla filologów
-
Uniwersytet Śląski w Katowicach – dla polonistów
-
Uniwersytet w Białymstoku – dla filologów
-
Uniwersytet im. Jana Kochanowskiego w Kelcach
PROJEKTY NAUKOWE I KULTUROWE
-
Kierownik projektu „Warsztat języków i kultur (na wydziale Filologicznym)” (2009-2011).
-
Udział w zarządzaniu projektu:„Seminarium doktoranckie na wydziale Filologicznym” (2008-2010)
ODZNACZENIA
-
Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (nr 7925) Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej Bohdana Zdrojewskiego (2014).
-
Finalistka Nagrody Jana Kochanowskiego w edycji konkursu 2012-2016 za książkę „Ochite na slovoto. Polonistichni studii.” (Oczyma słowa. Studia polonistyczne).
-
Wyróżnienie Nagrody POLONICUM Uniwersytetu Warszawskiego (2018).
PODSTAWOWE DZIEDZINY I TEMATY BADAŃ NAUKOWYCH
-
Literatura polska w kontekście literatur słowiańskich
-
Theatrum mundi w Lalce Bolesława Prusa
-
Kody mityczno-obrzędowe w kulturze i literaturze. Hieros gamos w literaturze polskiej
-
Twórczość Josepha Conrada: problematyka migrancka i transkulturowa ; relacje między pisarstwem i żeglarstwem; topos Belgijskiego Konga w kontekście komparatystycznym; recepcja Conrada w Bułgarii.
-
Motywy podróżnicze i nomadyczne w polskim romantyzmie, a także w twórczości Josepha Conrada, Ryszarda Kapuścińskiego, Olgi Tokarczuk, Kazimierza Nowaka.
-
Temat herezji w twórczości Herberta, Herlinga-Grudzińskiego, Miłosza, Andrzejewskiego, Szczypiorskiego.
-
Fabulacje związku literatura-sztuka w twórczości Herlinga-Grudzińskiego, Olgi Tokarczuk, czeskiego pisarza Jakuba Arbesa
-
Ivo Andrić i Polska
-
Recepcja literatury i kultury polskiej w Bułgarii
REDAKCJA WYDAŃ O ORIENTACJI POLONISTYCZNEJ
-
„Светът на словото. В чест на проф. Н. Даскалов/ „Świat słowa”. Zbiór międzynarodowy jubileuszowy, poświęcony prof. Nikołajowi Daskałowemu, Велико Търново, 2011, 560 s. - udział w redakcji, przedmowa.
-
Zbiór międzynarodowy „Нобеловата награда за литература – мост между културите“/ Literacka Nagroda Nobla – most pomiędzy kulturami. Z okazji 100 rocznicy Czesława Miłosza, Велико Търново: Ивис, 2013. –redaktor naczelny.
-
Polonistyka w Bułgarii – wczoraj i dziś, „Postcriptum Polonistyczne“, nr 2 (12), 2013. ISSN 1898-1593. – inicjator i redaktor (razem z Jolantą Tambor, Kaliną Bachnewą, Galją Symeonową-Konach), przedmowa.
http://www.postscriptum.us.edu.pl/archiwum.php?p=3
-
Antologia studenckich tłumaczeń „Любими полски автори и творби“ /Ulubieni polscy autorzy i dzieła, Велико Търново: Фабер, 2014 r. – redaktor naczelny.
https://issuu.com/neyko/docs/polski_avtori
-
Bułgarskie wydanie książki Karola Modzelewskiego Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca /Да яхнем кобилата на историята, Русе: Елиас Канети, 2016, (przeł. Mira Kostowa) – redakcja i przedmowa.
Polonistyczne numery „Gazety Literackiej” (Literaturen vestnik/Литературен вестник): redakcja, artykuły redakcyjne oraz tłumaczenia wybranych tekstów literackich (objętość numerów – ponad 160 standardowych stron):
-
Josephi Conrad Korzeniowski. Światowy Polak /Джоузеф Конрад Коженьовски „Световният поляк“/ – „Литературен вестник“, 2017/18 z kontynuacją w n.19
http://www.bsph.org/members/files/pub_pdf_1546.pdf
-
Bruno Schulz. Natchniony heretyk/„Бруно Шулц. Вдъхновеният еретик“ – „Литературен вестник“, 2017/38. – współredaktor (z Pawłem Petrowym).
http://www.bsph.org/members/files/pub_pdf_1576.pdf
-
Zbigniew Herbert – dary Hermesa /„Збигнев Херберт и даровете на Хермес“ – „Литературен вестник“, „Литературен вестник“, 2018/27.
www.bsph.org/members/files/pub_pdf_1608.pdf
-
Literatura polska między wojnami/ Полската литература между двете световни войни – 2018/34. – współredaktor (z Kristijanem Janewym).
www.bsph.org/members/files/pub_pdf_1614.pdf
-
„Samotny tropiciel absolutu” Gustaw Harling-Grudziński /„Самотният търсач на абсолюта“ Густав Херлинг-Груджински – „Литературен вестник“, 2019/19, współredaktor (z Kristijanem Janewym)
www.bsph.org/members/files/pub_pdf_1642.pdf
-
Cykle publikacyjne przetłumaczonych tekstów z udziałem kolegów, studentów, absolwentów i doktorantów w innych numerach „Gazety Literackiej” („Литературен вестник”), poświęcone Miłoszowi, Szymborskiej, Tuwimowi i innym (2012/ 22, 2013/30-31, 2014/19) oraz w almanachu „Света гора“ – o Kapuścinskim (2008), Szymborskiej (2012) i Hannie Kral (2015) – redakcja cyklów i przekładów.
UDZIAŁ W KONGRESACH I KONFERENCJACH, PROWADZONYCH W POLSCE
Brała udział w ok. 50 konferencjach i kongresach, m.in. organizowanych na uniwersytetach polskich:
-
III, IV, V i VI Kongres Polonistyki Zagranicznej (Poznań - 2006, Kraków – 2008, Оpole -2012, Katowice -2016);
-
III Kongres Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski (11-14.10.2017);
-
4 konferencje z cyklu „Literatura polska w świecie” - w Katowicach i Cieszynie, ostatnia w 2018 r: na temat: Reportaż w świecie –światowość reportażu.
-
2 konferencje międzynarodowe w Częstochowie („Obraz świątyni w kulturze polskiej”, 2001 oraz „Dziedzictwo religijne w literaturze i kulturze Europy – XIX-XX w.”, 2003);
-
Międzynarodowa konferencja naukowa „Dialogi romantyczne. Filozofia. Teoria i historia. Komparatystyka”, Warszawa, 2006.
-
„Kontynuacja czy odrzucenie? Tradycje romantyczne we współczesnych literaturach słowiańskich” – Poznań, 2010;
-
Konferencji jubileuszowa „Józef Ignacy Kraszewski. Pisarz. Myśliciel. Autorytet” – Warszawa, Białystok -2012;
-
„Dyskursy Miłosza. Dyskursy o Miłoszu” - Bielsko-Biała, 2015;
-
„Wolność słowa i jej granice w dyskursie publicznym” – Łódź, 2015;
-
„Jerusalem as the text of culture. The meeting place of many traditions and religions” - Uniwersytet im Cardinal Stefan Wyszyński - Warszawa, 2016.
-
XV Warsztaty Herbertowskie i I kongres Współczesnej literatury polskiej, Warszawa-Zakopane, 2018.
-
1818-2018. Debiuty Mickiewicza. Debiuty romantyków. Tradycje – Strategie – Idee – Język. Biłystok, 2018.
-
Poetry Translation – Negotiating of Imagination. Quest for Transcendence, Warszawa, 6-7 May 2019
PUBLIKACJE NAUKOWE (WYBÓR)
Jest autorem 4 monografii i ponad 100 artykułów, recenzji i wywiadów.
І. MONOGRAFIE
- Хоризонти и пътища на полската идентичност/ Horyzonty i drogi polskiej tożsamości, Унив.изд. “Св.cв.Кирил и Методий”, В.Търново, 2002. 223 s. ISBN 954 -524 – 307 - 4.
Książka zawiera wybrane zagadnienia z różnych okresów literatury polskiej od średniowiecza do Młodej Polski, wśród których: obrazy królów i świętych w kronikach staropolskich, Treny Kochanowskiego jako tekst przejścia od Renesansu do baroku, astralne kody baroku, podróże romantyczne, obrazy Egiptu w literaturze polskiej do Faraona, młodopolski dualizm.) - Литературни посвещения. Ритуални зони на словото в полската литература/ Wtajemniczenia literackie. Rytualne strefy słowa w literaturze polskiej, изд. Фабер, Вeлико Търново, 2003. 200 s. ISBN 954-775-227-8. Interpretacje kodów hierogamicznych, kalendarzowych i apokaliptycznych w różnych okresach i dziełach literatury polskiej.
- Джоузеф Конрад Коженьовски. Творецът като мореплавател/ Joseph Conrad Korzeniowski. Pisarz jako marinarz Унив. изд. Св.cв.Кирил и Методий, Велико Търново, 2011. 438 s. ISBN 978-954-524-816-0 (oczekiwane wydanie drugie, poszerzone i wzbogacone w 2018 r.). Głównym celem książki jest pokazanie (w kontekście wielodyskursywnych badań twórzości Conrada) w jaki sposób kodeks twórczy pisarza marynarza został wytworzony i ukształtowany w powiązaniu z morzem oraz jakie są zasadnicze jego założenia.
- Очите на словото. Полонистични студии/ Oczyma słowa. Studia polonistyczne, изд. Фабер, Велико Търново, 2015. 354 s. ISBN 978-619-00-184-3. Problematyka herezji w literaturze polskiej drugiej połowy XX wieku; obraz Włoch w twórczości Herlinga-Grudzińskiego; relacje Literatura-Sztuka; motywy nomadyczne w twórczości R. Kapuścińskiego, K. Nowaka, O. Tokarczuk; wybrane problemy recepcji.
ARTYKUŁY W JĘZYKU POLSKIM I ANGIELSKIM
-
Podróż do centrum wszechwiedzy w poetyckim myśleniu Mickiewicza [W:] Roczniк Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza XXXV, 2000, 99-107. Przeł. Anna Szwed, https://paperity.org/p/97546057/podroz-do-centrum-wszechwiedzy-w-poetyckim-mysleniu-mickiewicza
-
“Świątynia nieba” i “Księga niebios” w polskiej literaturze barokowej”, [W:] Obraz świątyni w kulturze i literaturze europejskiej, 24-26 października, Częstochowa, T.II, Cz.1, 2001, 219-226. Przel. Julian Bożkow.
-
Chrzest Bułgarii i Polski między chrześcijańskim Wschodem i Zachodem. Obrazy Rzymu i Konstantynopola, [W:] Bizancjum. Prawosławie. Romantyzm.Tradycja wschodnia w kulturze XIX wieku, Białystok, 2004, 105-119. http://www.litdok.de/cgi-bin/litdok?lang=pl&t_multi=x&v_0=THS&q_0=stosunki%20bu%C5%82garsko-polskie
-
Los ciała i tekst Losu w opowiadaniach Gustawa Herlinga- Grudziskiego, [W:] Dziedzictwo religijne w kulturze i literaturze Europy XIX i XX wieku – Częstochowa, 2005, 107-119.
-
Miłosz i Mickiewicz - przesłania biografii powtórzonej. Litewski rodowód i problematyka tożsamości, VII Międzynarodowa Konferencja Naukowa i Festiwal Kultury Polskiej „Dni Mickiewicza na Krymie”, [W:] Krymsko-Polskie zeszyty Naukowe, т.3, Symferopol, 2006, 44-57.
-
Topika włoska w opowiadaniach Gustawa Herlinga-Grudzińskiego”, [W:] „Prowincja – Świat – Europa – Polska” - I lubelskie sympozjum polonistów Europy Środkowo-wschodnej, Lublin, 2007, 249-265.
-
Wizje I sny apokaliptyczne – kronika Objawienia. Parafrazy polskie I bułgarskie, [W:] : Apokalipsa. Symbolika. Tradycja. Egzegeza, t.II, Białystok, 2007, 483-501.
-
Legendy włoskie w opowiadaniach Gustawa Herlinga-Grudzińskiego – klucze symboliki religijnej. Obraz hostii w “Drugim przyjściu”, [W:] III kongres polonistyki zagranicznej – Poznań, 8-10 czerwca, 2007, 483-501.
-
Grigorowa M., Kasperski E. Rozmowy w podróży, [W:] Dialogi romantyczne. Filozofia. Teoria i historia. Komparatystyka. Red. E.Kasperski, T. Mackiewicz. Pułtusk- Warszawa 2008, 115-145.
-
Słowianie w Europie – spojrzenie w przeszłość. Idee illiryzmu w dialogicznym europejskim I slawistycznym kontekście, [W:] „Żyje, żyje duch słowiański”?(Rozważania nad ideą Słowiańszczyzny), Toruń, 2009, 11-37.
-
Mapa i ruch czyli dialog nomadów i „taniec z mapami” na przykładzie książki „Bieguni” Olgi Tokarczuk w odniesieniu do twórczości Ryszarda Kapuścińskiego, [W:] Literatura polska w świecie. Obecności. Cieszyń - Katowice, 8-10 czerwca 2010, 11-22.
http://www.studiapolskie.us.edu.pl/wp-content/uploads/2017/06/T.-3.-Obecno%C5%9Bci.pdf
-
Kapitan, Pielgrzym i Podróżujący Herodot albo polski twórca w załodze międzynarodowej (Rozważania o polskiej misji międzykulturowej), IV Kongres Polonistyki Zagranicznej, Kraków, 8-11.10, 2008, [W:] Polonistyka bez granic, t. 1, Wiedza o literaturze i kulturze, red. R. Nycz, W. Miodunka, T. Kunz, Universitas, Kraków 2010, 305-314.
-
Legenda – Obraz – Apokryf. Przesłania malarza Paollo Ucello w utworach Olgi Tokarczuk i Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Legendy-obrazy-apokryficzność, zbiór z konferencji „Literatura i obrazy”, [W:] Świat i słowo. Obrazy literatury, Bielsko-Biała, 2011/16, 119-135.
-
Podróż do centrum Afryki: Kongo Belgijskie w utworach Josepha Conrada, Ryszarda Kapuścińskiego i Kazimierza Nowaka, [W:] Topografia tożsamości, t.2, red. A. Firlej, W. Jóźwiak, Wyd. Naukowe UAM, Poznań 2012, 339-349.
http://libra.ibuk.pl/book/97916
-
Baśń o wiatrach w zwierciadle morza Josepha Conrada: Odyseja za słupami Herkulesa, [W:] Literatura polska w świecie. T. IV. Oblicza światowości, Uniw. Śląski, Wyd. Gnome, Katowice, 2012, 268-278.
http://www.sjikp.old.us.edu.pl/publikacje_k/biblioteka_lektora.php?p=6&m=164
-
Fenomen kreacyjny pogranicza: efekty pograniczności w biografiach twórczych, historii i geografii literatury, [W:] Postcriptum polonistyczne, nr 1 (11), 2013, 79-93.
http://www.postscriptum.us.edu.pl/pdf/ps2013_1_07.pdf
-
Długi rok Miłosza w Bułgarii. Przekład tytułu „Rodzinnej Europy” jako motyw analizy literackiej, Postcriptum polonistyczne, nr 2 (12), 2013, 177-191.
http://www.postscriptum.us.edu.pl/pdf/ps2013_2_17.pdf
-
Iwanowа C., M.Grigorowa M. Polonistyka na Uniwersytecie Wielkotyrnowskim, Postcriptum polonistyczne, nr 2 (12), 2013, 57-69.
http://www.postscriptum.us.edu.pl/pdf/ps2013_2_07.pdf
-
Grigorova M. Joseph Conrad Korzeniowski. Creator as Seafarer (Excerpts), Yearbook of Conrad Studies (Poland) Vol. VIII 2013, pp. 31–46. (transl. Petya Tsoneva)
http://www.ejournals.eu/Yearbook-of-Conrad-Studies/2013/Issue-VIII/art/1753/
-
Asparuchov A. Grigorova M. Under Bulgarian Eyes: the Reception of Joseph Conrad in Bulgaria Yearbook of Conrad Studies (Poland), Vol. VIII 2013, 47–63.
http://www.ejournals.eu/Yearbook-of-Conrad-Studies/2013/Issue-VIII/art/1754/
-
Niechronologiczny czas historii recepcyjnej: próba zarysu teorii względności przekładowej polskiej literatury w Bułgarii, Literatura polska w świecie. Mapowanie, opisy, interpretacje, T. V, Katowice:Uniw. Śląski, Wyd. Gnom, 2014, 11-25.
https://ecitydoc.com/download/literatura-polska-w-wiecie-katedra-midzynarodowych-studiow_pdf
-
Historia starych butów. Recepcja dzieł Kraszewskiego i utworów mu przypisanych w Bułgarii, Kraszewski i wiek XIX, seria Przełomy/Pogranicza, Białystok, 2014, 267-281, ISBN 978-83-63470-33-3.
http://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/handle/11320/5476
-
Topos „jądra ciemności” w literaturze, Polonistyka wobec wyznań współczesności, t.I, V kongres Polonistyki Zagranicznej, Brzeg-Opole, 10-13 lipca, 2012, Opole, 2014, 470-482.
http:// polonistyka.wfil.uni.opole.pl/wp-content/uploads/Polonistyka-wobec-spis-tre%C5%9Bci-2015.pdf
-
Fenomen kreacyjny Pogranicza: efekty pograniczności w biografiach twórczych, historii i geografii literatury, Polonistyka wobec wyznań współczesności, t.I, V kongres Polonistyki Zagranicznej, Brzeg-Opole, 10-13 lpica, 2012, Opole, 2014, 344-349 http://polonistyka.wfil.uni.opole.pl/wp-content/uploads/Polonistyka-wobec-spis-tre%C5%9Bci-2015.pdf
-
"Postcriptum polonistyczne", nr 1 (1), 2013, 79-91, http://www.postscriptum.us.edu.pl/pdf/ps2013_1_07.pdf
-
Specular Transformation of Joseph Conrad’s Philosophy of the Sea in Life of Pi (The Noovel and the Film) – Refractions of the transition between the Teuntieth and Twenty-first Century, Yearbook of Conrads studies, vol. X, 2015, Kraków 2016, ISSN 1899-3028, 83-95, http://www.ejournals.eu/Yearbook-of-Conrad-Studies/2015/Issue-X/art/7116print/
-
Teksty i konteksty. Bułgarska recepcja polskich powieści XIX wieku o tematyce bułgarskiej, w: Nowa Panorama literatury polskiej. Przestrzenie Henryka Sieńkiewicza. http://nplp.pl/artykul/teksty-i-konteksty-bulgarska-recepcja-polskich-powiesci-xix-wieku-o-tematyce-bulgarskiej/
-
Margareta Grigorova, Andrzej Nowosad, Bruno i Caravaggio. Filozof heretyk i malarz heretyk w twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Annales, Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Historicolitteraria XVI (2016), 61-79, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/42293/grigorova_nowosad_bruno_i_caravaggio_filozof_heretyk_i_malarz_heretyk_2016.pdf?sequence=1&isAllowed=y
-
Margreta Grigorova and Petya Tsoneva, Perspectives on the Contemporary Bulgarian Cultural Space: Conrad, Bulgarians and the Sea, CONRAD: EASTERN AND WESTERN PERSPECTIVES. Vol. XXVII. Joseph Conrad’s Autorial Self Polish and Other, Maria-Skłodowska-Curie University Press, Lublin dystr. By Columbia University Press, New York, 2018, 351-387.
-
Śladami „skradzionego“ mózgu. Fantastyczne fabuły w romanetach Jakuba Arbesa, Rocznik “Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze”, 2017, 207-228, https://czasopisma.uni.lodz.pl/czytanieliteratury/article/view/3539
-
Mihail Madjarov’s Pilgrim Travelogues in the Context of the Bulgarian Hadzhiystvo, transl. by Teodora Grigorova - Jerusalem as the text of culture. The meeting place of many traditions and religions. Ed. D. Muszytowska, A.M.Szczepan+Wojnarska, Berlin-Bern-Bruhelles - New York - Oxford - Warszawa- Wien: Peter Lang, 177-190.
-
Bułgarska recepcja literatury polskiej na początku XXI wieku:puls współczesności, czynniki recepcyjne, przesłania, Polonistyka na początku XXI wieku. Diagnozy, koncepcje, perspektywy. T. II, Red. I części R. Cudak, K. Poszpil, Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, 2018, 198-214.
-
Obraz Myśliciela i jego polskie oblicze. Wędrówka transkulturowa, Polonistyka na początku XXI wieku. Diagnozy, koncepcje, perspektywy. T. II, Red. I części R. Cudak, K. Poszpil, Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, 2018, 287-306, https://www.academia.edu/37879289/Polonistyka_na_pocz%C4%85tku_XXI_wieku._Diagnozy_-_koncepcje_-_perspektywy_red._J._Tambor_t._II_Literatura_i_kultura_polska_w_%C5%9Bwiecie_red._R._Cudak_K._Pospiszil_A._Tambor_A._Rudzi%C5%84ska_Katowice_2018
-
Międzynarodowa polonistyka w Katowicach - słodkie owoce spotkania, Literatura polska w świecie. Recepcja i adaptacja. Mecenaty i emigracje. Prace, ofiarowane profesorowi Romualdowi Cudakowi, red. Katarzyna Frukacz, Uniwersytet Sląski: Wydawnictwo Gnome, Katowice, 2019, s.287-293
PRZEKŁADY
-
Literatura Piękna
Książki
-
Marek Bieńczyk, Książka twarzy, Świat Książki Warszawa 2011 - Марек Биенчик, Книга на лицето, изд. Фабер, Велико Търново, 2015. 447 s., ISBN 978-619-00-0336-6
-
Czesław Miłosz, Rodzinna Europa, Wyd. Znak, Kraków, 2001 (Razem z Mirą Kostową) – Чеслав Милош, Родната Европа, Русе, Изд. Елиас Канети, 2012. 318 s. ISBN 978-954-2992-01-1
Fragmenty książek, opowiadania, eseje, reportaże, wiersze
-
Czesław Miłosz, Tygris (fragment Rodzinnej Europy) – Чеслав Милош, Тигъра (фрагмент от Родната Европа), Лит. вестник, 2012/17, 11-12.
-
Roman Honet, Korona, Żeby wrzał, Ptak już nigdy, Kwiaty, larwy - Роман Хонет Корона, За да кипи, Птицата никога вече, Цветя, ларви: Любов не е думата. Антология на полски поети и поетеси, дебютирали след 1989 (Miłość nie jest tym słowem. Antologia poetek i poetów polskich, debiutujących po roku 1989, red. Wera Dejanowa), Жанет 45, Пловдив, 2014, 144-154.
-
Julian Tuwim, Karnawał – Юлиян Тувим, Карнавалът: Лит. вестник, 2013/30-31, 18.
-
Wisława Szymborska, Chwila, Labirynt, Pochwała snów, Kałuża, Mapa - Шимборска В. Миг, Лабиринт, Локви, Похвала на сънищата, Географска карта: Литературен вестник, 2012/22, 4, 5,7,17.
-
Wisława Szymborska, Odczyt Noblowski 1996. Poeta I Świat. (fragment) –Вислава Шимборска. Поетите ще имат много работа (откъс от Нобеловата й лекция): Алманах за литература, наука и изкуство „Света гора“, Велико Търново, 2012/2013, 360-362.
-
Kazimierz Nowak, Rowerem i pieszo przez Czarny ląd (fragment) Кажимеж Новак, С колело и пеша през Черния континент ( (фрагменти), Литературен вестник, 2014/19, 2014, 24.
-
Marek Bieńczyk, In vino fabula – Марек Биенчик М. In vino fabula, Пламък, 2014/2, 188-192.
-
Wisława Szymborska, Wyznania maszyny czytającej, Pisanie życiorysu, Kilkunastoletnia - Вислава Шимборска. Признанията на четящата машина, Писане на биография, Тинейджърката, Алманах за литература, наука и изкуство „Света гора“ 2014/2015, 422-425.
-
Marek Bieńczyk, Przezroczystość, Jabłko Olgi, stopy Dawida (fragmenty) –Марек Биенчик, Из „Прозрачност“, Из „Ябълката на Олга, нозете на Давид“ – Литературен вестник , 2016/17-18, 29, 30.
-
Zbigniew Herbert, Siódmy anioł (Седмият ангел),Литературен вестник, 2018/24, s.32
-
Jerzy Liebert, Jeżdziec (Ездачът), Wiersz miłosny (Любовен стих), Литературен вестник, 2018/ 34, s. 9, s. 14.
-
Tytus Czyżewski, Hymn do maszyny mojego ciała (Химн към машината на нашето тяло), Wiersz o malarstwie (Стих за живописта), Литературен вестник, 2018/ 34, s. 22, s. 23.
-
Gustaw Herling-Grudziński, fragmenty dzieł: Wieża (Кулата), Głęboki cień (Дълбока сянка), Ofiarowanie (Жертвоприношение), Dziennik, pisany nocą (Дневник, писан през нощта), Najkrótszy przewodnik po sobie samym (Най-кратък пътеводител през самия сее си), Литературен вестник, 2019/19
Krytyka literacka
-
Fragmenty z polskiej krytyki o Josephie Conradzie (Marian Dąbrowski, Rozmowa z Conradem, Gustaw Herling-Grudziński Wywiad imaginacyjny z bohaterem „Tajfunu”, Stefan Żeromski Joseph Conrad, Maria Dąbrowska Szkice o Conradzie, W: Григорова М. Творецът като мореплавател/ M. Grigorowa, Pisarz jako żeglarz. В. Търново, 2011, 360-374.
-
Danuta Opacka-Walasek, „Na chwilę tu jestem i tylko na chwilę…” Czas w poezji Wisławy Szymborskiej – Данута Опацка-Валасекр „За миг съм тук, за миг съм тук само...“ Времето в поезията на Вислава Шимборска), Литературен вестник, 2012/22, с. 6.
-
Agnieszka Wnuk Odzyskać stracony czas - Агнешка Внук, Да намериш изгубеното време, Проглас, 2012/1
-
Marek Bernacki, Idea dialogu na przestrzeni pogranicza - Марек Бернацки, Идеята за диалога в пространството на пограничието: Нобеловата награда за литература – мост между културите. Ивис, Велико Търново, 2013, 95-103.
-
Dariusz Pawelec, „Zniewolony umysł” – zmiana biegunów recepcji – Дариуш Павелец, Поробеният разум, смяна в полюсите на рецепцията, Нобеловата награда за литература – мост между културите, Велико Търново, 2013. 89-95.
-
Edward Kаsperski, Motywacja, funkcje i efekty Literackiej nagrody Nobla - Едуард Касперски Е. Мотивация, функция и ефекти на Нобеловата награда за литература: Нобеловата награда за литература – мост между културите, Велико Търново, 2013, 22-38.
-
Tadeusz Januszewski, O Tuwimie - Тадеуш Янушевски за Тувим, Литературен вестник, 2013/30-31, 14.
-
Piotr Borek. Chocim 1621 w relacjach diariuszowo-paamiętnikarskich (Ze Stelianą Dankową) - Пьотр Борек, Хотинската битка през 1621 г. и нейните отражения в дневници и записки, Проглас, 2014/1, 46-73.
-
Andrzej Nowosad, Polityka medialna na Bałkanach – Анджей Новосад, Медийната политика на Балканите, http://www.newmedia21.eu/izsledvaniq/medijnata-politika-na-balkanite/
-
Andrzej Nowosad, Media w systemie politycznym Rumunii - Новосад Анджей, Медиите в политическата система в Румъния, Проглас 2016/1, 92-113.
-
Ryszard Nycz, Humanistyka dziś, Ришард Нич, Хуманитаристиката днес, Литературен вестник, 2016/17-18, 22-25.
-
Marek Żebrowski, Kto go widział, kto go zna… - Марек Жебровски, Кой ли го е виждал, кой ли го познава…, Литературен вестник, 2016/ 35, 26-27.
-
Magdalena Popiel, O monumentalności - Магдалена Попел, За монументалността, Литературен вестник, 2016/27, 11-13.
-
Wojciech Gałązka, Uwagi o „Historii literatury bułgarskiej”T. Dąbek-Wirgowej Войчех Галонзка, Бележки за „История на българската литература“ на Тереса Домбек-Виргова, Проглас, 2016/2, 358-366.
-
Jerzy Hatłas, Bułgarska współnota etniczna w Nadazowiu. Kwestia nazwy oraz współczesny obraz diaspory - Българската етнична общност в Приазовието и днес. За наименованието и съвременното състояние на диаспората, Проглас, 2017/1, 88-95. http://journals.uni-vt.bg/proglas/bul/vol26/iss1/11
-
Piotr Borek, Kozacy w twórczości Juliusza Słowackiego. Od „Ukraińskiej dumki” do „żmii” - Казаците в творчеството на Юлиущ Словацки. От „Украинска думка“ до „Змията“, Проглас, 2017/ 1, 44-50, http://journals.uni-vt.bg/proglas/bul/vol26/iss1/6
-
Wiesław Krajka, „Polskość twórczości Josepha Conrada w europejskiim i światowym dialogu kultur” - Полският глас на Конрад в европейския и световен диалог на културите, Литературен вестник, 2017/18, 12-13, http://www.bsph.org/members/files/pub_pdf_1546.pdf
-
Zdzisław Najder, Życie Josepha Conrada Korzeniowskiego (fragment) – Литературен вестник, 2017/18, 27-28, http://www.bsph.org/members/files/pub_pdf_1546.pdf
-
Wiera Meniok, „Nie ma nic niemożliwego dla duszy pragnącej”: intrygi i mity literackich interpretacji biografii Brunona Schulza/ Няма нищо невъзможно за жадуващата душа: интриги и литературни митове в и, Литературен вестник, 2017/38, 24-25.
-
Jerzy Jarzębski, Schulz pośród rzeczy, Литературен вестник, 2017/38, 20-21.
-
Ryszard Nycz, Bruno Schulz: sztuka jako kulturowa ekstrawagancja, Литературен вестник, 2017/38, 36-37.
-
Władysław Panas, Tajemnica śiódmego anioła (Тайната на седмия ангел), Литературен вестник, 2018/24, 32-40.
-
Danuta Opacka Wałasek, Tkanka życia, tkanina poezji (Нишката на живота, тъканта на поезията), Литературен вестник, 2018/24, 28-29.
-
Hеnryk Citko, Kalendarium życia Zbigniewa Herberta (Календар на живота на Збигнев Херберт), Литературен вестник, 2018/24, 5-7.
-
Rafał Żebrowski, Kamień, na którym mnie urodzono (Камъкът, на който бях роден) - fragment, Литературен вестник, 2018/24, с. 12.
-
Anna Szczepan-Wojnarska, Zwyczajny poeta – Jerzy Liebert (Йежи Либерт – обикновеният поет), Литературен вестник, 2018/34, с. 9
-
Tadeusz Bujnicki. Proza dwudziestolecia (Прозата на двадесетилетието), Литературен вестник, 2018/34, s. 7
-
Stefan Żeromski. Snobizm i postęp (Снобизъм и прогрес)- fragment, Литературен вестник, 2018/34, s. 21.
-
Jarosław Fazan, Awangarda i awangardy (Aвангард и авангарди), Литературен вестник, 2018/34, s. 24.
-
Maciej Żuczkowski, Wkład Józefa Piłsudskiego w odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 r. (Юзеф Пилсудски и полската независимост), Литературен вестник, 2018/34, s. 12.
-
Joanna Bielska-Krawczyk, Oko! Potęśne oko! (Око! Всемогъщо око!). Fragment książki Między widzialnym i niewidzialnym) Литературен вестник, 2019/19, s. 18.
-
Ewa Bieńkowska, Miejsca (Места) (fragment książki E. Bieńkowska. Pisarz i los. O twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego), Литературен вестник, 2019/19, s. 31.
-
Ryszard Nycz, Zamknięty Odprysk świata. O pisarstwie Gustawa. Herlinga-Grudzińskiego. (Затворено парченце свят. За писането на Густав Херлинг-Груджински), Литературен вестник, 2019/19, s. 5
See also
Monika Herceg z tytułem Europejskiej Poetki Wolności 2024!
Chorwacka poetka Monika Herceg zwycięża w konkursie Nagrody Literackiej Miasta Gdańska „Europejski Poeta Wolności” 2014. 34-letnia poetka jest najmłodszą laureatką w historii wyróżnienia. Jury zdecydowało się uhonorować jej tom „Okres ochronny.” w przekładzie Aleksandry Wojtaszek, podkreślając jego świeżość, współczesność i zręczne łączenie perspektywy intelektualnej z autorefleksją. Wręczenie nagród odbędzie się 19 kwietnia podczas Festiwalu Europejski Poeta Wolności (17-20 kwietnia). Więcej informacji: www.europejskipoetawolnosci.pl.
Nagroda Literacka Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności dla Moniki Herceg i Aleksandry Wojtaszek
„Poezja Moniki Herceg to przejmujący krzyk wolności. Rodzi się z niego nowy, odważny głos młodego pokolenia” – czytamy w uzasadnieniu Jury, które jednogłośnie przyznało Nagrodę Europejskiej Poetki Wolności 2024 chorwackiej autorce Monice Herceg, a nagrodę za przekład jej tłumaczce Aleksandrze Wojtaszek. Uroczystość wręczenia nagród odbyła się 19 kwietnia w Instytucie Kultury Miejskiej w Gdańsku.
Europejski Poeta Wolności. Seria poetycka już dostępna, festiwal 17-20 kwietnia 2024
Seria wydawnicza "Europejski Poeta Wolności – Nominacje" rozwija się. Do dotychczas opublikowanych 52 tomów dołącza właśnie 6 kolejnych, prezentujących twórczość poetów i poetek nominowanych w aktualnej edycji Nagrody Literackiej Europejski Poeta Wolności. Przypominamy, że seria obecna jest na polskim rynku wydawniczym już od 16 lat. Prezentuje i promuje poezję autorów i autorek tworzących współcześnie w krajach europejskich. Czyje wiersze premierowo wejdą do obiegu w tym sezonie i kto przyjedzie na Festiwal Europejski Poeta Wolności 17-20 kwietnia w Gdańsku? Werdykt jury i laureat Nagrody znany będzie 19 marca 2024.
Poznaj tomy nominowane do Nagrody Europejski Poeta Wolności 2020
21 marca 2020 roku dowiemy się, kto otrzyma Nagrodę Literacką Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności. Tym samym, po 10 latach, zamyka się cykl wydawniczy, w którym Instytut Kultury Miejskiej wprowadzał do polskiego obiegu literackiego najnowszą europejską poezję. Na rynku dostępnych jest obecnie 46 tomów poetyckich z krajów Europy. Najnowsze wydawnictwa poezji z Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Gruzji, Irlandii, Luksemburga, Litwy, Łotwy i Malty są już dostępne w sprzedaży.