Prace Literaturoznawcze 2022, nr 10

Czasopismo "Prace Literaturoznawcze" (40 pkt) powstało w 2013 roku z inicjatywy pracowników Instytutu Polonistyki i Logopedii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.

Niesławne, pospolite, znikome. Robaki i owady w twórczości polskich wieszczów na tle tradycji literackiej

Monografia poświęcona została wyobrażeniom zoomorficznym w literaturze, koncentrując się na stworzeniach powszechnie określanych robakami i owadami. Przedstawienia zwierząt traktowane są tu jako motywy, symbole, znaki kulturowe (czasem pośredniczące w odczytaniu ludzkich losów), konstrukcje wyobraźni, elementy metafor, porównań i innych figur stylistycznych. Ponieważ cechą wyróżniającą takiego obrazowania jest powracanie, powtarzalność, duża częstotliwość występowania, dlatego wydaje się ono ważne i zasługujące na szczegółowe opracowanie. W literaturze granica między owadami a robakami nie jest tak wyraźna, jak w zoologii. Większość zwierząt potocznie zwanych „robakami” to larwalne postacie owadów. Zdarza się jednak, że nawet owad w stadium dojrzałym bywa nazywany „robakiem”. Wynika stąd konieczność uwzględnienia problemu nazewnictwa (w tekstach literackich ten sam bezkręgowiec może nosić różne nazwy — naukowe, zwyczajowe, ludowe, regionalne, wymyślone przez autora).

Poezja o młodopolskim rodowodzie (Kasprowicz, Miciński, Staff, Leśmian)

Prezentowana antologia z komentarzami, autorstwa Grzegorza Iglińskiego, powstała co prawda z myślą o przedmiotach realizowanych na studiach licencjackich filologii polskiej: literatura Młodej Polski, analiza i interpretacja dzieła literackiego, filozoficzne konteksty literatury, ale może służyć pomocą wszystkim zainteresowanym poezją lub zmagającym się z mitem jej elitarności, a szczególnie z jej językową innością. W osobnych rozdziałach zamieszczono wybrane wiersze czterech poetów — Jana Kasprowicza, Tadeusza Micińskiego, Leopolda Staffa i Bolesława Leśmiana — tradycyjnie kojarzonych z młodopolską epoką, chociaż podążających własną indywidualną drogą i wyłamujących się z rozpowszechnionej wtedy konwencji symbolicznej. Wyznaczają oni najciekawsze i najoryginalniejsze zjawiska w poezji polskiej wkraczającej w XX wiek, jak ekspresjonizm, nadrealizm, poezja codzienności albo groteska.

Północne miniatury krytyczne. Koloryty ziem pruskich i varia

Author/Editor: Zbigniew Chojnowski

Publikacja stanowi kontynuację rozważań zawartych w książce Zbigniewa Chojnowskiego "Północne miniatury krytyczne. Odcienie kultury literackiej na Warmii i Mazurach".

Nomen omen. Studium antroponimiczno-aksjologiczne

Author/Editor: Iza Matusiak-Kempa

Monografia Izy Matusiak-Kempy poświęcona jest analizie nazw osobowych utworzonych od nazw pospolitych w kontekście potocznego systemu wartości.

Tel Awiw — Jerozolima. Literackie kreacje przestrzeni miejskiej

Author/Editor: Beata Tarnowska

Monografia prof. Beaty Tarnowskiej na temat przestrzeni miejskiej w literaturze współczesnej.

Północne miniatu­ry krytyczne. Odcienie kultury literackiej na Warmii i Mazurach

Author/Editor: Zbigniew Chojnowski

Książka prof. Zbigniewa Chojnowskiego jest opisem, dokumentacją oraz wstępną interpretacją wybranych zjawisk literackich, związanych z Polską północno-wschodnią po 1980 roku.

FAUN ­— PAN — SATYR. Wyobraźnia fauniczna w poezji i sztuce Młodej Polski

Author/Editor: Grzegorz Igliński

Celem pracy jest odnotowanie większości przypadków użycia motywu fauna (Pana, satyra) — przynajmniej w obrębie lat 1890–1918. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy postać tego rodzaju występuje w roli głównej (na pierwszym planie), jak również, gdy pojawia się epizodycznie. Uwzględniono ponadto te teksty, w których takiego bohatera nie spotkamy, ale gdzie można mówić o fauniczności (znaczeniowo bliskiej dionizyjskości), a zatem istnieją: aluzje do tego typu postaci bądź jej atrybuty (np. fletnia), bohaterowie z tą postacią zwykle powiązani (np. Bachus, nimfy, pasterze), właściwe okoliczności i sceneria (np. południe) — jednym słowem wszystko, co mieści się w zakresie faunicznej wyobraźni lub może przywodzić na myśl fakty znane z odpowiednich mitów.

Pamiętnik Edwarda Martuszewskiego

Author/Editor: Joanna Chłosta-Zielonka

Edward Martuszewski był niestrudzonym propagatorem piśmiennictwa powstającego na Warmii i Mazurach.

Aplauz najzacniejszej damie. Studia i szkice z kręgu literatury i kultury dawnej

Author/Editor: Iwona Maciejewska, Agata Roćko

Zbiór studiów i szkiców powstały z potrzeby uczczenia jubileuszu siedemdziesięciolecia urodzin prof. dr hab. Krystyny Stasiewicz - badaczki literatury staropolskiej i oświeceniowej, która swe bogate życie zawodowe poświęciła zgłębianiu twórczego dorobku Pierwszej Rzeczypospolitej.