Polish Studies Newsletter

New release

Added on: 25.05.2022
Literature studies

Ekologia w dyskursie. Źródła, cechy, zadania

Author/Editor:
ISBN:
978-83-7467-367-9

Przygotowując pierwszą część projektu naukowo-badawczego Ekologia w dyskursie, postawiliśmy przed sobą hasła: źródła, cechy, zadania, co pozwoliło realizować trzy zasadnicze aspekty poznawcze:
1. Historyczny, który związany jest z opisem istniejących już w tradycji polskiej koncepcji dotyczących relacji pomiędzy tradycyjnymi wzorcami kultury a rozumieniem przyrody.
2. Teoretyczny, który powinien prowadzić do konfrontacji, oceny i adaptacji głównych problemów kulturowych badań przyrody i natury obecnych w krytyce amerykańskiej i zachodnioeuropejskiej w odniesieniu do specyfiki literaturoznawstwa i kulturoznawstwa Europy Środkowej.
3. Szczegółowo-analityczny, służący do weryfikacji założeń teorii i metodologii ekokrytyki w polskiej praktyce badań literackich i kulturowych także w wymiarze komparatystycznym, który powinien umożliwić porównanie polskich tekstów związanych z motywem ekologicznym (literatura, malarstwo, teatr, film) oraz konfrontację doświadczeń polskich z odmiennymi językowo ujęciami literatury przedmiotu.
Realizacji tych zadań podjęli się literaturoznawcy, a także doktoranci z innych dziedzin – zajmujący się problematyką ekologii – biolodzy i specjaliści nauk o bezpieczeństwie.

Międzyśrodowiskowy oraz interdyscyplinarny charakter projektu ma w zamierzeniu prowadzić do wymiany doświadczeń oraz konsolidacji środowiska badawczego. Stąd też, choć na pierwszy tom naszych badań składają się głosy reprezentantów głównie słupskiego środowiska, nie oznacza to, iż w przyszłości nie włączą się w nasze inicjatywy także badacze z innych, polskich lub zagranicznych ośrodków naukowych.
Zbiór prac otwiera artykuł prof. dra hab. Daniela Kalinowskiego Przedromantyczne źródła ekopoetyki, który wskazuje preekologiczne intuicje autorów polskiej literatury pięknej, opisujących świat natury w połączeniu z koncepcjami podmiotu. W drugim artykule Transgresje międzygatunkowe, hybrydyzacja, ludzko-zwierzęce zoo i ich literackie emanacje w perspektywie „animal studies” dr Krystian Saja formułuje przegląd dzieł literackich, w których widoczna jest fascynacja zwierzęcymi formami życia, rozumianymi jako odmienność, żywotność i tajemniczość. Trzeci z artykułów naszego zbioru, autorstwa mgr Alicji Sytej, Drzewo jako symbol w mitologii Śródziemia J.R.R. Tolkiena, ukazuje sugestywnie wykreowane figury drzew w klasyce prozy fantasy, których źródeł semantycznych warto upatrywać w opowieściach mitycznych różnych tradycji kulturowych. Podobną tematykę porusza mgr Beata Jankowska w tekście Drzewo – niemy świadek Remusowego życia. Wypowiedź ta dotyczy Życia i przygód Remusa Aleksandra Majkowskiego, najważniejszej powieści literatury kaszubskiej, w której także i świat przyrody staje się jeszcze jednym czynnikiem kształtującym tożsamość kulturową bohaterów. Kolejna autorka zbioru mgr Zuzanna Szwedek-Kwiecińska w wypowiedzi Święta od kotów? O koegzystencji ludzi i zwierząt na przykładzie kobiecych postaci w powieści Martyny Bundy „Niebieski kot” przedstawia współcześnie publikującą autorkę, która do opisu kartuskiego genius loci zastosowała opis zarówno ludzkiej, jak i kociej rasy. Ostatnim literaturoznawczym aktem naszej książki jest artykuł autorstwa mgra Wojciecha Kusiaka pt. Świat Ryszarda Kapuścińskiego jako scena spotkania z człowiekiem. Ważnym składnikiem tych rozważań jest wydobycie źródłosłowu terminu „ekologia” jako postawy odnajdywania dobrego,odpowiedzialnego sposobu egzystencji, do czego przekonuje swymi reportażami z różnych części ziemskiego globu autor Hebanu.
Ostatnie dwa artykuły naszego zbioru są sformułowane w innych dyscyplinach aniżeli literaturoznawstwo. Dzieje się tak, ponieważ stawiamy sobie zadania wypracowania interdyscyplinarnego dyskursu. Pierwszy tekst autorstwa dr hab. Halyny Tkachenko, prof. AP oraz mgra Sebastiana Szmyjdy pt. Uwarunkowania środowiskowe wybranych chorób cywilizacyjnych wskazuje, jak w dzisiejszych modelach cywilizacyjnych brak świadomości ekologicznej prowadzi do zakłócenia czy wręcz utraty zdrowia. Drugi artykuł, napisany przez mgra Patryka Toczyńskiego, ma tytuł Zagrożenia ekologiczne Pomorza Gdańskiego w dyskursie naukowym oraz medialnym, co bardzo wyraźnie wskazuje na rolę zarówno współczesnych naukowców, jak i publicystów w kształtowaniu odpowiedzialnego podejścia do przyrody (Fragment Wstępu).

Information

Year of publication:
2021
Pages:
231
Added on:
25 May 2022; 11:59 (Anna Sobiecka)
Edited on:
25 May 2022; 11:59 (Anna Sobiecka)

See also

22.02.2019
Literature studies

Literatura a polityka. Casus Pomorza i Kaszub

Author/Editor: Daniel Kalinowski

Literatura a polityka. Casus Pomorza i Kaszub, red. Daniel Kalinowski Co to jest literatura, co zaś nazywamy polityką? Od odpowiedzi na takie właśnie pytania należy rozpocząć, zanim przyjdzie rozpatrywać bardziej szczegółowe kwestie… Odpowiedzi łatwych tutaj nie będzie, ponieważ pod definicją „literatura” może się kryć tak twórczość fikcjonalna, jak i pamiętniki, tak wysublimowane przykłady tropów stylistycznych, jak i najprostsze komunikaty tekstów publicystycznych. Podobnie jest w przypadku terminu „polityka”, który w swej semantycznej rozpiętości może odsyłać do bardzo namacalnych efektów sprawowania władzy, może wszakże być bardziej metaforyczny i odnosić się do ogólnie sformułowanego projektu wieloletnich działań np. w przestrzeni kultury.

17.06.2018
Literature studies

Zwierzęta na zakręcie

Author/Editor:

W ostatnim zdaniu przedmowy Beata Mytych-Forajter powiada, że należy dzisiaj sięgać „po romantyczne intuicje”, dotyczące odpowiedzialności ludzi za świat przyrody. Należy zaś dlatego, ponieważ właśnie w czasach romantyzmu, czyli w pierwszej połowie wieku XIX, problem tej odpowiedzialności i formułowanych dziś postulatów ekologicznych „niejako wszedł «w zakręt» i wciąż w nim pozostaje, doznając wszystkich niemożności charakterystycznych dla wirażu. Trzeba sporej siły, by pokonać odśrodkowe naciski”. Metafora zakrętu trafia mi do przekonania. Celnie odwołuje się do zawiłości niepokojącego dramatu człowieczego, dramatu trwania w impasie i naszego chybotania się pomiędzy przyrastającą świadomością odwiecznej przynależności człowieczej do przedziwnie skomplikowanego świata „braci mniejszych” i zarazem nieuchronnej, z czasem potężniejącej, a na naszych oczach zgoła już przerażającej mocy destrukcyjnej generis humani.

19.02.2021
Literature studies

Deformacja. Brzydota. Odmienność. Literatura. Język. Kultura. Dydaktyka

Author/Editor: Grażyna Maria Różańska

Tematyka niniejszego tomu zachęca do naukowej refleksji nad pojęciami brzydoty, deformacji i odmienności, czyli tym, co w jakiś sposób przełamuje przyjęte społecznie i kulturowo kanony piękna, jest inne, zniekształcone, ułomne, wypaczone w porównaniu z tym, co aktualnie jest pojmowane czy też oceniane jako zgodne z normą. Uznanie czegoś za brzydkie, zdeformowane bądź odmienne wiąże się z jego oceną, nierzadko emocjonalną, zakłada również odniesienie do aktualnie obowiązującej normy lub też porównanie z tym, w jaki sposób dane zjawisko oceniane było w przeszłości. Barbara Mitrenga (fragment artykułu)

24.02.2021
Linguistics

"Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze" 2019

Author/Editor: Magdalena Hawrysz, Magdalena Jurewicz-Nowak, Irmina Kotlarska

Oddawany do rąk Czytelników tom gromadzi artykuły, dla których pojęciem kluczowym jest dyskurs. Ta pojemna kategoria pozwala skupić się na różnorodnych aspektach zachowań językowych, akcentując nie tylko samą formę przekazu, lecz także jej właściwości i strategie wytwarzania w odniesieniu do sytuacji użycia w szeroko rozumianym kontekście komunikacyjnym. Znajduje to odzwierciedlenie w prezentowanych tu studiach, których autorzy na podstawie różnorodnych źródeł przyglądają się zarówno dyskursom w przeszłości, jak i wielorakim sposobom mówienia o przeszłości. 

We use cookie files to make the use of our website more convenient for our users. If you do not wish cookie files to be saved on your hard drive, please change the settings of your browser. Read about our cookie policy.