Ucieczka od wolności? Europa posttotalitarna 75 lat po II wojnie światowej. Literatura – kultura – społeczeństwo – historia / międzynarodowa konferencja naukowa

Z zaproszenia organizatorów:

[...] Jednym z głównym celów konferencji będzie również próba wykazania, jak literatura i kultura, które służą między innymi samoobserwacji społeczeństw, wywierają wpływ na pola społeczne i realność doświadczeń irytacji. Przyjmując, iż Niklas Luhmann miał rację, twierdząc, że systemy społeczne odnawiają się bezustannie, „ewoluują” także w kontekście konfrontacji z kulturowymi irytacjami i zakłóceniami, to wykorzystanie kategorii „zakłóceń” [...] do badań intelektualnych dyskursów literaturoznawczych, kulturoznawczych, medioznawczych, filmoznawczych czy też historiograficznych może się okazać wyjątkowo produktywne w odniesieniu do kategorii wolności. W związku z tym warto poddać pod namysł kwestię, na ile tekstom kultury może być przypisywana nie tylko wartość estetyczna, ale i polityczna oraz społeczna, wskutek czego stają się one rzecznikami spraw ludzkich, spraw humanizmu, dzięki czemu głos zaangażowanych twórców i intelektualistów może zyskać niebagatelny wpływ na rozwój społeczeństw. Wiadomym jest, że istotne przełomy, jakimi są wojny, wygnania, wysiedlenia, bieda, przemoc czy inne sytuacje kryzysowe, w których kwestia wolności zostaje priorytetowo wprowadzona na sztandary intelektualnych, społecznych czy politycznych debat, prowokują zawsze kolektywne procesy normalizujące, a tym samym wprowadzają strategie przystosowania się do panujących warunków (Jürgen Link). Stąd organizatorzy konferencji z myślą o możliwie kompleksowym podejściu do tak wytyczonego obszaru badawczego zachęcają, by wybrane do analizy teksty kultury rozpatrywać na dwóch poziomach, tj. na poziomie ich zawartości estetycznej, czyli systemu symbolicznego - figur, tematów, motywów - oraz na poziomie ich oddziaływania w społeczeństwie, czyli w oparciu o dyskusje, które one wywołują, o wypowiedzi samych twórców, o ich stanowisko polityczne. Dzięki takiej strategii badawczej łatwiejsze będzie ustalenie odpowiedzi, jakie ślady pozostawiają w tekstach kultury zdarzenia ostatnich 75 lat (w tym przede wszystkim minionego transformacyjnego trzydziestolecia), jaka jest poetyka, narracje i dyskursy o tym okresie oraz jakimi środkami twórcy wyrażają swoje zaangażowanie polityczne i społeczne, których oś napędową stanowi kategoria wolności.

Organizatorzy konferencji zdają sobie sprawę, że przedstawiony w niniejszym szkicu zarys możliwej problematyki dla konferencyjnej dysputy jest niepełny. Ale też i nie rości on sobie pretensji do wyczerpującego opisu tak wieloaspektowego fenomenu, jakim jest wolność w posttotalitarnych krajach powojennej Europy. Jednak mamy nadzieję, że zaakcentowane pola badawcze staną się inspirującą zachętą do podjęcia wymiany myśli dla badaczy z kręgu literaturoznawstwa, kulturoznawstwa, medioznawstwa, filmoznawstwa, historii, filozofii, socjologii oraz antropologii kultury czy też psychologii społecznej.

W ramach konferencji planowany jest panel dyskusyjny Działanie jest obowiązkiem wobec własnej wolności.

Języki konferencji: polski, angielski, niemiecki.

Opłata konferencyjna: 400zł/75 euro (nie obejmuje zakwaterowania w hotelu; informacje o możliwym zakwaterowaniu oraz o numerze rachunku bankowego dla wnoszenia opłaty konferencyjnej zostaną przesłane wraz z informacją o przyjętym zgłoszeniu).

Zgłoszenia: prosimy o nadsyłanie w języku polskim i angielskim tematów i abstraktów (200-300 słów) niepublikowanych wcześniej referatów, wraz ze słowami kluczowymi i notką biograficzną (max. 80 słów), do 25 kwietnia 2020 roku.
Adres poczty elektronicznej do korespondencji: freedom.uwr2020@gmail.com
Informacje o przyjętych referatach zostaną ogłoszone 5 maja 2020 roku.
Po konferencji przewidywana jest recenzowana publikacja wygłoszonych referatów w wysoko punktowanym wydawnictwie z listy MNiSW.

Komitet Organizacyjny Konferencji:

• kierowniczki naukowe konferencji: prof. UWr dr hab. Agnieszka Matusiak, prof. UWr Monika Wolting
• członkowie: dr hab. Joanna Lisek, prof. UWr dr hab. Joanna Wojdon, prof. UWr dr hab. Grzegorz Hryciuk, prof. UWr dr hab. Łarysa Leszczenko, dr Gordana Đurđev-Małkiewicz, dr Kamil Kijek
• sekretarze konferencji: dr Joanna Banachowicz, mgr Olga Kowalczyk, mgr Kamila Sroślak