Biuletyn Polonistyczny

Wydarzenie

Data wydarzenia: 05.11.2018 - 07.11.2018
Data dodania: 13.10.2018

Najwyższa Pani swoich praw… Idee wolności, niepodległości i suwerenności Rzeczypospolitej 1569-1795

Pojęcie niepodległości tak często przywoływane w związku ze stuleciem jej odzyskania w jego współczesnym znaczeniu ma w tradycji polskiej stosunkowo krótką, historię. Termin ten zaczął funkcjonować w powszechnym użyciu dopiero w momencie, kiedy Polska niepodległość właśnie traciła. Jak ustalił przed laty Władysław Konopczyński, pojawił się dopiero w tekstach konfederacji barskiej. Czy oznacza to jednak, że idea niepodległości była wcześniej nieobecna?

Celem naszego spotkania ma być właśnie próba odpowiedzi na to pytanie, zastanowienia się, jak w myśli i dyskursie politycznym Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a także w rozważaniach filozoficznych, prawnych, w szeroko rozumianej literaturze pięknej, a nawet w dziełach artystycznych od wieku XVI po XVIII przedstawiano kwestie związane z niezawisłością państwa, jego podmiotowością w grze mocarstw europejskich, suwerennością w stosunkach międzynarodowych.

(z informacji organizatorów)

5 listopada (poniedziałek)
Zamek Królewski w Warszawie, Sala Koncertowa

9.15–9.30  Powitania, otwarcie obrad

9.30–10.50  REFERATY CZĘŚĆ I

  • Dorota Pietrzyk-Reeves, Uwarunkowania wolności wspólnoty politycznej w wybranych ujęciach szesnastowiecznego dyskursu politycznego w Rzeczypospolitej
  • Magdalena Górska, O symbolice niepodległości w ikonografii politycznej Rzeczypospolitej
  • Urszula Augustyniak, Niezależność od Rzymu jako symbol suwerenności Rzeczypospolitej w publicystyce drugiej połowy XVI i pierwszej połowy XVII w.
  • Andrzej Zakrzewski, Niepodległość w Rzeczypospolitej, czyli Litwa wobec Korony XVI-XVIII w.

10.50–11.10  Dyskusja

11.10–11.30  Przerwa

11.30–12.50  REFERATY CZĘŚĆ II

  • Anna Czarniecka, Manipulacja pojęciem wolności w pismach politycznych dworu i opozycji za rządów Jana III Sobieskiego
  • Michał Zwierzykowski, „Wolność nasza niewolna i swawolna pod jarzmo wkrótce pójdzie”. Groźba upadku Rzeczypospolitej jako narzędzie w dyskursie politycznym podczas kampanii sejmowych w latach 1661-1763
  • Marek Goldfinger-Kunicki, Kształtowanie się pojęcia „niepodległość” w polskiej myśli i praktyce politycznej - na wybranych przykładach (1652-1764)
  • Krzysztof Andrzej Link-Lenczowski, Rzeczpospolita, August II i problem wolności

12.50–13.20  Dyskusja

13.20–15.30  Przerwa obiadowa

15.30–16.30  REFERATY CZĘŚĆ III

  • Urszula Kosińska, Idea suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej w wystąpieniach sejmowych czasów Augusta II
  • Maciej Parkitny, Wolność i independencja w literaturze polskiego oświecenia
  • Magdalena Ślusarska, Wolność Rzeczypospolitej w dyskursie kaznodziejskim epoki oświecenia

16.30–16. 50  Dyskusja

16.50–17.10  Przerwa

17.10–18.10  REFERATY CZĘŚĆ IV

  • Adam Danilczyk, U źródeł narodzin nowożytnego pojmowania niepodległości i suwerenności przez społeczeństwo staropolskie – antagonizmy polsko – rosyjskie w czasach stanisławowskich (1768 - 1792)
  • Dariusz Rolnik, Idea państwa wolnego, suwerennego i niepodległego – fenomen przemian czasów Sejmu Czteroletniego?
  • Anna Grześkowiak-Krwawicz, Wolność – suwerenność – niepodległość w dyskursie politycznym Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Próba uporządkowania pojęć

18.10–18. 30  Dyskusja


6 listopada (wtorek)
Instytut Badań Literackich PAN, Pałac Staszica, Nowy Świat 72, sala 144

9.30–10.30  REFERATY CZĘŚĆ I

  • Igor Kąkolewski, „Rady Kallimacha”, czyli głosy o niebezpieczeństwie utraty wolności w staropolskiej kulturze politycznej
  • Estera Lasocińska, O suwerenności państwa rzecz „w słowa niewielka”. „Polityka pańskie" Justusa Lipsjusza
  • Paweł Rzewuski, Przeciw „hiszpańskim krzyżakom”. Walka szlachty z narzucanymi wizjami świata w czasie rokoszu Zebrzydowskiego

10.30–10.50  Dyskusja

10.50–11.10  Przerwa

11.10–12.10  REFERATY CZĘŚĆ II

  • Andrzej Rachuba, Wolność szlachecka a niezależność państwa w opinii szlachty nowogródzkiej za rządów Wazów
  • Aleksandra Jakóbczyk-Gola, Niebo i zwyczaj polski w architekturze XVII-wiecznego szlacheckiego dworu
  • Jerzy Dygdała, Suwerenność Rzeczypospolitej czy suwerenność „państw” magnackich? Z doświadczeń bezkrólewia 1733 roku i nie tylko

12.10–12.30  Dyskusja

12.30–12.50  Przerwa

12.50–13. 50  REFERATY CZĘŚĆ III

  • Rafał Niedziela, Król wybrany czy król narzucony? Spór o suwerenność Rzeczypospolitej w publicystyce okresu bezkrólewia i walki o tron polski po śmierci Augusta II
  • Rozalia Kosińska, Wolność w publicystyce doby konfederacji radomskiej
  • Zofia Zielińska, Pozycja Polski wobec Rosji w oczach Stanisława Augusta w świetle korespondencji króla z Augustynem Debolim (lata osiemdziesiąte)

13.50–14. 20  Dyskusja

14.20–16.30  Przerwa obiadowa

16.30  Walne zebranie Polskiego Towarzystwa Badań nad Wiekiem Osiemnastym


7 listopada (środa)
Instytut Badań Literackich PAN, Pałac Staszica, Nowy Świat 72, sala 144

9.30–10. 30  REFERATY CZĘŚĆ I

  • Krzysztof Koehler, „[…] tym głośniej śpiewał, a nie podlegał nikomu.” Kilka uwag o niepodległości poetów staropolskich. Jan Kochanowski, Mikołaj Kochanowski, Wespazjan Kochowski
  • Alina Nowicka-Jeżowa, Jan Kochanowski jako projektodawca humanistyczno-renesansowego dyskursu wolności
  • Maciej Pieczyński, Wolność Rzeczypospolitej i jej zagrożenia w „Refleksyjach duchownych” Karola Mikołaja Juniewicza

10.30–10.50  Dyskusja

10.50–11.10  Przerwa

11.10–12.10  REFERATY CZĘŚĆ II

  • Mirosława Hanusiewicz-Lavallee, Polski kryzys tożsamości. Obraz „potopu” szwedzkiego w twórczości Wespazjana Kochowskiego
  • Agnieszka Czechowicz, „Siebie zwyciężyć, tryumfować z siebie”. Filozofia moralna jako źródło poetyckiej refleksji o zwycięstwach militarnych w Sobiescianach Wacława Potockiego
  • Marcin Cieński, Od czego zależy niezawisłość Rzeczypospolitej: Stanisława Konarskiego „O uszczęśliwieniu własnej ojczyzny”

12.10–12.30 Dyskusja

12.30–12.50  Przerwa

12.50–13.50  REFERATY CZĘŚĆ III

  • Magdalena Bober-Jankowska, Wolność, która zakuła naród w kajdany, czyli polska droga ku klęsce w prozie Adama Naruszewicza
  • Katarzyna Grzymała, Teoria umowy społecznej wobec utraty suwerenności państwa w traktatach reformatorskich Stanisława Staszica
  • Joanna Krauze-Karpińska, Tajemnica podziału Polski odkryta? Broszura polityczna okresu Sejmu Czteroletniego narzędziem obywatelskiej edukacji

13.50  Dyskusja, podsumowanie obrad

Informacje

Adres:
5 listopada: Zamek Królewski w Warszawie, Sala Koncertowa ; 6-7 listopada: Instytut Badań Literackich PAN, Pałac Staszica, Nowy Świat 72, sala 144
Data dodania:
13 października 2018; 11:50 (Mariola Wilczak)
Data edycji:
13 października 2018; 12:11 (Mariola Wilczak)
Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywanena Twoim dysku, zmień ustawienia swojej przeglądarki. Sprawdź informacje o plikach cookies.