Polish Studies Newsletter

Event

Date of the event: 05.11.2018 - 07.11.2018
Added on: 13.10.2018

Najwyższa Pani swoich praw… Idee wolności, niepodległości i suwerenności Rzeczypospolitej 1569-1795

Pojęcie niepodległości tak często przywoływane w związku ze stuleciem jej odzyskania w jego współczesnym znaczeniu ma w tradycji polskiej stosunkowo krótką, historię. Termin ten zaczął funkcjonować w powszechnym użyciu dopiero w momencie, kiedy Polska niepodległość właśnie traciła. Jak ustalił przed laty Władysław Konopczyński, pojawił się dopiero w tekstach konfederacji barskiej. Czy oznacza to jednak, że idea niepodległości była wcześniej nieobecna?

Celem naszego spotkania ma być właśnie próba odpowiedzi na to pytanie, zastanowienia się, jak w myśli i dyskursie politycznym Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a także w rozważaniach filozoficznych, prawnych, w szeroko rozumianej literaturze pięknej, a nawet w dziełach artystycznych od wieku XVI po XVIII przedstawiano kwestie związane z niezawisłością państwa, jego podmiotowością w grze mocarstw europejskich, suwerennością w stosunkach międzynarodowych.

(z informacji organizatorów)

5 listopada (poniedziałek)
Zamek Królewski w Warszawie, Sala Koncertowa

9.15–9.30  Powitania, otwarcie obrad

9.30–10.50  REFERATY CZĘŚĆ I

  • Dorota Pietrzyk-Reeves, Uwarunkowania wolności wspólnoty politycznej w wybranych ujęciach szesnastowiecznego dyskursu politycznego w Rzeczypospolitej
  • Magdalena Górska, O symbolice niepodległości w ikonografii politycznej Rzeczypospolitej
  • Urszula Augustyniak, Niezależność od Rzymu jako symbol suwerenności Rzeczypospolitej w publicystyce drugiej połowy XVI i pierwszej połowy XVII w.
  • Andrzej Zakrzewski, Niepodległość w Rzeczypospolitej, czyli Litwa wobec Korony XVI-XVIII w.

10.50–11.10  Dyskusja

11.10–11.30  Przerwa

11.30–12.50  REFERATY CZĘŚĆ II

  • Anna Czarniecka, Manipulacja pojęciem wolności w pismach politycznych dworu i opozycji za rządów Jana III Sobieskiego
  • Michał Zwierzykowski, „Wolność nasza niewolna i swawolna pod jarzmo wkrótce pójdzie”. Groźba upadku Rzeczypospolitej jako narzędzie w dyskursie politycznym podczas kampanii sejmowych w latach 1661-1763
  • Marek Goldfinger-Kunicki, Kształtowanie się pojęcia „niepodległość” w polskiej myśli i praktyce politycznej - na wybranych przykładach (1652-1764)
  • Krzysztof Andrzej Link-Lenczowski, Rzeczpospolita, August II i problem wolności

12.50–13.20  Dyskusja

13.20–15.30  Przerwa obiadowa

15.30–16.30  REFERATY CZĘŚĆ III

  • Urszula Kosińska, Idea suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej w wystąpieniach sejmowych czasów Augusta II
  • Maciej Parkitny, Wolność i independencja w literaturze polskiego oświecenia
  • Magdalena Ślusarska, Wolność Rzeczypospolitej w dyskursie kaznodziejskim epoki oświecenia

16.30–16. 50  Dyskusja

16.50–17.10  Przerwa

17.10–18.10  REFERATY CZĘŚĆ IV

  • Adam Danilczyk, U źródeł narodzin nowożytnego pojmowania niepodległości i suwerenności przez społeczeństwo staropolskie – antagonizmy polsko – rosyjskie w czasach stanisławowskich (1768 - 1792)
  • Dariusz Rolnik, Idea państwa wolnego, suwerennego i niepodległego – fenomen przemian czasów Sejmu Czteroletniego?
  • Anna Grześkowiak-Krwawicz, Wolność – suwerenność – niepodległość w dyskursie politycznym Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Próba uporządkowania pojęć

18.10–18. 30  Dyskusja


6 listopada (wtorek)
Instytut Badań Literackich PAN, Pałac Staszica, Nowy Świat 72, sala 144

9.30–10.30  REFERATY CZĘŚĆ I

  • Igor Kąkolewski, „Rady Kallimacha”, czyli głosy o niebezpieczeństwie utraty wolności w staropolskiej kulturze politycznej
  • Estera Lasocińska, O suwerenności państwa rzecz „w słowa niewielka”. „Polityka pańskie" Justusa Lipsjusza
  • Paweł Rzewuski, Przeciw „hiszpańskim krzyżakom”. Walka szlachty z narzucanymi wizjami świata w czasie rokoszu Zebrzydowskiego

10.30–10.50  Dyskusja

10.50–11.10  Przerwa

11.10–12.10  REFERATY CZĘŚĆ II

  • Andrzej Rachuba, Wolność szlachecka a niezależność państwa w opinii szlachty nowogródzkiej za rządów Wazów
  • Aleksandra Jakóbczyk-Gola, Niebo i zwyczaj polski w architekturze XVII-wiecznego szlacheckiego dworu
  • Jerzy Dygdała, Suwerenność Rzeczypospolitej czy suwerenność „państw” magnackich? Z doświadczeń bezkrólewia 1733 roku i nie tylko

12.10–12.30  Dyskusja

12.30–12.50  Przerwa

12.50–13. 50  REFERATY CZĘŚĆ III

  • Rafał Niedziela, Król wybrany czy król narzucony? Spór o suwerenność Rzeczypospolitej w publicystyce okresu bezkrólewia i walki o tron polski po śmierci Augusta II
  • Rozalia Kosińska, Wolność w publicystyce doby konfederacji radomskiej
  • Zofia Zielińska, Pozycja Polski wobec Rosji w oczach Stanisława Augusta w świetle korespondencji króla z Augustynem Debolim (lata osiemdziesiąte)

13.50–14. 20  Dyskusja

14.20–16.30  Przerwa obiadowa

16.30  Walne zebranie Polskiego Towarzystwa Badań nad Wiekiem Osiemnastym


7 listopada (środa)
Instytut Badań Literackich PAN, Pałac Staszica, Nowy Świat 72, sala 144

9.30–10. 30  REFERATY CZĘŚĆ I

  • Krzysztof Koehler, „[…] tym głośniej śpiewał, a nie podlegał nikomu.” Kilka uwag o niepodległości poetów staropolskich. Jan Kochanowski, Mikołaj Kochanowski, Wespazjan Kochowski
  • Alina Nowicka-Jeżowa, Jan Kochanowski jako projektodawca humanistyczno-renesansowego dyskursu wolności
  • Maciej Pieczyński, Wolność Rzeczypospolitej i jej zagrożenia w „Refleksyjach duchownych” Karola Mikołaja Juniewicza

10.30–10.50  Dyskusja

10.50–11.10  Przerwa

11.10–12.10  REFERATY CZĘŚĆ II

  • Mirosława Hanusiewicz-Lavallee, Polski kryzys tożsamości. Obraz „potopu” szwedzkiego w twórczości Wespazjana Kochowskiego
  • Agnieszka Czechowicz, „Siebie zwyciężyć, tryumfować z siebie”. Filozofia moralna jako źródło poetyckiej refleksji o zwycięstwach militarnych w Sobiescianach Wacława Potockiego
  • Marcin Cieński, Od czego zależy niezawisłość Rzeczypospolitej: Stanisława Konarskiego „O uszczęśliwieniu własnej ojczyzny”

12.10–12.30 Dyskusja

12.30–12.50  Przerwa

12.50–13.50  REFERATY CZĘŚĆ III

  • Magdalena Bober-Jankowska, Wolność, która zakuła naród w kajdany, czyli polska droga ku klęsce w prozie Adama Naruszewicza
  • Katarzyna Grzymała, Teoria umowy społecznej wobec utraty suwerenności państwa w traktatach reformatorskich Stanisława Staszica
  • Joanna Krauze-Karpińska, Tajemnica podziału Polski odkryta? Broszura polityczna okresu Sejmu Czteroletniego narzędziem obywatelskiej edukacji

13.50  Dyskusja, podsumowanie obrad

Information

Address:
5 listopada: Zamek Królewski w Warszawie, Sala Koncertowa ; 6-7 listopada: Instytut Badań Literackich PAN, Pałac Staszica, Nowy Świat 72, sala 144
Added on:
13 October 2018; 11:50 (Mariola Wilczak)
Edited on:
13 October 2018; 12:11 (Mariola Wilczak)

See also

23.01.2024

Kazimierz Wierzyński – wielki artysta słowa

Miejsce obrad: Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie (II piętro).

15.06.2023

Wolność a niepodległość. Próby rozróżnienia – wykład prof. dr hab. Grażyny Borkowskiej

Dyrekcja Instytutu Polonistyki i Dziennikarstwa Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza Oddział w Rzeszowie zapraszają na wykład    

15.11.2017

500-lecie reformacji – wielość perspektyw

Marzenna Mazur, Dyrektor MPŚ w Słupsku i Krystyna Krawiec-Złotkowska, kierownik naukowy projektu, serdecznie zapraszają na sympozjum 500-lecie reformacji – wielość perspektyw, która odbędzie się 7 grudnia 2017 r. w Sali Rycerskiej Zamku Książąt Pomorskich w Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku.

15.03.2023

Prelekcje z cyklu "Polskie przestrzenie wolności i ich reprezentacje w literaturze XIX wieku"

Dyrekcja Instytutu Polonistyki i Dziennikarstwa Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza  Oddział w Rzeszowie zapraszają na prelekcje prof. dr hab. Agnieszki Ziołowicz (UJ) „Prometeusz wasz polski”. O doświadczeniu wolności i niewoli w pismach Waleriana Łukasińskiego, dr hab. Ewy Hoffmann-Piotrowskiej, prof. UW Dylematy wolności w „Konradzie Wallenrodzie” oraz dr. hab. Włodzimierza Torunia, prof. KUL Moralne dylematy polskich romantyków w drodze do niepodległości. Wykłady odbędą się w ramach cyklu prelekcji online Polskie przestrzenie wolności i ich reprezentacje w literaturze XIX wieku.

We use cookie files to make the use of our website more convenient for our users. If you do not wish cookie files to be saved on your hard drive, please change the settings of your browser. Read about our cookie policy.