Nowość wydawnicza
„Estetyka językowa w komunikowaniu. Prace dedykowane Profesorowi Marianowi Bugajskiemu”
Tom „Estetyka językowa w komunikowaniu” jest kontynuacją cyklu poświęconego zagadnieniom związanym z szeroko rozumianą komunikacją językową, który został przed dekadą zainicjowany w Zakładzie Komunikacji Językowej Uniwersytetu Zielonogórskiego refleksją nad normą w komunikowaniu (Norma a komunikacja, Wrocław 2009). (...)
(...) Estetyka języka (estetyka językowa) czy – ogólniej rzecz ujmując – kategoria piękna w języku nie jest pojęciem nowym, a namysł nad nim towarzyszy językoznawcom i miłośnikom języka od najdawniejszych czasów. Współcześnie estetykę języka rozpatruje się w związkach z różnymi perspektywami i zagadnieniami w normatywnym opisie języka oraz formami działalności kulturalnojęzykowej, dlatego w niniejszym tomie znajdują się zarówno artykuły określające znaczenie kryterium estetycznego we współczesnej i dawnej ocenie normatywnej, jak i związki estetyki języka z grzecznością językową, a także etyką i moralnością. Tytułowe pojęcie rozpatrywane jest więc nie tylko w świetle kultury języka, ale także aksjolingwistyki. Z drugiej jednak strony z perspektywy funkcjonalnej ujawnia się jego powiązanie ze skutecznością komunikacji, a także z polityką językową jako formą ochrony języka przed niekorzystnymi (także: nieestetycznymi) naleciałościami.
Współcześnie, pod wpływem nieustannych przekształceń społeczno-kulturowych, rozwój języka jest bardzo żywiołowy – jak oceniał Marian Bugajski w tomie poświęconym normie językowej – „zbyt żywiołowy”. W powszechnej opinii tempo zmian rzeczywistości i języka w jednej dekadzie może być porównywane z półwieczem, a może i stuleciem w wieku XIX (por. A. Grybosiowa, Polaryzacja opinii o wulgaryzmach współczesnej polszczyzny, Poradnik Językowy 2006, z. 6). Poszczególne studia przypadków potwierdzają tę dynamikę, pokazując symptomatyczne metamorfozy w odniesieniu do estetyki wypowiedzi. W tomie dominują obserwacje empiryczne, analizy zróżnicowanych tekstów kultury i wytworów komunikacji prywatnej i publicznej, instytucjonalnej i grupowej, bezpośredniej i zapośredniczonej przez media, partnerskiej i zhierarchizowanej. Ich autorzy śledzą charakterystyczne zjawiska, tendencje, procesy, które sprzyjają lub nie powstawaniu tekstów, które dostarczają lub nie pozytywnych wrażeń językowych. Nie brakuje jednak również uwag teoretycznych czy metodologicznych, z których wyłania się kłopotliwość ocen estetycznych i ich podstaw. (...) [fragment "Wstępu"]
red. Monika Kaczor, Magdalelena Steciąg
Spis treści
Wstęp, s. 5
Magdalena Steciąg, Anna Wojciechowska, Profesor Marian Bugajski – językoznawca normatywny, propagator poprawnej polszczyzny i esteta językowy, s. 11
I. FUNKCJA ESTETYCZNA I PIĘKNO W JĘZYKU
Michaił L. Kotin, Pochodzenie funkcji estetycznej języka, s. 25
Monika Szymańska, Piękny – pięknie – piękno. Eksplikacja znaczeń i profili pojęcia piękna na podstawie wyników analizy korpusowej, s. 39
Izabela Rutkowska, Policzalne piękno? Matematyczno-fizyczne aspekty estetyki językowej, s. 53
Beata Grochala, Między emocjami a estetyką słowa – o roli piękna języka w wypowiedziach dziennikarzy sportowych, s. 65
Magdalena Hawrysz, Poglądy Adama Kazimierza Czartoryskiego na estetykę wypowiedzi w świetle Myśli o pismach polskich, s. 75
Monika Kaczor, Zwięzłość słowa rodzi szerokość myśli. W jaki sposób czytelnicy opisują piękny język (na przykładzie serwisu książkowego Lubimyczytać.pl)?, s. 87
Anastazja Seul, Piękno nieliterackiego słowa Jana Pawła II, s. 97
II. KRYTERIUM ESTETYCZNE W OCENIE ZACHOWAŃ JĘZYKOWYCH
Marzanna Uździcka, Kategoria estetyki języka w dziewiętnastowiecznym czasopiśmiennictwie dla dzieci i młodzieży, s. 113
Magdalena Jurewicz-Nowak, Kryterium estetyczne jako wyznacznik kształtowania wzorów językowych zachowań w "Teoryjej stylu polskiego" Józefy Kamockiej (XIX w.), s. 125
Iwona Pałucka-Czerniak, Ocena zachowań komunikacyjnych w wypowiedziach przed Trybunałem Stanu w sprawie Gabriela Czechowicza w latach 1928-1930, s. 137
Ewelina Tyc, Nieestetyczne zachowania jako technika autoprezentacji w mediach masowych, s. 151
Izabella Ławecka, Estetyka językowa a komunikacja w Internecie na przykładzie życzeń na Facebooku, s. 165
Anna Kostecka-Sadowa, Świadomość językowa i wartościowanie polszczyzny południowokresowej przez Polaków w obwodzie lwowskim, s. 177
Katarzyna Węgorowska, Estetyczne, eleganckie, piękne komunikaty. Wokół, adresowanej do mnie, korespondencji Profesor Ewy Rzetelskiej-Feleszko, s. 189
III. WIELOFUNKCYJNOŚĆ ESTETYKI JĘZYKOWEJ
Barbara Boniecka, Estetyka pewnego internetowego tekstu podręcznikowego, s. 207
Elwira Topolnicka, Estetyka strony internetowej, s. 227
Mateusz Półtorak, Z zagadnień estetyki językowej w komunikacji internetowej – na przykładzie kształtowania zachowań językowych w relacjach nadawca‒odbiorca w blogu, s. 237
Iwona Żuraszek- Ryś, Względy estetyczne przy wyborze imion, s. 249
Małgorzata Karczewska, Wpływ języka angielskiego na język polski jako przedmiot rozważań polityki językowej, s. 259
Justyna Fudala, Stylistyka i estetyka w przekładzie – wyzwania translatorskie (na podstawie opowiadania Nema povratka Miodraga Bulatovicia), s. 269
Ewa Tichoniuk-Wawrowicz, Między etyką, estetyką i skutecznością komunikacyjną: idiostyl wczesnych książek Oriany Fallaci, s. 279
Piotr Kładoczny, Estetyczne wywody użytkowników Internetu na temat interpretacji muzycznych podczas Konkursu Chopinowskiego w 2015 roku, s. 291
Dorota Dąbrowska, O znaczeniu estetycznego ukształtowania przekazu w kontekście obrazy uczuć religijnych, s. 305
Irmina Kotlarska, Wizualizacja w dawnych polskich materiałach do nauki języka angielskiego – estetyka i funkcjonalność (rekonesans badawczy), s. 315
Anna Karmowska, Estetyka wypowiedzi radiowej (na przykładzie audycji Manniak po ciemku), s. 333
Magdalena Idzikowska, Tacierzyństwo, surogatka, bachor – „brzydkie słowa” związane z rodziną w ocenie językoznawców i użytkowników języka, s. 345
Informacje
Zobacz także
Wartości językowe i kulturowe obecne w czasopiśmiennictwie polskim po roku 1989
Autor/Redaktor: Monika Katarzyna Kaczor, Anastazja Beata Seul
Aksjologia, pozostając domeną filozofii, budzi zainteresowanie przedstawicieli różnych dyscyplin – zwłaszcza humanistycznych i społecznych. Świat wartości obecny był w kulturze od zarania dziejów – obecny jest także i dziś. Świadectwem tej obecności jest także współczesne czasopiśmiennictwo.
"Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze" 2019
Autor/Redaktor: Magdalena Hawrysz, Magdalena Jurewicz-Nowak, Irmina Kotlarska
Oddawany do rąk Czytelników tom gromadzi artykuły, dla których pojęciem kluczowym jest dyskurs. Ta pojemna kategoria pozwala skupić się na różnorodnych aspektach zachowań językowych, akcentując nie tylko samą formę przekazu, lecz także jej właściwości i strategie wytwarzania w odniesieniu do sytuacji użycia w szeroko rozumianym kontekście komunikacyjnym. Znajduje to odzwierciedlenie w prezentowanych tu studiach, których autorzy na podstawie różnorodnych źródeł przyglądają się zarówno dyskursom w przeszłości, jak i wielorakim sposobom mówienia o przeszłości.
Zielonogórskie Seminaria Językoznawcze 2022:Bliskie otoczenie człowieka. Leksyka, teksty, dyskursy
Autor/Redaktor: Magdalena Hawrysz, Magdalena Jurewicz-Nowak, Irmina Kotlarska
Oddawany do rąk Czytelników tom gromadzi artykuły powiązane motywem bliskiego otoczenia człowieka, rozumianego zarówno w wymiarze przestrzennym, jak i społecznym.
Visuality from Intercultural Perspectives. Technology of Images in Communication, Art and Social Sciences
Autor/Redaktor: Aleksandra Łukaszewicz Alcaraz
Zapraszamy do lektury pierwszej monografii wydanej w ramach projektu TICASS, która prezentuje wstępne rezultaty współpracy badawczej w projekcie finansowanym przez Komisje Europejską w Horyzont 2020. Książka rozwija rozumienie funkcjonowania przestrzeni wizualnej w różnych miejscach i kulturach oraz wskazuje jak różne formy wizualnej alfabetyzacji kształtują komunikację wewnątrz i pomiędzy społecznościami.