Biuletyn Polonistyczny

Nowość wydawnicza

Data dodania: 05.09.2023
Językoznawstwo

Język w epoce antropocenu: ujęcie ekolingwistyczne

Autor/Redaktor:
ISBN:
978-83-7842-504-5

Językoznawstwo jako dyscyplina naukowa było w swej długiej historii sytuowane głównie w obrębie humanistyki, ale traktowano je czasem jako naukę ścisłą, a czasem przynależną przyrodoznawstwu.

 

Najogólniejszym tego powodem jest oczywiście to, że język – różnie zresztą pojmowany na przestrzeni stuleci – bywa przedmiotem zainteresowania różnych dziedzin, choćby dlatego, że są one w nim wyrażane; od czasu zwrotu językowego powszechnie uświadamiana jest także jego rola w poznaniu wszechrzeczy. Poza tym językoznawstwo rozwija się w kontakcie z szerszą wiedzą interdyscyplinarną i wielotorowymi nurtami myślenia kreującymi „aurę intelektualną”, która nie sprzyja współcześnie jego integralności: „Lingwistę może m.in. zastanowić, jak to się stało, iż jego dyscyplina z roli przewodniej tzw. dyscypliny pilotującej (lata 30.-60. XX wieku) spadła do rangi jednej – i to być może nie najważniejszej – z nauk o języku (lata 70.-90. XX wieku)” – zauważa Stanisław Gajda, charakteryzując skomplikowaną sytuację poznawczą lingwistyki w XXI wieku. Wzrost heterogeniczności został zapoczątkowany w latach siedemdziesiątych XX wieku, gdy paradygmat strukturalny utracił status jedynej naukowej formy uprawiania językoznawstwa. (...)

[fragment wstępu]

Spis treści

Wstęp I 5

I. Językoznawstwo w dobie antropocenu: ekolingwistyczne koncepcje języka

Przełamywanie antropocentryczności języka (inspiracje fizyczne) I 21

1. Mechanistyczne struktury myślenia i mówienia w języku I 22

2. „Skwantowana” materia języka I 25

3. Gramatyka doświadczenia: dynamizacja czy nominalizacja? I 29

4. Zasada nielokalności języka I 34

Problematyzowanie natury języka (inspiracje biologiczne) I 37

1. Znaturalizowany model języka I 41

2. Hipoteza ekologii rozszerzonej I 44

3. Lingua fracta: modus communicandi interaktywności rozszerzonej I 47

Wnioski I 53

II. Ekolingwistyczne żywioły: metafory języka w ekolingwistyce „Języki ognia”: glottodydaktyka w ujęciu ekolingwistycznym I 59

1. Kształtowanie modeli glottodydaktycznych: od układów zamkniętych do złożonych systemów adaptacyjnych I 61

2. Od ujęć krytycznych do ekologicznych I 65

3. Ekolingwistyczna krytyka dogmatów nauczania języków obcych I 69

4. Kto się uczy języków obcych? Dynamiczna koncepcja „ja” I 74

Wnioski I 78 Panta rhei: przepływ języków i płynność granic w warunkach wielojęzyczności I 80

1. Wielojęzyczna komunikacja receptywna w perspektywie europejskiej I 82

2. Ekolingwistyczne konteksty w badaniu wielojęzyczności receptywnej I 85

3. Lingua receptiva na mapie Europy I 91

Wnioski I 98

Informacje

Rok publikacji:
2023
Strony:
264
Data dodania:
5 września 2023; 09:37 (Magdalena Jurewicz-Nowak)
Data edycji:
5 września 2023; 09:37 (Piotr Bordzoł)

Zobacz także

30.10.2020
Językoznawstwo

Przełomowe dwudziestolecie. Lata 1918–1939 w dziejach języka polskiego

Autor/Redaktor: Ewa Woźniak

Książka stanowi głos w dyskusji nad periodyzacją dziejów polszczyzny, zwłaszcza nad umiejscowieniem w niej lat 1918-1939.

16.01.2022
Literaturoznawstwo

Tu jest taka tradycja, ja to wszystko dziedziczę... Tradycje literackie i kulturowe w tekstach polskiej sceny muzycznej XX i XXI wieku

Autor/Redaktor: Adam Regiewicz, Maciej Szargot

Praca jest poświęcona obecności tradycji literackiej w polskich piosenkach XX i XXI wieku. Odwołują się do niej reprezentanci nurtów o większych ambicjach: rocka, muzyki alternatywnej, piosenki literackiej, autorskiej, kabaretowej. 

17.06.2022
Antropologia kultury

Krzysztof Puławski, Przetłumaczyć Irlandię

Autor/Redaktor:

Monografia K. Puławskiego Przetłumaczyć Irlandię dobrze wpisuje się we współczesne nurty polskiego przekładoznawstwa. Temat problemów przekładu aluzji językowych, obecny od pewnego czasu w dyskursie dyscypliny, wciąż wymaga starannego zbadania. Studium przypadku, jakiego dokonał Autor, analizując dogłębnie wybrane polskie przekłady utworów pisanych w Hiberno-English (lub z wyraźnym jego udziałem), jest próbą całościowego opisu teoretycznego i praktycznego tego zagadnienia. Próbą tym cenniejszą, że Autor omawia też własne przekłady i proponuje niebanalne rozwiązanie strategiczne dla przekładów tego typu, jakim jest melanż języków i stylów autorskich. Potencjalnymi odbiorcami pracy mogą być nie tylko specjaliści-przekładoznawcy, ale też studenci wydziałów filologicznych, uczący się sztuki tłumaczenia i czytelnicy zainteresowani przekładem lub literaturą irlandzką. Z recenzji prof. dr hab. Doroty Urbanek (UW) Z niecierpliwością oczekuję ukazania się tej monografii, wprowadzającej czytelnika w świat języka Hiberno-English i jego literackich realizacji. Polskiego czytelnika, podkreślmy, na ogół w ogóle nieświadomego istnienia takiego języka, jego bogactwa i szczególnych wyzwań, jakie stawia on przed tłumaczami. Wypełni ona z pewnością lukę w naszej wiedzy, a także posłuży jako cenne kompendium zainteresowanym przekładem literackim (także w praktyce), również z innych języków (głównie tzw. małych, peryferyjnych, czy odmian dialektalnych). Monografię rekomenduję do druku z pełnym przekonaniem, ufając, że (…) stanie się ona cenną pozycją, zarówno akademicką, jak i popularyzatorską, a to rzecz nieczęsto widziana na naszym rynku. Z recenzji dr hab. Joanny Pietrzak-Thébault, prof. UKSW

16.02.2021
Językoznawstwo

Język ojczysty w edukacji szkolnej w Polsce, Czechach i na Słowacji

Autor/Redaktor: Elżbieta Awramiuk, Stanislav Štěpáník

Kategoria: Filologia polska Pod redakcją Stanislava Štěpáníka i Elżbiety Awramiuk Rok wydania: 2020 Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywanena Twoim dysku, zmień ustawienia swojej przeglądarki. Sprawdź informacje o plikach cookies.