Nowość wydawnicza
WIELKIE POMORZE. WOJNA I POKÓJ
Ponownie stajemy dziś przed fenomenem kulturowym Wielkiego Pomorza. Po namyśle nad kwestiami omówionymi w opracowaniach: Mit i literatura (2009), Tożsamość i wielokulturowość (2011), Kultura i sztuka (2013), Wierzenia i religie (2015), Społecznoci i narody (2017), zastanawiamy się dzisiaj nad biegunowo wywołanymi hasłami: Wojna i pokój.
Przywołując problematykę historyczną, literacką i kulturoznawczą Pomorza, zamierzamy opisać zjawiska wielkich przewartościowań, konfliktów oraz ugód, jakie się dokonywały na terytorium pomiędzy Rostockiem a Gdańskiem. Czynimy to, sięgając do literackich, historiograficznych, czy też najszerzej rzecz ujmując kulturowych aktów wyrazu, mając świadomość, że właściwie każda z epok historycznych mogłaby być rozpatrywana w osobnej monografii, równie obszernej jak ta dzisiaj przedkładana uwadze Czytelnika. Nasze opracowanie dotyka wielu trudnych tematów i kwestii. Wszak Wielkie Pomorze było areną wojen o różnym podłożu, toczonych tak przed wieloma wiekami, jak i tych rozgrywających się w ostatnim stuleciu. Były one opisywane z różnych punktów widzenia, różnie się więc o nich pamięta. Brali w niech udział Polacy, Niemcy i Kaszubi, ale także Rosjanie, Francuzi czy Szwedzi. Każda z tych grup miała swoją własną perspektywę oceny wydarzeń, co tym bardziej było widoczne, kiedy dochodziło do zatwierdzenia przez strony konfliktu pokoju. Albo kiedy po latach i wiekach nadchodzi czas dokonywania ocen ludzi, wydarzeń i okoliczności (Ze Wstępu).
Spis treści
D. Kalinowski, A. Kuik-Kalinowska, Słowo wstępne…………………………………………3
Rafał Foltyn, Rugianie wobec sąsiadów 983-1168…………………………………………….8
Bronisław Nowak, Niewypowiedziana wojna. Zmagania pomorsko-krzyżackie do końca XIV wieku………………………………………………………………………………………….26
Krzysztof Korda, Między wojną a pokojem. Społeczeństwo polskie Pomorza w latach 1918–1920 na przykładzie wybranych miejscowości z Pomorza (Ziemia Chełmińska, Powiśle, Kaszuby, Kociewie)…………………………………………………………………………...55
Danuta Drywa, Trudne wybory. Postawy mieszkańców Pomorza w kontekście wydarzeń politycznych z lat 1914-1939………………………………………………………………….70
Daniel Kalinowski, Ucieczka przed śmiercią. Żydowsko-pomorskie wspomnienia z lat trzydziestych XX wieku………………………………………………………………………..85
Marcin Prusak, Obraz walk o Wał Pomorski i o Kołobrzeg w 1945 r. w wybranych utworach literackich PRL-u……………………………………………………………………………..99
Joanna Flinik, Na skraju wojny i pokoju. Niemieccy wygnańcy i polscy przesiedleńcy w literackiej przestrzeni Pomorza……………………………………………………………..116
Barbara Gawrońska-Pettersson, „Kinderland ist abgebrannt”. Czasy wojenne i powojenne w Słupsku widziane oczyma dziecka – na podstawie wspomnień Klausa Zandera…………....131
Zbigniew Walczak, „Dziadek w Wehrmachcie”. Rzecz o losach Polaków i Kaszubów na Pomorzu w czasie II wojny światowej w świetle dokumentów, wspomnień i w literaturze pięknej……………………………………………………………………………………….144
Elżbieta Bugajna, Refleksje o II wojnie u wybranych poetów kaszubskich…………………166
Dariusz Majkowski, Gòdnik` 70 i 80. lata w repòrtażach i pòwiescach Stanisława Janczi..180
Krzysztof Skrzypiec, Propaganda z okresu I wojny światowej w kontekście zasobu Archiwum Państwowego w Koszalinie Oddział w Słupsku……………………………………………..190
Elżbieta Kal, Architektura w służbie wojny i pokoju. Obiekty Słupska z lat 30. XX w. w ideologicznym dyskursie…………………………………………………………………….194
Andrzej Stachowiak, Kulturowe uwarunkowania dewastacji denkmali z czasów Wielkiej Wojny na Pomorzu po 1945 roku……………………………………………………………214
Anna Sobiecka, Wojna – Pokój – Słupsk. Konteksty teatralne……………………………...232
Witosław Frankowska, „A w Raduni krwawa woda…” Obraz wojny i pokoju w ludowych i autorskich pieśniach Pomorza od XIX wieku……………………………………………….251
Andrzej Chludziński, Militarne ślady w nazewnictwie Pomorza Środkowego……………..276
Pastor Hans-Udo Vogler, „Miteinander ist besser, als gegeneinander!“ Hambacher Fest von 1827………………………………………………………………………………………….293
Marie-Luise Selden, Otto Freundlich. The Road of Peace in Europe………………………297
Daniel Kalinowski, Scenariusz spektaklu „Mój nowy dom”.……………………………….302
Informacje
Zobacz także
Wielkie Pomorze. Gryfici oraz ich dziedzictwo
Autor/Redaktor: Daniel Kalinowski
Międzynarodowe Konfrontacje Kulturowe „Wielkie Pomorze“ zawierają w sobie cykliczne interdyscyplinarne sympozjum, podczas którego podejmowana jest problematyka tożsamości kulturowej, regionalnej i narodowej. Pierwsza edycja Konfrontacji poświęcona była problematyce mitu przestrzeni Pomorza (2007), druga tożsamości kulturowej (2009), trzecia nakreśleniu najciekawszych ośrodków pomorskiej kultury artystycznej (2011), czwarta problematyce konfesji religijnej mieszkańców Pomorza (2013). Piąta określała zjawiska socjologiczno-literackie, które wyrażane były w artystycznych aktach poszczególnych etnosów (2015), szósta dotyczyła pomorskiej problematyki konfliktów i wojen oraz zawieranych ugód i pokojów (2017). Siódma edycja Konfrontacji (w 2019 r.) poświęcona była Gryfitom i stworzonemu przez nich Księstwu Pomorskiemu.
Literatura a polityka. Casus Pomorza i Kaszub
Autor/Redaktor: Daniel Kalinowski
Literatura a polityka. Casus Pomorza i Kaszub, red. Daniel Kalinowski Co to jest literatura, co zaś nazywamy polityką? Od odpowiedzi na takie właśnie pytania należy rozpocząć, zanim przyjdzie rozpatrywać bardziej szczegółowe kwestie… Odpowiedzi łatwych tutaj nie będzie, ponieważ pod definicją „literatura” może się kryć tak twórczość fikcjonalna, jak i pamiętniki, tak wysublimowane przykłady tropów stylistycznych, jak i najprostsze komunikaty tekstów publicystycznych. Podobnie jest w przypadku terminu „polityka”, który w swej semantycznej rozpiętości może odsyłać do bardzo namacalnych efektów sprawowania władzy, może wszakże być bardziej metaforyczny i odnosić się do ogólnie sformułowanego projektu wieloletnich działań np. w przestrzeni kultury.
Wielkie Pomorze. Społeczności i narody
Autor/Redaktor: Daniel Kalinowski, Adela Kuik-Kalinowska
W zasadniczym celu książka niniejsza ma ukazać w najważniejszych punktach skomplikowane relacje społeczno-etniczne Pomorza (w sensie terytorialnym istniejących w dzisiejszej polskiej i niemieckiej organizacji państwowej), dostrzegane głównie w zjawiskach literackich i historycznych.
Pasaże kaszubskie
Autor/Redaktor: Daniel Kalinowski
Zapraszamy do zapoznania się z nowością wydawniczą zatytułowaną "Pasaże kaszubskie", które składają się z recenzji, omówień i charakterystyk dotyczących współczesnej literatury kaszubskojęzycznej i polskojęzycznej z lat 2014-2019.