"Stare" i "nowe" w literaturze dla dzieci i młodzieży
W dniach 27-28 listopada w Collegium Maius Uniwersytetu Opolskiego miała miejsce szczególna konferencja, wieńcząca cykl pt. „Stare” i „nowe” w literaturze dla dzieci i młodzieży. Pomysł na formułę tego wydarzenia oraz organizacja kilku wcześniejszych edycji to dzieło prof. dr hab. Bożeny Olszewskiej, uznanej badaczki literatury dziecięcej, której wieloletnia i wielowymiarowa praca dydaktyczna i naukowa znacząco wpłynęła na lokalne życie akademickie, a także na krajowe środowisko naukowe zajmujące się literaturą i teatrem dla dzieci i młodzieży. Tegoroczna edycja stała się okazją do złożenia hołdu Profesor Olszewskiej, zmarłej w 2023 roku, w formie wystąpień prelegentów, podejmujących tematy bliskie opolskiej badaczce, a także wieczoru wspomnieniowego, zorganizowanego pierwszego dnia konferencji.
Na program konferencji złożyły się liczne wystąpienia o bardzo różnorodnej tematyce. Prof. Grzegorz Leszczyński (UW) zaprosił uczestników do refleksji o teatralizacji praktyk czytelniczych (w tym również niedorosłego czytelnika) i życia literackiego . Prof. Jolanta Ługowska (UWr) odsłoniła kulisy projektu Z Krainy Złotych Pól, w ramach którego Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi przybliża dzieciom ludowe opowieści z różnych regionów kraju w nowoczesnej, atrakcyjnej formie. Z kolei dr hab. Krystyna Zabawa, prof. UIK, przeanalizowała potrójne życie tekstu dramatycznego Krystyny Miłobędzkiej Gdzie baba siała mak – jako tekstu, spektaklu i książki obrazkowej Na wysokiej górze, zilustrowanej przez Iwonę Chmielewską. Natomiast mgr Aleksandra Bełkot (UO) zabrała publiczność w podróż do popkultury lat 80. i 90., badając w tekstach piosenek Jacka Cygana marzenia i niepokoje ówczesnych nastolatków.
Reprezentantka „Biuletynu Polonistycznego” Ewa Pakalska zabrała swoich słuchaczy na przebieżkę po najnowszej literaturze dziecięco-młodzieżowej poświęconej niepełnosprawności, wskazując na ciekawe tendencje i zmiany zachodzące w podejściu twórców do swoich niepełnosprawnych bohaterów, ale także na problemy i wyzwania, jakie stają przed przed autorami podejmujących tematykę niepełnosprawności. Natomiast dr Paulina Czwordon-Lis (IBL PAN) wysunęła hipotezę o możliwym renesansie poezji dla dzieci w Polsce, analizując twórczość poetycką dla dzieci Joanny Mueller, Jacka Podsiadły czy Agnieszki Wolny-Hamkało.
Ciekawym akcentem obrad były również wystąpienia dr hab. Małgorzaty Wójcik-Dudek, prof. UŚ, oraz jej studentek — Weroniki Woch, Kai Buraczyńskiej, Marty Regiewicz, Alicji Bielskiej i Aleksandry Peli. Badaczki wykorzystały perspektywę Place-Based Learning, by przyjrzeć się dziecięcym przestrzeniom — zarówno Parkowi im. Janiny Porazińskiej w Warszawie, jak i placom zabaw powstałym na terenie dawnej infrastruktury górniczej na Śląsku i w Zagłębiu. Ich refleksje pokazały, jak realne miejsca przenikają się z literackimi postaciami Porazińskiej czy Akademii Pana Kleksa Jana Brzechwy, inspirując do twórczego myślenia o przestrzeni dla najmłodszych.
Wyżej opisane referaty stanowiły jedynie część bogatego programu konferencji. W trakcie dwóch dni obrad poruszano tematy związane zarówno z kanonem literatury dziecięcej, jak i z najnowszymi zjawiskami pojawiającymi się w książkach, teatrze i praktykach czytelniczych. Różnorodność głosów i metod badawczych stworzyła szeroką, wielobarwną panoramę współczesnych studiów nad kulturą dziecięcą. Konferencja unaoczniła, że twórczość dla najmłodszych to żywy, dynamicznie rozwijający się obszar, który wciąż wymaga uważnego namysłu i otwartości na „stare” i „nowe” sposoby opowiadania o świecie.
Informacje
ORCID: 0000-0003-1276-7156
Projekty badawcze:
-
Cyfrowa infrastruktura badawcza dla humanistyki i nauk o sztuce DARIAH-PL – w ramach Działania 4.2 Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 (POIR), czas realizacji: 2021-2023, charakter udziału: wykonawca, wkład w tworzenie wartości niematerialnych i prawnych projektu, projekt afiliowany w: Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe afiliowane przy Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN, kierownik grantu: Tomasz Parkoła.
-
Polonistyka wobec wyzwań współczesnego świata.
Zobacz także
Obrazy w literaturze dziecięcej – literatura dziecięca w obrazach
Instytut Filologii Polskiej UwB
Obrazy w literaturze dziecięcej - literatura dziecięca w obrazach
Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu w Białymstoku, Zakład Filologicznych Badań Interdyscyplinarnych, Zespół Badań nad Literaturą Dziecięcą, Młodzieżową i Czytelnictwem oraz Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku zapraszają do wzięcia udziału w Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Obrazy w literaturze dziecięcej - literatura dziecięca w obrazach.
Różnorodność kulturowa w literaturze dla dzieci i młodzieży – przekład i recepcja
Wydział Neofilologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Instytut Slawistyki Uniwersytetu Christiana Albrechta w Kilonii serdecznie zapraszają na międzynarodową konferencję translatologiczną „Różnorodność kulturowa w literaturze dla dzieci i młodzieży – przekład i recepcja”. Konferencja odbędzie się w Poznaniu w dniach 10–11.01.2019 roku.
Queer i gender w nowych tekstach kultury dla dzieci i młodzieży / ogólnopolska konferencja naukowa (UWAGA: zmiana terminu wydarzenia!)
Zapraszamy do udziału w ogólnopolskiej konferencji naukowej „Queer i gender w nowych tekstach kultury dla dzieci i młodzieży”, która odbędzie się 19-20 października 2020 roku na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Konferencja organizowana jest przez Zespół ds. Badań nad Literaturą i Kulturą Dziecięcą UAM oraz Koło Sztuki dla Dzieci „Na Wysokiej Górze” UAM.