Projekt badawczy
NEP4 DISSENT - New Exploratory Phase in Research on East European Cultures of Dissent [Nowe odkrycia naukowe w badaniu wschodnio-europejskich kultur oporu]
Powstały pod przewodnictwem IBL PAN projekt NEP4DISSENT - New Exploratory Phase in Research on East European Cultures of Dissent [Nowe odkrycia naukowe w badaniu wschodnio-europejskich kultur oporu] uzyskał finansowanie ze środków europejskich w ramach programu COST na stworzenie międzynarodowej sieci badawczej (Akcja COST nr CA16213). Sieć będzie rozwijać nowe podejścia i programy badawcze poświęcone kulturowemu wymiarowi dziedzictwa oporu i ruchów dysydenckich w krajach byłego bloku socjalistycznego 1945-1989.
Innowacyjność planowanych działań wynika z kombinacji założeń badawczych, z których najważniejsze to:
- zwrot w stronę badania kultury zamiast koncentracji na zjawiskach ściśle politycznych;
- przyjęcie perspektywy ponadnarodowej i porównawczej, która wzbogaci dorobek badawczy w skali narodowej;
- badanie szerokiego spektrum zjawisk kultury, od literatury i piśmiennictwa, przez sztuki wizualne i film, po naukę i oświatę;
- objęcie zakresem badań, obok kultury niezależnej, zagadnień państwowego nadzoru nad kulturą;
- badanie „szarej strefy” opozycyjności, czyli zjawisk mieszczących się pomiędzy przystosowaniem a oporem.
Akcja będzie także wprowadzać narzędzia cyfrowe do praktyki badawczej oraz wzmacniać umiejętności twórczego upowszechniania wyników badań, stając się platformą współpracy międzyśrodowiskowej dla badaczy, informatyków oraz przedstawicieli świata bibliotek, archiwów, galerii i muzeów.
Cele projektu będą realizowane poprzez organizowanie konferencji i spotkań warsztatowych w ramach grup roboczych, szkoleń, staży międzynarodowych oraz konferencji naukowych. Wyniki badań będą publikowane w formie raportów i artykułów w recenzowanych czasopismach naukowych.
Sieć badawczą utworzyło 55 uczestniczek i uczestników z 21 krajów, reprezentujących wiodące ośrodki badawcze w Europie, uznane instytucje dziedzictwa kulturowego, organizacje pozarządowe oraz prywatne firmy z doświadczeniem w dostarczaniu cyfrowych usług dla naukowców. Akcje COST mają charakter otwarty, więc liczba krajów i instytucji może jeszcze wzrosnąć.
Projekt został przygotowany przez zespół IBL PAN: dr Maciej Maryl (kierownik), mgr Piotr Wciślik, dr Nina Hoffman. IBL PAN jest pierwszą polską jednostką naukową, która zdobyła grant COST w dziedzinie nauk humanistycznych.
Informacje
Powiązane z projektem
Cultural dissent in Central and Eastern Europe / Wiosenny cykl wykładów online w ramach Forum Badań Literackich (Forum in Literary Studies) Instytutu Literatury Czeskiej CAS
Wiosenny cykl wykładów online w ramach Forum Badań Literackich (Forum in Literary Studies) Instytutu Literatury Czeskiej CAS zaprasza do przyjrzenia się aktualnym tematom badawczym dotyczącym kulturowego sprzeciwu przed 1989 rokiem w Europie Środkowej i Wschodniej, zwłaszcza kwestiom gender, kultury alternatywnej, medialności, transnarodowości i myśli lewicowej.
East European Dissent between Agenda & Legacy
This conference shall analyze the making of the legacy of East European dissent on the local, national and European levels. Interested primarily in the cultural and political aspects of this process, this conference aims to explore the following questions in particular: how have cultural products related to dissent and repression been employed to depict social relations and legitimize political regimes before and after 1989? How have political-ideological, ethnic or gender-related factors impacted what has been included in and excluded from the legacy of dissent? How have the biographies, agendas and roles of ‘post-dissidents’ shaped and been shaped by processes of remembrance and canonization in the decades since 1989? Conversely, how has ‘1989’ and the process of transition been viewed from the perspective of individuals and groups who did not associate any major expectations or fears with them? Last but not least, what is the relevance of communist-era dissent for Europe today?