Auto/patograficzność / seminarium z cyklu: Poszerzanie pola

Przyglądając się etymologii pojęcia patografia widzimy połączenie greckiego pathos – choroba, cierpienie i graphein – pisanie. Mamy zatem do czynienia z pisaniem o chorobie, z pisaniem choroby, z zapisem cierpienia. Dyskusji chcemy poddać semantyczny zakres pojęcia patografii – rozszerzyć je oraz doprecyzować.

Patografia jako typ tekstu już dawno przestała pełnić funkcje relacji ze stanu zdrowia i opisu symptomów, a stała się zbiorem wewnętrznie zróżnicowanych narracji o chorobie funkcjonujących w obrębie wielu subdyskursów i posiadających różnorakie funkcje (relacja, terapia, świadectwo, memento, pożegnanie). Ponadto, „stanowią szereg mikropowieści stawiających opór monopolistycznym narracjom klinicznym głoszonym przez lekarzy i specjalistów”, co jest wyrazem samoświadomości i walki pacjentów o własną podmiotowość. (Auto)patografie, ujmowane jako narracje o cierpieniu psychicznym lub somatycznym, określane bywają w literaturze przedmiotu różnorodnie: od ogólnych ujęć jako „historie choroby” (stories of sickness), „narracje choroby/narracje o chorobie” (narratives of illness), „narracje cierpienia” (narratives of suffering), po terminy bardziej szczegółowe jak narracje bólowe, narracje lekowe, kancerografie. Niezależnie od nomenklatury gatunkowej patografia stanowi coraz ważniejszy element zarówno literatury, jak i medycznej czy terapeutycznej praktyki. Patografię w bardzo szerokim sensie określić możemy jako tekst kultury oparty na doświadczeniu choroby, w którym narracja prowadzona może być z perspektywy pacjenta/chorego (teksty tego typu nazywałabym autopatograficznymi) lub świadka choroby (lekarz, personel medyczny, rodzina, poboczny obserwator – wówczas mamy do czynienia z patografią). Te dwa punkty widzenia i idące za nimi rozróżnienie wewnątrz gatunku patografii.

Podczas proponowanego seminarium chcemy zastanowić się i przedyskutować nowe języki opisu doświadczenia choroby, przeanalizować możliwości pierwszych systematyzacji w obrębie literatury auto/patograficznej, przyjrzeć się różnorodności gatunkowej tekstów auto/patograficznych oraz strategiom zapisu doświadczenia choroby.

Osobom wygłaszającym referaty proponujemy m.in. następujące tematy, które oczywiście nie wyczerpują zakresu interesujących zagadnień:

- choroba jako sytuacja narracyjna
- strategie pisania/czytania choroby
- narracje choroby – interdyscyplinarne teorie i praktyki
- różnorodność gatunkowa literatury auto/patograficznej
- narzędzia autobiografiaczne w dyskursie choroby
- formy fabularne literatury choroby
- klasyfikacje gatunkowe piśmienności chorobowej

Dyskusja wokół zaproponowanych w referatach konkretnych praktyk interpretacyjnych zostanie połączona z wnikliwą lekturą seminaryjną czterech książek lub artykułów teoretycznych. Proponowane w listopadzie teksty to:

• S. Bolaki, Illness as Many Narratives, Edinburgh: Edinburgh University Press; 2016, s. 1-12.
• A.W. Frank, The Wounded Storyteller. Body, Illness and Ethics, University of Chicago Press, Chicago 1995, s. 53-73.
• Angela Woods, Woods, Beyond the Wounded Storyteller: Rethinking Narrativity, Illness and Embodied Self-Experience, [w:] Health, Illness and Disease: Philosophical Essays, ed. H. Carel, R. Cooper, Newcastle: Acumen, 2012, s. 113-128.
• Ann Jurecic, Illness as Narrative, Pittsburgh: Pittsburgh University Press, 2012, s. 1-17.

Na każde wystąpienie w pierwszej części spotkania (panel dyskusyjny) przewidujemy po 30 minut dla każdego z 3-4 panelistów. Druga część (warsztaty) będzie otwarta dla każdej osoby, która weźmie aktywny udział w dyskusji.

Udział w seminariach jest bezpłatny, organizatorzy nie zwracają kosztów przejazdu ani noclegów. Uczestnicy otrzymają zaświadczenia o udziale i/lub wygłoszeniu referatów.

Zgłoszenia zawierające:
– imię, nazwisko oraz afiliację
– tytuł proponowanego wystąpienia
– abstrakt (maks. 1500 znaków) oraz słowa-klucze
prosimy przesyłać na adres poszerzanie.pola@uj.edu.pl najpóźniej do dnia 31 października 2023. Informacja zwrotna o zakwalifikowaniu się do udziału w panelu zostanie przesłana 2 listopada 2023.

(Informacja Organizatora)