Событие
"Bogurodzica" – rękopis. Pokaz w Pałacu Rzeczypospolitej z cyklu Pierwsze/Najstarsze
Kolejny pokaz z organizowanego przez Bibliotekę Narodową cyklu Pierwsze/Najstarsze poświęcony jest "Bogurodzicy". Pieśń ta, tradycyjnie uważana za nasz pierwszy hymn narodowy, otwiera jednocześnie historię polskiej literatury. To najstarszy zachowany w całości spójny tekst w języku polskim. Jednodniowemu pokazowi rękopisu, który odbędzie się w sobotę 19 listopada, towarzyszą dwa wykłady i krótki koncert.
"Bogurodzica" określana była przez Jana Długosza mianem "carmen patrium" (pieśń ojczysta). Śpiewana w ważnych dla wspólnoty narodowej momentach – przed najważniejszymi bitwami, w trakcie obrzędów koronacyjnych czy podczas podniosłych uroczystości kościelnych, pełniła przez wieki funkcję hymnu narodowego. W takiej postaci wprowadzona została także do kultury popularnej – najpierw przez Henryka Sienkiewicza w Krzyżakach, gdzie rycerstwo polskie śpiewa ją przed bitwą pod Grunwaldem, a następnie w ekranizacji powieści w reżyserii Aleksandra Forda.
Pierwotna, tzw. archaiczna część pieśni to dwie pierwsze strofy, których autorstwo w średniowieczu przypisywane było św. Wojciechowi. Współczesne badania wskazują jednak, że pochodzą one raczej z XIII w., a kolejne są jeszcze późniejsze. "Bogurodzica" zachowała się w wielu wersjach, zwanych redakcjami. Na wystawie prezentowany będzie trzeci spośród najstarszych – rękopis redakcji warszawskiej ze zbiorów BN – znajdujący się w kodeksie "Miscellanea theologica" (sygnatura BN 3016 II) zawierającym także inne modlitwy i traktaty teologiczne. Zastosowane tam formy językowe wskazują, że ta właśnie wersja tekstu mogła inspirować Sienkiewicza piszącego "Krzyżaków".
Zobaczyć będzie można także trzy inne najciekawsze wersje pieśni ze zbiorów BN: rękopis cyrylicą ze Statutu Litewskiego pierwszego, pierwsze wydanie "Bogurodzicy" drukiem oraz "Statuta y przywileje koronne" Jana Herbuta, w którym "Bogurodzica" została zatytułowana jako pieśń ułożona przez św. Wojciecha.
"Bogurodzica" – pokaz z cyklu Pierwsze/Najstarsze
Pałac Rzeczypospolitej, Warszawa, pl. Krasińskich 3/5
sobota, 19 listopada w godz. 11-19
wstęp wolny
W trakcie pokazu odbędą się wykłady oraz krótki koncert:
- 15.00 - Prof. dr hab. Paweł Stępień: Pieśń-zagadka. O przeniknionych i nieprzeniknionych sekretach „Bogurodzicy”.
- 16.30 - Dr hab. Paweł Gancarczyk, prof. IS PAN: Spory wokół melodii „Bogurodzicy” – pieśń rycerska czy modlitwa?
- 17.00 - Krótki koncert muzyki dawnej w wykonaniu zespołu Il Canto: "Bogurodzica" oraz inne średniowieczne pieśni maryjne.
____________________________________________________________________________________________________
PIERWSZE/NAJSTARSZE to cykl pokazów z okazji 1050. rocznicy chrztu Polski. Co miesiąc Biblioteka Narodowa prezentuje w Pałacu Rzeczypospolitej pierwsze teksty i najstarsze zabytki kultury i historii, dokumentujące początki państwa polskiego.
Kontakt dla mediów:
Biblioteka Narodowa, Grzegorz Mazurowski, tel. 604 266 290, g.mazurowski@bn.org.pl
Информация
Смотреть также
Pokaz "Mszału" Erazma Ciołka – Pierwsze/Najstarsze
Kolejny pokaz z cyklu Pierwsze/Najstarsze to niepowtarzalna okazja, żeby zobaczyć na własne oczy "Mszał" Erazma Ciołka – bezcenna, bogato zdobiona księga opuści na jeden dzień skarbiec Biblioteki Narodowej, a zamknięte na co dzień wnętrza Pałacu Rzeczypospolitej zostaną udostępnione zwiedzającym. Erazm Ciołek, biskup i królewski dyplomata, był nie tylko niezwykle sprawnym politykiem, ale również znanym w Europie mecenasem sztuki. Znajdujący (...)
Kronika polska Galla Anonima – pokaz z cyklu Pierwsze/Najstarsze
Pałac Rzeczypospolitej, Warszawa, pl. Krasińskich 3/5
Projekt PATRIMONIUM / Konferencja inaugurująca i koncert
Biblioteka Narodowa serdecznie zaprasza na konferencję i koncert inaugurujące projekt PATRIMONIUM – największy w historii kultury polskiej projekt digitalizacji i udostępnienia online ponad miliona najcenniejszych, często unikatowych obiektów ze zbiorów Biblioteki Narodowej i Biblioteki Jagiellońskiej. Konferencja z udziałem dyrektora BN dr. Tomasza Makowskiego i dyrektora BJ prof. Zdzisława Pietrzyka oraz koncert „Carmen patrium” zespołu Monodia (...)
Pokaz "Psałterza floriańskiego" (z cyklu "PIERWSZE/NAJSTARSZE" z okazji 1050. rocznicy chrztu Polski)
Już 23 kwietnia w warszawskim Pałacu Rzeczypospolitej będzie można zobaczyć na własne oczy "Psałterz floriański" – jeden z najstarszych i najbardziej zagadkowych zabytków języka polskiego. Bezcenna księga opuści na jeden dzień skarbiec Biblioteki Narodowej, a pałacowe wnętrza, na co dzień zamknięte, zostaną udostępnione zwiedzającym. "Psałterz floriański" został odkryty w XIX wieku w austriackim opactwie Sankt Florian – od razu stał się naukową (...)
