Filologia Polska 2025

Szanowni Państwo,

serdecznie zapraszamy reprezentantów wszystkich dyscyplin polonistycznych do publikacji w roczni­ku Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego. Temat numeru brzmi: Język w polityce. Planowany czas wydania zeszytu to koniec 2025 roku.

Doświadczenia ostatnich lat pokazują, że „świat” polityczny w bardzo decydującej mierze wpływa na język, którym posługujemy się w codziennym życiu, w publicystyce, w roz­maitych debatach, a potem staje się on także elementem literatury. Często nie tylko jest to język banalny, dwuznaczny, oderwany od rzeczywistości, zrywający więź z tradycją języ­kową, burzący komunikatywne style i gatunki wymowy, ale przede wszystkim jest to język, który dokonuje także destrukcji ogólnie przyjętej tkanki językowej, czego przykładem może być podporządkowane ideologii stosowanie feminatywów (np. ministra). Skrajnym przy­padkiem nadużycia języka jest jego wulgaryzacja, która nie spotyka się właściwie z żadnymi reakcjami. Prowadzi to i prowadzić będzie w coraz większym stopniu do zerwania więzi ko­munikacyjnych w społeczeństwie, ponieważ trudno będzie uzyskać pewną wiedzę, jak mówić.

Język stanowi podstawowe dobro kulturowe, dlatego opisane tu zjawisko domaga się odpowiedniego namysłu, który można ogólnie ująć zaproponowanym hasłem: język w polityce. Oznacza ono, że trzeba najpierw zdecydowanie zdemaskować pojawiające się błędy, łącznie z wykazaniem ich związku z narzucanymi ideologiami, jakie dzisiaj z pre­medytacją dążą do wprowadzenia zmian w ramach języka, a tym samym do oswojenia społeczeństw ze sobą. W języku pojawiają się, niestety, liczne nadużycia i manipulacje, a  nie dotyczą tylko jego poprawności, gdyż mają na celu wywołanie zamętu etycznego i oby­cza­jowego.

Na tym tle można będzie podjąć proponowane hasło od strony pozytywnej, a więc uwzględnić następujące zagadnienia:

● język jako podstawowe dobro narodowe i kulturowe,

● język a jedność narodu, kultury,

● język a jakość debat publicznych i politycznych,

● poprawny język jako warunek komunikacji międzyludzkiej,

● etos języka i troska o język,

● estetyka języka,

● misja polonisty,

● wreszcie – jak przeciwstawiać się jakkolwiek motywowanemu procesowi nisz­cze­nia języka polskiego.

Wydaje się, że filologowie mają przed sobą bardzo szerokie pole do namysłu i do for­mu­łowania adekwatnych propozycji, a tym samym także – do żywego udziału w aktualnym życiu politycznym, być może – o wiele ważniejszego niż bezpośrednie zaangażowanie po stronie takiej czy innej partii bądź też sprawowanie takiej czy innej funkcji politycznej.

Zapraszamy również do wypełniania rubryk stałych („Regionalia”, „Varia”). Szcze­góły w ser­­wi­­sie internetowym „Filologii Polskiej” (w odpowiednich zakładkach).

Z niecierpliwością i zainteresowaniem czekamy na Państwa głos w proponowanym kształcie de­baty naukowej – Sekretariat*.

REDAKCJA

Monika Kaczor

Janusz Królikowski

*

1. Na kompletne materiały do publikacji oczekujemy do 30 listopada 2024 roku.

2. Do końca października 2024 roku prosimy o zgłoszenie tekstu do publikacji wraz z imie­niem i nazwiskiem autora (tu krótki biogram, 3-5 zdań w 3. os.), numerem ORCID, afiliacją, ty­tułem, streszczeniem po polsku i angielsku (350 słów) oraz słowami kluczowymi (3-5) we wspomnianych językach. W razie wątpliwości służymy pomocą (kontakt – jw.).

Rocznik dostępny jest on-line w ramach open access (wydania internetowe kolejnych numerów).

Uprzejmie prosimy o respektowanie terminowości, co pozwoli zachować pożądaną syste­ma­tyczność w ogłaszaniu kolejnych numerów rocznika.