Polish Studies Newsletter

New release

Added on: 17.02.2021
Literature studies

Światowa historia literatury polskiej. Interpretacje

ISBN:
978-83-233-4837-5

Światowa historia literatury polskiej. Interpretacje to panoramiczny obraz literatury polskiej wszystkich epok: od średniowiecza po wiek XXI. Tworzy go ponad trzydzieści analiz wybranych utworów literackich napisanych przez ponad trzydziestu komparatystów, znawców literatury i kultury polskiej z całego świata: od Kanady, USA i Brazylii po Chiny i Japonię.

Poszczególne studia stanowią zapis uważnej lektury dzieł, które weszły w obieg literatury światowej. Wybitni badacze o wielokulturowym i wielojęzycznym doświadczeniu korzystają przy tym z wielu idiomów nowoczesnej humanistyki: znajdziemy tu historycznoliterackie i filologiczne rewizje oraz polemiki, ekokrytyczne odczytania czy studia poświęcone intermedialnym mechanizmom recepcji. Szczególną uwagę poświęcono praktyce, teorii i historii translacji, a zamieszczony słownik w postaci ponad stu pięćdziesięciu kapsuł wyjaśnia najważniejsze konteksty interpretowanych utworów. Tom ten powstał w dwóch wersjach językowych, z myślą o studentach, badaczach i wielbicielach literatury polskiej i światowej.

Angielska wersja książki ukaże się w jednym z największych brytyjskich wydawnictw akademickich w roku 2021; powstaje też pilotażowa wersja strony internetowej poświęconej temu projektowi: shlp.pl

Uczestnicy projektu:

Emiliano Ranocchi (Udine), Andrea Ceccherelli (Bolonia), Charles Zaremba (Marsylia), Luigi Marinelli (Rzym), Bożena Shallcross (Chicago), Rolf Fieguth (Fryburg), François Rosset (Lozanna), Kris Van Heuckelom (Leuven), Brigita Speičytė (Wilno), Henryk Siewierski (Brasília), Michał Mrugalski (Berlin), Tokimasa Sekiguchi (Tokyo), Monika Woźniak (Rzym), Jens Herlth (Fryburg), Katia Vandenborre (Bruksela), Ariko Kato (Nagoya), Michał Paweł Markowski (Chicago), Ursula Phillips (Londyn), Stanley Bill (Cambridge), Bożena Karwowska (Vancouver), Maria Delaperrière (Paryż), Knut Andreas Grimstad (Oslo), Tomas Venclova (New Haven), Leonard Neuger (Sztokholm), Wiktor Jaźniewicz (Mińsk), Joanna Niżyńska (Bloomington), Tamara Trojanowska (Toronto), Giovanna Tomassucci (Piza), Irina Adelgejm (Moskwa), Wu Lan (Pekin), Clare Cavanagh (Evanston)


Do tej pory nie mieliśmy w polskim literaturoznawstwie dzieła o takim charakterze i takiej wartości jak to opracowanie stworzone wspólnym wysiłkiem plejady znakomitych badaczek i badaczy, pracujących w różnych językach i różnych kulturach na czterech kontynentach. (z recenzji prof. dr hab. Małgorzaty Czermińskiej)

Jeślibym sam miał zaproponować tytuł tego znakomitego tomu, zdecydowałbym się pewnie na Globalny kalejdoskop literatury polskiej czy taką oto formułę: Literatura polska – ulica szeroka jak świat. Tytuł nie ma jednak większego znaczenia. Ważne, że dzięki tej książce pojawia się przed nami wspaniały przemarsz polskich utworów literackich prezentowanych przez badaczy z różnych krajów i kultur, którzy za sprawą rozważań nad oddziaływaniem przekładu poruszają rozmaite intelektualne i emocjonalne struny. (z posłowia prof. Normana Daviesa)

List of contents

Magdalena Popiel (Kraków), Tomasz Bilczewski (Kraków), Stanley Bill (Kraków), Wprowadzenie. Literatura polska i jej światy

Emiliano Ranocchi (Udine), W poszukiwaniu źródeł: „Bogurodzica”

1. Umowne początki
2. Zagadkowy palimpsest
3. Zwierciadło tożsamości?

Andrea Ceccherelli (Bolonia), Porządek świata w harmonijnym hymnie: „Czego chcesz od nas, Panie?” Jana Kochanowskiego

1. Dwie strategie przekładu
2. „Niedbałość abo nizaczmienie”: renesansowa poetyka
3. Translatorska sztuka emulacji: Kochanowski we Włoszech

Charles Zaremba (Marsylia), Śmierć dziecka, nieśmiertelność poety. „Treny” Jana Kochanowskiego

1. Europejski humanista jako lamentujący ojciec
2. Stopniowe znikanie Orszuli
3. Treny, czyli opłakiwanie siebie
4. Francuskie przekłady Trenów

Luigi Marinelli (Rzym), „Poezja przejścia”. O sonetach Mikołaja Sępa Szarzyńskiego

1. Aura biograficznej legendy
2. Nowa poetyka: „gramatyka niepewności”
3. Sonety: w stronę manieryzmu
4. „Hortus conclusus”: Sonet III

Bożena Shallcross (Chicago), „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”. Czytając Krasickiego z Kantem

1. Oświecenie i rewizja przeszłości
2. Antynomia a granice samopoznania
3. Bildungi trójstopniowa dialektyka
4. Coda: księgi i ich losy

Rolf Fieguth (Fryburg), „Baśniowa magia mowy”. „Duma Lukierdy” Franciszka Karpińskiego

1. Literatura polska w niemieckim przekładzie
2. Kim jest tłumacz ?
3. Duma Lukierdy w polskim kontekście
4. Przekład Fülleborna w niemieckich kontekstach
5. O tytule i wstępie u Fülleborna
6. Ślady recepcji

François Rosset (Lozanna), Czy „Rękopis znaleziony w Saragossie” Jana Potockiego jest utworem polskim?

1. Od literatury narodowej do światowej
2. Autor: języki, wspólnoty, geografie
3. Dzieło: iluzoryczność jednoznaczności i kulturowe transfery
4. Recepcja: tożsamość przekładu

Kris Van Heuckelom (Leuven), Listy żydowskich kochanków w wydaniu niderlandzkim: „Siora i Lejbe” Juliana Ursyna Niemcewicza

1.Świadek emancypacji
2.Poeyka dualizmu: rozum i serce
3.Manipulacje przekładu: lokalne i uniwersalne

Brigita Speičytė (Wilno), Kultura pamięci: „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza

1. Nowoczesność jako otwarta przyszłość
2. Romantyczna księga wszechświata
3. Litwa i ekopoetyka tożsamości
4. Wielojęzyczne dziedzictwo: polityka i historia przekładu

Henryk Siewierski (Brasília), Dwa wiersze Adama Mickiewicza i ich brazylijskie odczytania

1. Romantyzm polski ultra aequinoctiale
2. Mickiewicz i Alves: dwie twarze niewoli
3. Lozańskie arcydzieło a brazylijska awangarda

Michał Mrugalski (Berlin), „Konieczny bytu cień”: Ironia Cypriana Kamila Norwida

1. Tłumaczyć Niemcom Norwida
2. Życie na ukos
3. Ironia i pełnia: romantyczna ekonomia
4. Ironia w dramacie: permanentne kryptoparabazy

Tokimasa Sekiguchi (Tokyo), Czy Lalka Bolesława Prusa wejdzie do literatury światowej?

  1. Weltliteratur w skali mikro?
  2. Japonia i ciekawość świata
  3. Odległa historia?
  4. Języki obce i sztuczki tłumacza: katakana i hiragana
  5. Przekład: wehikuł czasu

Monika Woźniak (Rzym), W stronę kultury masowej. Światowy rozgłos Quo vadis Henryka Sienkiewicza

  1. W szkole pozytywizmu
  2. Powieść historyczna bez historii
  3. Eksplozja przekładów, ideologia, kultura popularna

Jens Herlth (Fryburg), Stanisław Brzozowski, Płomienie

  1. Trwanie Brzozowskiego: modernizacja i krytyka
  2. Geneza Płomieni: wspólnota i historia
  3. Młodopolska estetyka wobec polityki i historii
  4. Powieść arcynowoczesna? Poetyka, ekspresja, światopogląd
  5. Polityka przekładu: Płomienie po niemiecku
  6. Czytanie Płomieni: Alfred Döblin i inni

Katia Vandenborre (Bruksela), „Bunt przeciw granicom”. Łąka Bolesława Leśmiana

  1. Pośmiertna sława
  2. Na obszarze frankofonii: przekłady Paula Cazina i Mariana Pankowskiego
  3. Między Młodą Polską a dwudziestoleciem
  4. Łąka w Belgii: dzieło poety buntownika

Ariko Kato (Nagoya), Japońskie odsłony polskiej awangardy: Palę Paryż Brunona Jasieńskiego

  1. Międzynarodowa scena przekładu: od Europy po Azję
  2. Metropolitalna mozaika: języki, kultury, wspólnoty
  3. Awangardysta i socrealista w Japonii

Michał Paweł Markowski (Chicago), „Mężczyzna na skraju upadku”: Nienasycenie Stanisława Ignacego Witkiewicza

  1. Zlepek
  2. „Wszystko trzymało się jak na włosku”
  3. Excremental fellow
  4. „Zdezorganizowany flak”
  5. „Samotna małpa w klatce”
  6. „Bezmierny smutek niepogodzonych nigdy sprzeczności”
  7. „Znaczki są czyste, a życie jest brudne i plugawe”

Ursula Phillips (Londyn), Europejska modernistka. O Granicy Zofii Nałkowskiej

  1. Jednostronny obraz
  2. Psychologiczny realizm i poetyka „książki roku”
  3. Rysy kobiece: w stronę Virginii Woolf

Stanley Bill (Cambridge), Wiosna Brunona Schulza: historia i mit

  1. Z prowincjonalnego mroku „innej Europy”
  2. Wiosna: „wielki komentarz czasów”
  3. Konkluzja: paradoks rewolucji

Bożena Karwowska (Vancouver), Świadectwo i forma. Proszę państwa do gazu Tadeusza Borowskiego

  1. W światowym obiegu
  2. Pisarz Zagłady
  3. Przekład, język, wspólnota

Maria Delaperierre (Paryż), Inny świat Gustawa Herlinga-Grudzińskiego

  1. Geneza francuskiego przekładu Innego świata
  2. Inny świat: interpretacja
  3. Inny świat we Francji

Knut Andreas Grimstad (Oslo), Niemożliwa autentyczność i „bycie pomiędzy”. Wygnańcza powieść Gombrowicza w Norwegii

  1. Żywot pisarza „antypolskiego”
  2. Trans-Atlantyk w Norwegii
  3. Coda

Tomas Venclova (New Haven), Archaiczność jako narzędzie zmiany. O jednym wierszu Czesława Miłosza

  1. Poeta pogranicza
  2. Świadek stulecia
  3. Poetycka interwencja

Leonard Neugen (Sztokholm), Myśli nieuczesane Stanisława Jerzego Leca

  1. Pisarz suplementarny w światowym obiegu
  2. Fryzowanie myśli: rodowody i powinowactwa
  3. Najgorzej opisany, a „bodaj najciekawszy”: wirtuoz aforyzmu

Wiktor Jaźniewicz (Mińsk), Trzy miliony egzemplarzy. Solaris Stanisława Lema

  1. Ideologia i rynek: między utopią a dystopią
  2. Recepcja i przekład
  3. W kręgu filmowym: z kosmosu na ziemię
  4. Poza antropocentryzm: ludzkie i nieludzkie
  5. W laboratorium literatury światowej
  6. Solaris, czyli spotkanie z Innym

Joanna Niżyńska (Bloomington), Tłumaczenie pamięci. Recepcja Pamiętnika z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego w Ameryce Północnej

  1. Rynek przekładu
  2. Pamiętnik z powstania warszawskiego: kontrnarracja
  3. Pamiętnik za granicą
  4. Między edytorem a tłumaczem: poprawki, przekłady, parateksty

Tamara Trojanowska (Toronto), Dramat inności: Białe małżeństwo Tadeusza Różewicza

  1. Poeta dramaturg
  2. Realistyczno-oniryczna historia odmieńca
  3. Przekład, scena, krytyka

Giovanna Tomassucci (Piza), Wisława Szymborska, Pisanie życiorysu

  1. Wiersze dla wszystkich, czyli włoski sukces
  2. Poetyka Szymborskiej: własne i uniwersalne
  3. Pisanie życiorysu

Irina Adelgejm (Moskwa), Tropa (nie)przetłumaczalna, (nie)przetłumaczona. „Rosyjski” cykl Mariusza Wilka

  1. Nowa literatura polska wobec historii przekładu
  2. Antyorientalizm, filologia i wilczy wolapik
  3. Przekład przekładu: proza Wilka w Rosji

Wu Lan (Pekin), „Gąszcz hieroglifów i ideogramów”: Podróże z Herodotem Ryszarda Kapuścińskiego

  1. Przez Kanadę do Chin
  2. Śladami Herodota po Azji
  3. Granica i mur: wobec inności
  4. Dotknięcie „duchowych rozterek”

Clare Cavanagh (Evanston), Spróbuj opiewać okaleczony świat. Adam Zagajewski i poezja 11 września

  1. Pożywoty wiersza
  2. Przemieszczenia wiersza: Lwów, Kraków, Nowy Jork
  3. Blizny i opiewanie

Coda. Jennifer Croft, Mikrosuspens i pragnienie czytania dalej. Tłumacząc Księgi Jakubowe Olgi Tokarczuk

Norman Davies, Literatura polska – ulica szeroka jak świat

O autorach

Nota i podziękowania

Spis haseł

Indeks osobowy

Information

Year of publication:
2020
Pages:
680
Added on:
17 February 2021; 13:53 (Mariola Wilczak)
Edited on:
17 February 2021; 16:57 (Piotr Bordzoł)

See also

17.06.2022
Anthropology of culture

Krzysztof Puławski, Przetłumaczyć Irlandię

Author/Editor:

Monografia K. Puławskiego Przetłumaczyć Irlandię dobrze wpisuje się we współczesne nurty polskiego przekładoznawstwa. Temat problemów przekładu aluzji językowych, obecny od pewnego czasu w dyskursie dyscypliny, wciąż wymaga starannego zbadania. Studium przypadku, jakiego dokonał Autor, analizując dogłębnie wybrane polskie przekłady utworów pisanych w Hiberno-English (lub z wyraźnym jego udziałem), jest próbą całościowego opisu teoretycznego i praktycznego tego zagadnienia. Próbą tym cenniejszą, że Autor omawia też własne przekłady i proponuje niebanalne rozwiązanie strategiczne dla przekładów tego typu, jakim jest melanż języków i stylów autorskich. Potencjalnymi odbiorcami pracy mogą być nie tylko specjaliści-przekładoznawcy, ale też studenci wydziałów filologicznych, uczący się sztuki tłumaczenia i czytelnicy zainteresowani przekładem lub literaturą irlandzką. Z recenzji prof. dr hab. Doroty Urbanek (UW) Z niecierpliwością oczekuję ukazania się tej monografii, wprowadzającej czytelnika w świat języka Hiberno-English i jego literackich realizacji. Polskiego czytelnika, podkreślmy, na ogół w ogóle nieświadomego istnienia takiego języka, jego bogactwa i szczególnych wyzwań, jakie stawia on przed tłumaczami. Wypełni ona z pewnością lukę w naszej wiedzy, a także posłuży jako cenne kompendium zainteresowanym przekładem literackim (także w praktyce), również z innych języków (głównie tzw. małych, peryferyjnych, czy odmian dialektalnych). Monografię rekomenduję do druku z pełnym przekonaniem, ufając, że (…) stanie się ona cenną pozycją, zarówno akademicką, jak i popularyzatorską, a to rzecz nieczęsto widziana na naszym rynku. Z recenzji dr hab. Joanny Pietrzak-Thébault, prof. UKSW

27.10.2020
Linguistics

Nazwy geograficzne w polskich przekładach Nowego Testamentu z XVI i XVII wieku

Author/Editor: Rafał Zarębski

W monografii Rafała Zarębskiego "Nazwy geograficzne w polskich przekładach Nowego Testamentu z XVI i XVII wieku. Analiza i słownik" zgromadzono ekwiwalenty toponimów z dziewięciu średniopolskich tłumaczeń Nowego Testamentu, zróżnicowanych pod względem źródeł, strategii translatorskiej i przynależności konfesyjnej.

22.01.2019
Literature

Jan Kochanowski: Trfiles, Songs and Saint John's Eve Song

Author/Editor: Mirosława Stanisława Hanusiewicz-Lavallee, Michael Jacek Mikoś

Przekład na język angielski wybranych Fraszek oraz Pieśni i Pieśni świętojańskiej o Sobótce Jana Kochanowskiego autorstwa Michaela J. Mikosia   Translated by Michael J. Mikoś, edited and with a foreword by Mirosława Hanusiewicz-Lavallee

24.05.2019
Literature studies

Lubuska literatura osadnicza jako narracja założycielska regionu

Author/Editor: Kamila Regina Gieba

Rozprawa Kamili Gieby jest pracą literaturoznawczą, poświęconą polskiej literaturze tzw. Ziemi Lubuskiej. Autorka analizuje tę literaturę zarówno w odniesieniu do regionalnej kultury literackiej, jak i na tle zjawisk społecznych, ideologii i projektów politycznych, a także życia intelektualnego i codziennego w Polsce po II wojnie światowej.

We use cookie files to make the use of our website more convenient for our users. If you do not wish cookie files to be saved on your hard drive, please change the settings of your browser. Read about our cookie policy.