Doctoral thesis
Praca jest edycją krytyczną powieści Bolesława Prusa Dzieci, opublikowanej w formie książkowej w 1909 r. To pierwsze wydanie, które porządkuje kwestie związane z bogatą historią tekstu oraz jego różnymi, licznymi wersjami czy wręcz zmienionymi i uzupełnionymi wydaniami. Umożliwiła to głównie wnikliwa kwerenda i dotarcie do wszystkich przekazów, wydrukowanych za życia autora.
Najważniejsze zadania tej pracy to przybliżenie czytelnikowi kontekstu epoki, a ponadto zaprezentowanie zmian dokonanych przez samego autora. Kontekst ów przybliżają m. in. przypisy merytoryczne, budowane z uwzględnieniem realiów kulturowych, wydarzeń i postaci historycznych, wreszcie strony językowej w charakterystycznej dla niej warstwie leksykalnej, semantycznej i stylistycznej etc.
Na całość rozprawy składa się wiele uzupełniających się elementów:
– wstęp z (ograniczoną) częścią interpretacyjną,
– komentarz edytorski z zestawionymi w tabeli przykładami zmian cenzuralnych w różnych wydaniach utworu (wszystkie te fragmenty, ostatecznie usunięte z powieści, zaznaczono odsyłaczem literowym wyróżnionym kolorem czerwonym w tekście i przytoczono w przypisach pod każdym z rozdziałów, co ułatwia ich lekturę dla zainteresowanych czytelników i organizuje przemieszczanie się po tekście w planowanej wersji elektronicznej),
– nota edytorska, zawierająca informacje o modernizacji pisowni czy też zachowaniu form wyrazów charakterystycznych dla wymowy autora oraz objaśnienie oznaczeń edytorskich użytych w przypisach i w tekście powieści (obrazujących zmiany autorskie, poprawki redakcyjne oraz oznaczenia tekstu pochodzące od edytora współczesnego),
– przypisy objaśniające o charakterze językowym i kontekstowym,
– przypisy edytorskie z odmianami kolejnych wersji tekstu (odesłania literowe w obrębie poszczególnych rozdziałów),
– informacje o omyłkach w numeracji odcinków i innych błędach redakcji i/ lub zecerów (zgromadzone w przejrzystej tabeli opatrzonej krótkim komentarzem),
– a także pre-tekst czyli notatki do powieści, rejestrujące proces powstawania koncepcji i planu powieści oraz jej artystycznej formy (odczytane z pozostawionych przez pisarza notatników różnej treści)
oraz aneks – prezentujący dwa poziomy tekstu – przed poprawkami i po autorskiej korekcie zachowanego maszynopisu na prawach autografu, co pozwoliło na ukazanie warsztatu pisarskiego Prusa.
Celem pracy było przygotowanie gruntu dla interpretatorów tak, by tekst mógł pomagać w samodzielnej interpretacji. Stąd starania o rzetelne opracowanie tekstu źródłowego na podstawie wszystkich istniejących materiałów zebranych w całości po to, aby, uzyskawszy pełną wersję powieści ze wskazaniem jej niedoskonałości, pokazać rytm, sposób i efekt pracy pisarza – od pomysłu, przez druk prasowy w odcinkach, zmiany autorskie i redakcyjne (prowadzące do powstania nowego, poszerzonego wydania) oraz ingerencje w tekst dokonane przez wzgląd na cenzurę, aż po publikację wydania książkowego.
Rozprawa to przede wszystkim próba znalezienia takiej metody prezentacji tekstu, która zachowa wszystkie informacje o jego historii, umożliwiając mu istnienie w teraźniejszości i w przyszłości.
Information
Related to the work
O „Lalce” krytycznie…
Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, Wydawnictwo Episteme oraz Księgarnia Naukowa im. Bolesława Prusa zapraszają na spotkanie poświęcone promocji pierwszej krytycznej edycji jednej z najważniejszych powieści w historii literatury polskiej.
Spacer po Lublinie śladami Bolesława Prusa
Wydawnictwo Episteme zaprasza na dwugodzinny spacer z Bolesławem Prusem po Lublinie.
Edycja krytyczna Pism wszystkich Bolesława Prusa
"Edycja Krytyczna Pism Wszystkich Bolesława Prusa" jest międzyinstytucjonalnym projektem badawczym, realizowanym pod auspicjami Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Naukową ambicją uczestników projektu jest zaoferowanie szerokiemu gronu czytelników wszystkich pism Bolesława Prusa opracowanych wedle najnowszych i najlepszych standardów sztuki edytorskiej, wyposażonych w takie komentarze, które z jednej strony nie obciążą tekstów pisarza nadmiarem erudycyjnego objaśnienia, z drugiej strony będą na tyle fachowe i wnikliwe, by inspirować i kierunkować odbiorców do podejmowania trudu jeszcze pełniejszego osobistego poznania spuścizny pisarza i czasów, w których tworzył.
Środa w Towarzystwie Literackim imienia Adama Mickiewicza: Warsztat filologa. Nowelistyka Bolesława Prusa w perspektywie edytorskiej
Zarząd Warszawskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza zaprasza na "Środę w Towarzystwie Literackim". Spotkanie pod tytułem Warsztat filologa. Nowelistyka Bolesława Prusa w perspektywie edytorskiej poprowadzi dr Dawid Maria Osiński. Rozmowa z zaproszonymi gośćmi - redaktor Pism wszystkich prof. Beatą Obsulewicz-Niewińską, autorami opracowań tekstów wchodzących w skład tomu IV i tomu V Nowel, humoresek i opowiadań: prof. Ewą Ihnatowicz, prof. Anną Janicką, dr Joanną Lekan-Mrzewką, dr Izabelą Poniatowską oraz redaktorami tomów: dr Agnieszką Bąbel i Piotrem Bordzołem - zogniskowana będzie wokół problamatyki prac nad edycją małych form prozatorskich autora Lalki. W trakcie spotkania zaprezentowane zostaną najnowsze publikacje, które ukazały się w ramach projektu. Spotkanie odbędzie się 15 listopada 2017 r. o godzinie 17.00 w sali 17 na Wydziale Polonistyki UW, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28.
See also
Przestrzeń w „Oziminie”, przestrzeń „Oziminy” Wacława Berenta
Aleksandra Wojtowicz w rozprawie doktorskiej Przestrzeń w „Oziminie”, przestrzeń „Oziminy” Wacława Berenta formułuje tezy dotyczące nowego spojrzenia na problem przestrzeni w twórczości Berenta. Praca jest polemiką z tezami badaczy, którzy wskazywali na niemożność odtworzenia przyległości miejsc, labiryntowość i brak logiki przestrzennej w powieści.
Obraz Paryża w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski
Głównym celem rozprawy jest odnalezienie i zebranie tekstów literackich, których tematem jest Paryż, oraz ich analiza. Ze względu na obszerność materiału wyczerpująca analiza tematu nie była możliwa, tak więc pewien wybór omawianych zagadnień był niezbędny. Zbadano tylko najważniejsze motywy i powieści. Pierwsza część rozprawy zawiera rozważania na temat historii Paryża i jego roli kulturowej. Znajomość historii miasta i relacji polsko-francuskich jest konieczna do zrozumienia sensu powieści, których akcja odbywa się w Paryżu. Ponadto zaprezentowano i omówiono stan badań: francuskie studia historyczne z XIX wieku, słowniki, encyklopedie, przewodniki, gazety i współczesne badania interdyscyplinarne dotyczące Paryża w ogóle (literatura, kultura, historia). Następnie ukazano krótki przegląd motywu Paryża w literaturze francuskiej. Zwraca się uwagę na najbardziej wyróżniające się tematy, typ tekstów i ich strukturę. Następnie omówiono motyw Paryża w dziejach literatury polskiej, od XVI wieku do początku wieku XX (proza, poezja, dramat). Główną częścią rozprawy jest opracowanie najważniejszych powieści, których akcja toczy się w XIX-wiecznym Paryżu. Opisano najpopularniejsze motywy (paryżanka, flânerie, samotna kobieta w Paryżu, artyści i sztuka, miasto-potwór, imigranci polscy, syndrom paryski itp.). Analizę tekstów przeprowadzono przy użyciu konwencjonalnych narzędzi interpretacyjnych oraz najnowszych dyscyplin i metod badawczych związanych z badaniami urbanistycznymi, takimi jak: filozofia miasta, geografia kulturowa, antropologia miasta, geokrytyzm, geopoetyka. Obraz Paryża w opowiadaniach i powieściach historycznych został omówiony osobno. Niniejsza rozprawa zawiera suplement w postaci tabeli przedstawiającej powieści o Paryżu odnalezione podczas badań. Zostały podzielone na grupy i krótko scharakteryzowane.
Podróże epistemologiczne, podróże metafizyczne.O wczesnych powieściach Samuela Becketta
Celem pracy jest dokonanie wieloaspektowego oglądu pierwszych czterech powieści Samuela Becketta ("Sen o kobietach pięknych i takich sobie", "Murphy", "Watt" i "Mercier i Camier") wraz z powiązanym z pierwszą z nich zbiorem opowiadań "More Pricks than Kicks". Praca składa się z czterech rozdziałów, w których omawiam każdą z czterech, będących jej zasadniczym przedmiotem powieści, w kolejności chronologicznej względem ich powstawania, albowiem chronologia ukazywania się powieści drukiem znacznie różni się od kolejności ich pisania.
Konwencje gatunkowe powieści kryminalnych Joanny Chmielewskiej w kontekstach kulturowych
Konwencje gatunkowe powieści kryminalnych Joanny Chmielewskiej w kontekstach kulturowych to pierwsza monografia dotycząca twórczości Joanny Chmielewskiej. Dysertacja ma charakter historycznoliteracki.