Orientalizm w literaturach świata

Sesja ma na celu przyjrzenie się zarówno literackim i kulturowym dyskursom hegemonicznym, jak też ich kontestacjom. „Orientalizm” to termin o mocno ugruntowanej pozycji w tradycyjnej humanistyce, będący jednak na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci wielokrotnie przedmiotem krytyki. Za przełomowe w tej kwestii wydarzenie uznaje się wystąpienie Edwarda W. Saida z 1978 roku, którego monumentalna praca zatytułowana właśnie Orientalizm obwołana została manifestem metodologii badawczej krytyki postkolonialnej. W swym dziele autor analizuje wizję na wpół mitycznego Orientu, przedstawiając mechanizmy podporządkowania innej niż zachodnia narracji Orientu kanonowi zachodnich fabuł i schematów, z intencją przede wszystkim samoidentyfikacji Zachodu. Orientalizm okazuje się systemem fikcji ideologicznych, opartych na opozycjach binarnych, których celem jest rozgraniczenie zachodnich (w znaczeniu logicznych, racjonalnych) „nas” od wschodnich (w znaczeniu nielogicznych, nieuczestniczących twórczo w postępie światowym) „ich”. Zdaniem Saida, świat zachodni usytuował ów „Orient” w szczególnej ramie epistemologicznej, w której przedstawia się on jako „geograficzna, a także kulturalna, polityczna, demograficzna, socjologiczna i historyczna całość”. Badania nad tak zdefiniowanym Orientem nazwał Said krytyką humanistyczną, akcentując w pojęciu humanizmu historyczne i racjonalne zrozumienie, podtrzymujące poczucie wspólnoty z innymi komentatorami, społeczeństwami i epokami. Krytyka zarzuciła Saidowskiemu pojęciu Orientu przede wszystkim zawężenie pola badawczego do kultury islamu i nieuwzględnienie przez to zjawiska orientalizmu dalekowschodniego, który stanowił od wieków równie ważny element ogólnoludzkiego „muzeum wyobraźni”, co orientalizm bliskowschodni.

Zgłoszenia można przesyłać do 20 maja 2018 r. na adresy sekretarzy Zespołu: k.wierzbickatrwoga@uw.edu.pl oraz michal.a.fijalkowski@gmail.com

Organizatorzy:
prof. dr hab. Alina Nowicka-Jeżowa
dr Krystyna Wierzbicka-Trwoga
dr Michał Fijałkowski
mgr Ewa Niedziałek