Polish Studies Newsletter

Event

Date of the event: 24.01.2017 - 25.01.2017
Added on: 05.12.2016

Stulecie Norwida. Dwudziestowieczny rezonans myśli i języka poety (1). IX Colloquia Romantyczne

Norwid, jego twórczość artystyczna i myśl: estetyka, antropologia, problemy społeczne, narodowe, historiozoficzne, teologiczne, w dwudziestym wieku stanowią ustawiczne źródło odniesień. Świadczą o tym teksty poetów i prozaików, publicystów i filozofów, sytuacje z życia społecznego i wreszcie – nauki literaturoznawcze. Pozostając pisarzem domagającym się wyraźnego aksjologicznego samookreślenia odbiorcy, staje się patronem (źródłem postaw i myśli) różnorodnych, często odmiennych orientacji antropologicznych, a także różnorodnych propozycji literackich i artystycznych. Cząstkowo i fragmentarycznie stan taki bywał zauważany i opisywany, ale dotychczasowe próby jego bardziej naukowego ujęcia nie prowadziły jeszcze do pytań zasadniczych, uwzględniających całość zjawiska, dążących do zrozumienia jego częstotliwości i intensywności, i wyprowadzenia z tego rozumienia wniosków o charakterze polskiej literatury (zatem i kultury) dwudziestego wieku, weryfikowalne zasady jej rozwoju.

Dwudziestowieczny odbiór Norwida, rozumiany nie jako zbanalizowany nieco w literaturoznawstwie problem recepcji, a wszechstronnie i ustawicznie aktualizowana obecność genialnego poety i myśliciela (model uprawiania twórczości literackiej: struktura głęboka wyobraźni i języka poetów, nowoczesna i ekspansywna myśl dotycząca wszystkich niemal problemów życia społecznego i jednostkowego) domaga się skrupulatnych, całościowych badań (obejmujących dotychczasowe dokonania w tej dziedzinie i poszerzających je wielokrotnie, ponieważ wymaga tego ranga zjawiska). Pytanie, dlaczego autorytet artystyczny i filozoficzny Norwida w sposób decydujący określił polską literaturę XX wieku jest nadzwyczaj ważne ze względu po pierwsze, na głęboką specyficzność, po drugie zaś, na łączność z literaturą europejską. W pisarstwie autora "Promethidiona" skumulowane zostało niesprzecznie to, co wybitnie narodowe, i to, co ponadnarodowe. O takim stanie rzeczy świadczą niezliczone nawiązania, aluzje, dygresje, adaptacje i negacje; być może wiek XX, jeśli chodzi o literaturę i poezję był wiekiem Norwida; być może pryzmat jego twórczości pozwala na napisanie nowej i nowego typu historii literatury polskiej XX wieku, w której rozjaśnione zostaną nierozwiązane często problemy (literackie, kulturowe, antropologiczne), a obecność Norwida jako rodzaju „narzędzia” opisu odsłoni ważne prawidłowości o charakterze estetycznym, rządzące czasami nam bliższymi. Badania tego typu mają charakter dwustronny: pozwolą również lepiej zrozumieć geniusz i przenikliwość Norwida. Przyniosą spore korzyści od strony wyłącznie norwidologicznej.

Słowa poety ze wstępu do "Vade-mecum" mówią o „skręcie w poezji polskiej”, jaki dokonuje się wraz z wystąpieniem ich autora, podejmowany projekt pozwoli wreszcie określić w sposób nierozdrobniony, a zweryfikowany i uwzględniający całość literackich i myślowych doświadczeń dwudziestego wieku, odpowiedzieć na pytanie, jak Norwid „zaprojektował” wiek XX.

Romantyzm był najpotężniejszą, artystycznie najbardziej nośną formacją w kulturze polskiej. Od momentu wygaśnięcia pierwszej fazy romantyzmu jej opozycja – konieczna myślowa i kulturowa opozycja – budowana jest przez Norwida i od Norwida. Ponieważ dookreślanie się polskiej literatury i kultury, jej ewolucja odbywa się (i trwa) na zasadzie „z romantyzmem” i „przeciw romantyzmowi”, pierwszym wielkim i w pewien sposób jedynym (jednoczącym treści opozycyjne wobec romantyzmu) był Norwid. Poeta ten jako realny i konkretny patron dyskursywnego dopełniania romantyzmu trwa po nasze czasy.

                                                        prof. dr hab. Bernadetta Kuczera-Chachulska

       Kierownik Katedry Badań nad Romantyzmem i Twórczością Cypriana Norwida

Information

Added on:
5 December 2016; 12:39 (Małgorzata Burta)
Edited on:
23 January 2017; 20:37 (Małgorzata Burta)

See also

19.04.2017

23. Dni Norwidowskie

30.03.2016

(Bez)kres paradygmatu. Nowoczesność w romantyzmie - romantyzm w nowoczesności / Ogólnopolska interdyscyplinarna konferencja naukowa

Organizatorzy konferencji - Katedra Historii Literatury Oświecenia i Romantyzmu, Katedra Krytyki  Współczesnej oraz Katedra Teorii Literatury Uniwersytetu Jagiellońskiego - pragną zachęcić uczestników do odpowiedzi na pytanie  postawione przez Arkadiusza Bagłajewskiego we wstępie do książki  "Obecność romantyzmu": „Czy romantyzm – rozumiany jako formacja, światopogląd, sposób  odczytania i rozpoznawania świata przez jednostkę pragnącą głębokiej  zmiany rzeczywistości – jest jeszcze obecny we współczesności?" Wspólnie z badaczami różnych dyscyplin wiedzy chcielibyśmy zastanowić  się, jak we współczesności przejawiają się ślady, znaki pozostawione  przez dziedzictwo romantyzmu. Mając świadomość, że dziedzictwo to nie może być zamknięte tylko w  formule romantycznego paradygmatu patriotyczno-martyrologicznego,  chcielibyśmy wejść w dialog o relacjach romantyzmu z nowoczesnością na  wielu płaszczyznach. Interesują nas również najważniejsze pytania, problemy i wyzwania  stojące przed badaczami mierzącymi się z romantyczną tradycją, a także  przebieg procesu szukania odpowiedniego języka mówienia nowoczesnego o  romantyzmie i mówienia o nowoczesności romantyzmu. Do dyskusji zapraszamy literaturoznawców, kulturoznawców, historyków,  socjologów, religioznawców, jak również innych przedstawicieli nauk  humanistycznych, społecznych i ścisłych zainteresowanych problematyką  żywotności romantycznego dziedzictwa.

08.10.2016

Gdańskie Spotkania Tłumaczy Literatury „Odnalezione w tłumaczeniu” (III edycja)

Gdańskie Spotkania Tłumaczy Literatury „Odnalezione w tłumaczeniu” organizowane przez Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku to jedyny w Polsce festiwal literacki poświęcony w całości sztuce translacji. Podczas trzeciej edycji wydarzenia porozmawiamy o wielkiej literaturze, która powstaje w językach pozacentralnych i poznamy laureatów Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego.

08.02.2016

„Tu jestem / zamieszkuję własne życie”. Twórczość poetycka, prozatorska i epistolarna Anny Frajlich / Międzynarodowa konferencja naukowa. Gość honorowy: Anna Frajlich-Zając

„Tu jestem / zamieszkuję własne życie”. Twórczość poetycka, prozatorska i epistolarna Anny Frajlich Gość honorowy: Anna Frajlich-Zając

We use cookie files to make the use of our website more convenient for our users. If you do not wish cookie files to be saved on your hard drive, please change the settings of your browser. Read about our cookie policy.