Издательская новинка
Romantyczne cykle liryczne (Sonety krymskie — Vade-mecum — Les Fleurs du mal)
Praca prezentuje wybrane wiersze z trzech słynnych cykli poetyckich: Sonetów krymskich Adama Mickiewicza, Vade-mecum Cypriana Norwida i Kwiatów zła Charles’a Baudelaire’a. Napięcie między „ja” i światem przyjmuje w tych tekstach postać konfrontacji uświadamiającej własną inność czy wyobcowanie. Można zaobserwować współobecność kilku form świadomości: a) ukierunkowaną na świat zewnętrzny; b) ukierunkowaną na świat wewnętrzny podmiotu; c) wychylającą się ku jakiejś tajemniczej pozaświatowej sferze bytu. Wiąże się z tym poszukiwanie ratunku dla własnego „ja”. Poznając otaczającą rzeczywistość lub doświadczając transcendencji, romantyczny bohater poznaje głównie samego siebie i swoją sytuację w bycie.
Cykl sam w sobie jest rodzajem podróży, w której każde z ogniw współtworzących go konstytuuje swoistą stację w lekturze. Wybrane dzieła wyróżnia też inny rodzaj „podróżowania”. Cykle Mickiewicza, Norwida i Baudelaire’a wiąże topos wędrówki, zawierający interpretację losu ludzkiego. Prezentuje jakąś filozofię istnienia, postawę wobec życia, stosunek do wartości, historycznego dziedzictwa kulturowego. Model wiecznie poszukującego wędrowca należy zresztą — obok typu artysty geniusza — do najlepiej ukształtowanych w romantyzmie wizerunków bohatera.
Przyjmując, że nadrzędnym podmiotem cyklicznym, którego nie należy utożsamiać z podmiotami poszczególnych wierszy, jest w Sonetach krymskich, Vade-mecum i Kwiatach zła poeta, można stwierdzić, iż funkcjonuje on w obcym sobie, a może nawet wrogim środowisku — jest poetą bezdomnym, wręcz wygnańcem. W przypadku dzieł Mickiewicza i Baudelaire’a potrafi jednak czasem ekscytować się podróżą lub myślą o niej, a u Norwida pozostaje najczęściej ironiczny i zgorzkniały. Podmiot Mickiewiczowski wydaje się poza tym bardziej harmonijny i zgodny ze sobą niż ten w Vade-mecum i Kwiatach zła, gdzie ulega jakiemuś rozszczepieniu, rozdrobnieniu na wiele projektów, zdefragmentowaniu. Błądzenie Baudelaire’a zawężone zostaje jednak do poszukiwania doskonałego, odurzającego piękna, tęsknoty za czymś odmiennym od płaskiej rzeczywistości, za czymś ekscytującym, porywającym, upajającym, uskrzydlającym. Natomiast błądzenie Norwida przypomina miotanie się pomiędzy niebem i ziemią w podążaniu za prawdą.
Być może cechą wyróżniającą wielkie dzieła literackie — a do takich niewątpliwie należą Sonety krymskie, Vade-mecum i Kwiaty zła — jest wywoływanie u czytelnika zdziwienia. Wiąże się to z naruszaniem przez tego rodzaju utwory istniejących konwencji i przyzwyczajeń literackich. W każdym z wymienionych powyżej cykli jest coś niecodziennego.
Содержание
Wstęp ………………………………………………………………………………………... 7
Rozdział pierwszy
ADAM MICKIEWICZ, SONETY KRYMSKIE …………………………………………… 53
V. Widok gór ze stepów Kozłowa ……………………………………………………. 55
VI. Bakczysaraj ………………………………………………………………………… 59
VII. Bakczysaraj w nocy ………………………………………………………………. 63
X. Bajdary ………………………………………………………………………………. 67
XV. Droga nad przepaścią w Czufut-Kale …………………………………………... 70
XVII. Ruiny zamku w Bałakławie …………………………………………………….. 73
Wskazówki bibliograficzne ……………………………………………………………. 76
Rozdział drugi
CYPRIAN NORWID, VADE-MECUM …………………………………………………… 79
Za wstęp. (Ogólniki) …………………………………………………………………... 81
II. Przeszłość …………………………………………………………………………... 83
VI. W Weronie …………………………………………………………………………. 86
VIII. Liryka i druk ………………………………………………………………………. 90
IX. Ciemność …………………………………………………………………………... 93
XIX. Stolica …………………………………………………………………………….. 96
XXX. Fatum …………………………………………………………………………... 101
XL. Cenzor-krytyk ……………………………………………………………………. 104
XLI. Królestwo ………………………………………………………………………... 107
LI. Moralności ………………………………………………………………………… 112
LV. Kółko ………………………………………………………………………………. 116
LXXXI. Kolebka pieśni. (Do spółczesnych ludowych pieśniarzy) ……………….. 121
LXXXII. Śmierć ……………………………………………………………………….. 126
XCV. Nerwy …………………………………………………………………………… 129
Wskazówki bibliograficzne …………………………………………………………... 135
Rozdział trzeci
CHARLES BAUDELAIRE, LES FLEURS DU MAL (KWIATY ZŁA) ………………… 139
I. Bénédiction (Błogosławieństwo), przeł. I. Kania ………………………………… 141
II. L’Albatros (Albatros), przeł. W. Szymborska ……………………………………. 149
III. Élévation (Wzlot), przeł. W. Szymborska ……………………………………….. 152
XVII. La Beauté (Piękno), przeł. M. Piechal ………………………………………... 155
XVIII. L’Idéal (Ideał), przeł. J. Opęchowski …………………………………………. 158
LXVI. Les Chats (Koty), przeł. A. Międzyrzecki ……………………………………. 162
CXX. Les Litanies de Satan (Litania do szatana), przeł. S. Korab Brzozowski … 166
CXXVI. Le Voyage (Podróż), przeł. M. Leśniewska ……………………………….. 174
Les Plaintes d’un Icare (Skargi jakiegoś Ikara), przeł. Miriam (Z. Przesmycki) … 189
Wskazówki bibliograficzne ……………………………………………………………. 192
Zakończenie ………………………………………………………………………………. 195
Spis ilustracji ……………………………………………………………………………… 207
Информация
Смотреть также
Opozycja antyreżimowa w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w latach 1956-1989
Автор/Редактор: Justyna Błażejowska
Wydane wspólnie z Instytutem Pamięci Narodowej
Poetyka ekstremalna oraz inne noty o liryce i krytyce współczesnej
Автор/Редактор: Jerzy Madejski
Nakładem wydawnictwa Pasaże ukazała się nowa książka profesora Jerzego Madejskiego, zbierająca jego szkice o poezji współczesnej.
500-lecie demokracji. Historia i perspektywy
Автор/Редактор: Krystyna Krawiec-Złotkowska
Tom zawiera referaty przedstawione na sympozjum naukowym pt. 500-lecie reformacji. Wielość perspektyw, które odbyło się 7 grudnia 2017 roku w Słupsku, w Zamku Książąt Pomorskich.
Frazeologiczne innowacje uzupełniające współczesnej polszczyzny. Studia
Автор/Редактор: Jolanta Ignatowicz-Skowrońska
Opisane w książce zjawiska przekonują, że zasób frazeologiczny polszczyzny podlega dziś licznym przeobrażeniom.