III Spotkanie Literaturoznawców: „Trzecia misja” (Third Mission) i transfer wiedzy w literaturoznawstwie i naukach humanistycznych

Charakterystyka konferencji

„Trzecia misja” (The Third Mission) nie jest nowym polem badawczym, lecz rozszerzeniem powszechnych zadań uniwersytetów obejmujących transfer wiedzy i odpowiedzialność społeczną (por. Uwe Schmidt, Katharina Schönheim (red.): Transfer von Innovation und Wissen, 2021). Misja ta, polegająca na integracji uniwersytetów ze społeczeństwem, stała się w ostatnich latach ważnym ogniwem chociażby ewaluacji nauki. Tylko te ośrodki badawcze, które wykazały realny wpływ na środowisko pozaakademickie, uzyskały uprawnienia do nadawania tytułów naukowych. W literaturoznawstwie trzecia misja odnosi się do społecznej odpowiedzialności uniwersytetów, która wykracza poza ich tradycyjne zadania badawcze (pierwsza misja) i dydaktyczne (druga misja). Obejmuje działania, poprzez które uniwersytety aktywnie przyczyniają się do rozwoju społecznego, kulturalnego, gospodarczego i politycznego. W literaturoznawstwie może dotyczyć komunikacji naukowej, projektów kulturalnych i współpracy z instytucjami, programów edukacyjnych dla publiczności, doradztwa i ekspertyz. Trzecia misja podkreśla zatem znaczenie studiów filologicznych i literaturoznawczych dla społeczeństwa i służy temu, aby wyniki studiów literackich były skuteczne nie tylko w świecie akademickim, ale także w całym społeczeństwie.

Chcielibyśmy przyjrzeć się temu zagadnieniu bliżej i odnieść się do niego nie tylko jako współczesnego fenomenu kultury, lecz również jako zjawiska występującego wcześniej, dlatego zachęcamy do zgłaszania referatów obejmujących m.in. takie zagadnienia, jak:

1. Przykłady i funkcje przenoszenia literackich i humanistycznych odkryć naukowych do książek popularnonaukowych, artykułów lub wykładów publicznych; wpływ literaturoznawców i humanistów na realizację trzeciej misji poprzez przekazywanie społeczeństwu wiedzy kulturowej – przykłady aktualne i historyczne.
2. Przenoszenie wiedzy dotyczącej literatury, literaturoznawstwa i nauk humanistycznych do podcastów, blogów i nowych mediów.
3. Współpraca kulturalna polegająca na projektach, w których literaturoznawcy współpracowali lub współpracują z artystami, muzeami lub teatrami; wzbogacanie życia kulturalnego i promocja publicznego zrozumienia literatury i nauk humanistycznych (festiwale i konkursy literackie, grupy dyskusyjne, inscenizacje teatralne dla dzieci, popularne produkcje filmowe oparte na utworach literackich, kabarety popularyzujące klasyczne utwory literackie itd., ich funkcja i znaczenie regionalne i pozaregionalne).
4. Programy edukacyjne dla ogółu społeczeństwa, oferowanie tematów literackich w formie publicznych wykładów lub kursów online, przekazywanie wiedzy naukowej całemu społeczeństwu (wykłady popularnonaukowe dla szerszej publiczności na uniwersytetach lub w środowiskach pozauniwersyteckich, np. w przestrzeniach miejskich kiedyś i dziś).
5. Literaturoznawcy jako krytycy literaccy, doradcy w wydawnictwach, instytucjach kulturalnych, politycznych i edukacyjnych.
6. Literaturoznawcy jako badacze aktualnych problemów społecznych, takich jak migracja, zmiany klimatyczne czy cyfryzacja, i ich wkład w dyskurs publiczny (wykorzystanie wyników badań w dyskusjach publicznych lub raportach medialnych w celu pogłębienia zrozumienia tych tematów).
7. Archiwa cyfrowe a literaturoznawcy (udostępnianie cyfrowo tekstów historycznych, listów, manuskryptów i ich funkcja dla społeczeństwa).

Niniejsze zagadnienia mogą dotyczyć zjawisk aktualnych i współczesnych, jak również historycznych. Mile widziane jest interdyscyplinarne spojrzenie na powyższe tematy i połączenie ich z transferem wiedzy, transferem kulturowym, badaniami nad kobietami i płcią, analizą dyskursu, nowymi mediami, teoriami sieci lub pola (Bourdieu), teoriami systemu (Luhmann). Zachęcamy również do zastanowienia się, na ile prowadzone badania literaturoznawcze i kulturoznawcze mogą stanowić istotny element trzeciej misji. Jaki jest sens trzeciej misji na uniwersytetach i czy jest ona złem koniecznym, narzuconym przez akademicką nowomodę, która przywędrowała z Zachodu?

Tematy wystąpień dotyczące tematu przewodniego i inne proszę zgłaszać do końca października 2024 na adresy organizatorek: aneta.jachimowicz@uwm.edu.pl i j.chlosta-zielonka@uwm.edu.pl.