Święci i świętość w języku, literaturze i kulturze

Proponujemy Państwu udział w interdyscyplinarnej konferencji dotyczącej motywów świętości oraz motywów osób i miejsc świętych, które na osi diachronicznej ulegały i wciąż ulegają kulturowo uwarunkowanym przekształceniom. W czasach najnowszych wiele tekstów nawiązuje do starożytnego gatunku hagiografii. Wątki i motywy z życia świętych determinują rozwój fabularny licznych dzieł dramatycznych, literackich i filmowych, takich jak m.in.: "Mord w Katedrze" T. S. Eliota, "Moc i chwała" Grahama Greene’a, "Wybraniec" Thomasa Manna, "Magnus" George’a Mackay’a Browna, "Wiara i tron" Dominika W. Rettingera, "Oto jest głowa zdrajcy" (1966) w reżyserii Freda Zinnemanna, "Misja" (1986) reż. Roland Joffé, "Życie za życie. Maksymilian Kolbe" (1991) reż. Krzysztof Zanussi, "Joanna d’Arc" (1999) reż. Luc Besson. Elementy gatunkowe hagiografii kształtowały też i nadal kształtują sposoby konstytuowania postaci literackich, dramatycznych i filmowych w wielu utworach nie traktujących bezpośrednio o świętości. Badania lingwistyczne prowadzone na płaszczyźnie różnych języków nowożytnych dowodzą bogactwa znaczeniowego pojęć "świętość" i "święty", a jednym z celów takich analiz jest próba dotarcia do pierwotnej sytuacji semantycznej tego, co święte, pierwotnego doświadczenia świętości. Do ciekawych wniosków doszli polscy historycy języka, którzy ustalili prymarne znaczenie leksemu "święty" i dowiedli jego znacznej aktywności słowotwórczej na przestrzeni wieków. Otóż słowo to we wcześniejszym okresie staropolszczyzny oznaczało mocny, silny, wytrwały i było przejęte jeszcze z prasłowiańszczyzny.

Komu lub czemu nadaje się cechę bycia świętym w różnych tekstach, dziełach sztuk wizualnych, językach i epokach? Jakie zmiany następują w konstytuowaniu motywów świętości, jak również w znaczeniu słów z rodziny wyrazów "święty"? Jak zmienia się językowy, literacki, dramatyczny, kulturowy i artystyczny obraz człowieka świętego? Czy współcześnie funkcjonują narracje świętości, które nie uległy zakwestionowaniu, a jeśli tak, to na ile są to narracje wspólne dla różnych kultur i światopoglądów?

Do wzięcia udziału w planowanej konferencji zapraszamy szczególnie anglistów, germanistów, polonistów, jak również historyków, kulturoznawców, filmoznawców, filozofów i specjalistów z pokrewnych dyscyplin. Proponujemy następujące tematy do rozważenia:

• etymologia i semantyka słów "święty" i "świętość" w językach angielskim, niemieckim, polskim i innych;
• leksemy "święty" i "świętość" we frazeologii;
• aksjolingwistyczne wymiary świętości;
• sposoby desakralizowania się leksemów z rodziny wyrazów "święty";
• ewolucja języka a pojmowanie świętości;
• ogląd semantyki różnych odniesień leksemów "święty" i "świętość" w określonych epokach literackich;
• postaci świętych i motywy świętości w liryce, epice i dramacie;
• obrazowanie i konceptualizacja świętości w dziełach filmowych, starych i nowych mediach, sztuce;
• topos miejsca świętego;
• archetypy związane ze świętością;
• święty jako postać symboliczna;
• świętość (nie)idealna jako motyw obiegowy;
• teksty literackie i nieliterackie autorstwa świętych;
• święty jako fundament kulturotwórczy i historiocentryczny;
• święty jako nowy początek, ośrodek formowania wspólnoty i wzorzec dla niej;
• męczeństwo świętych w kontekście konstytuowania się „ducha narodu” i/lub „ducha wspólnoty”;
• różnice kulturowe w percepcji świętości;
• święci jako patroni narodów;
• wizerunki/słowa świętych w przestrzeni publicznej.

Jesteśmy również otwarci na inne propozycje referatów, które wpisywałyby się w obszar tematyczny konferencji. Nasza konferencja odbędzie się w Centrum Nauk Humanistycznych na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, ul. Kurta Obitza 1. Prosimy o nadsyłanie wypełnionego formularza rejestracyjnego do dnia 30 kwietnia 2017 roku. Prosimy również o podawanie w nazwie pliku nazwiska oraz skróconego tytułu wystąpienia według wzoru: nazwisko_skrócony tytuł.doc(x). O przyjęciu zgłoszeń zawiadomimy Państwa do 15 maja 2017 roku.

Zgłoszenia prosimy przesyłać na adres: kulturaduchowa@uwm.edu.pl

Opłata konferencyjna w wysokości 450 zł (100 Euro) pokryje koszty materiałów konferencyjnych, barku kawowego, wspólnej kolacji i obiadu. Informujemy, że nie pokrywamy kosztów noclegu, rekomendujemy jednak Hotel Park znajdujący się w pobliżu miejsca konferencji (ul. Warszawska 119) lub budżetowe pokoje gościnne Fundacji Żak UWM na terenie kampusu uniwersyteckiego: w Domu Studenta nr 1, ul. Kanafojskiego 3, tel. 89 523 33 29, 89 523 34 95, 89 522 74 50; w Domu Studenta nr 3, ul. Oczapowskiego 9, tel. 89 523 33 42, 89 522 74 78, 89 523 44 76; w Domu Studenta nr 4, ul. Kanafojskiego 2, tel. 89 523 44 81.

Planujemy publikację tematycznej monografii naukowej, w której zamieścimy pozytywnie zrecenzowane teksty. Języki konferencji: polski, niemiecki i angielski.

Cieszymy się na spotkanie z Państwem!