Номер журнала
Inscripton. An Anthology 1
Redakcja „Napisu” z przyjemnością informuje o ukazaniu się online pierwszej części anglojęzycznej serii tłumaczeń „Inscription. An anthology 1” – opatrzonego wstępem wyboru 13 artykułów spośród 535 rozpraw, opublikowanych na łamach rocznika „Napis” w latach 1994–2021. Można je znaleźć na stronach Repozytorium Cyfrowego Instytutów Naukowych i „Napisu”.
Pierwszy numer specjalny to z konieczności zaledwie niewielki ułamek dorobku pisma, jednak pokazuje zarówno jego wielostronność, jak i przyrastanie wiedzy humanistycznej oraz metodologicznej świadomości w ramach literatury okolicznościowej i użytkowej.
Rocznik powstał w środowisku badaczy polskiej kultury szlacheckiej końca XVIII wieku, skupionych wokół prof. Janusza Maciejewskiego (1930-2011), zajmujących się pracami edytorskimi i tekstologicznymi dotyczącymi literatury okolicznościowej z czasów konfederacji barskiej (1768-1772), której wielotomowe wydanie ujrzało ostatecznie światło dzienne w latach 2005-2008.1 znacznie wcześniej, bo w 1975 r., prof. Maciejewski opublikował w renomowanym czasopiśmie literackim „Teksty” artykuł pt. „Obszary trzecie literatury”, w którym określił zakres zainteresowań swojej szkoły badawczej jako teksty literackie odrębne od literatury ścisłej i poza folklorem (bezpośrednio związanej z kulturą ludową). Wśród tak zdefiniowanych gatunków literackich i form pisarstwa prof. Maciejewski wymienił m.in.: inskrypcje, epigramaty, epitafia, komedię minstrela, poezję i fraszki mieszczańskie, list, pieśni ludowe i pieśni wędrownych śpiewaków, satyry i paszkwile, poezję polityczną różnych okresów historycznych. Te formy pisma istniały w wielu tradycjach literackich różnych narodów, ale w tradycji staropolskiej pojawił się taki gatunek literacki jak baśń szlachecka, który wiązał się ze specyficzną formą organizacji społeczno-politycznej ówczesnej Rzeczypospolitej (demokracja szlachecka) i jej losami historycznymi, a jednocześnie stanowił modelowy przykład literatury okolicznościowej i stosowanej. Inną formą, która niewątpliwie należy do "trzecich dziedzin literatury", jest poezja robotnika, powstała spontanicznie pod wpływem obecnej sytuacji podczas przełomu politycznego w Polsce w latach 1980–1981, który doprowadził do wydarzeń symbolicznie określanych zbiorczo jako "upadek komunizmu". [...] Podejście badawcze stosowane w piśmie odwołuje się z jednej strony do nowych osiągnięć teorii literatury, antropologii i socjologii, a z drugiej do specyficznych doświadczeń polskiego społeczeństwa, które przez dziesięciolecia po utracie suwerenności opierało się na literaturze nie tylko jako źródle komentarzy do bieżących wydarzeń (przy braku reprezentacji politycznej i niezależnej prasy), ale także jako społecznym "spoiwie", które podtrzymuje zbiorową tożsamość i aktywne dążenie do wolności.
Ze Wstępu Marka Pąkcińskiego
Содержание
Marek Pąkciński, Introduction: Literature: text and social communication; Janusz Maciejewski, Occasional and applied literature. (In place of an introduction); Aleksander W. Lipatow, Russia and Poland – a ‘domestic row’ of Slavs, or a conflict of mentalities?; Beata Cieszyńska, The image of Poland and Poles in the Dmitriads, from the British perspective; Barbara Wolska, Without guilt or shame. Sexuality in eroticism-themed Polish obscene poetry of the Enlightenment period; Dorota Samborska-Kukuć, Resident bards. The court poet in light of memories from the Polish Eastern Borderlands in the first half of the 19th century; Agata Grabowska-Kuniczuk, A ‘judgement of the eye’? The way(s) the world is perceived in Bolesław Prus’s prose works; Jolanta Sztachelska, From a trip East. On a different Europe and the genre-fluid nature of the letter in Henryk Sienkiewicz’s travel correspondence; Marek Pacukiewicz, ‘A different fabric’. The overt and the hidden in Joseph Conrad’s prefaces to his prose works; Wiesław Ratajczak, Conrad and Arendt. Revealing the roots of evil; Agnieszka Bąbel; The art of breaking up. Infelicitous engagements in Polish novels and memoirs from the turn of the 20th century; Marek Pąkciński, Body, gender, and a communist’s shame (side notes on Stanisław Lem’s utopian science fiction novels from the 1950’s); Franciszek Apanowicz, The issue of the genre of Kolyma stories by Varlam Shalamov and its editions in Polish; Aleksandra Matykiewicz-Włodarska, The Luther effect. The consequences of the Reformation in the area of printed media and communication.
Информация
Добавленные недавно номера
Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej | XXIX | 2023
Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej | XXVIII | 2022
Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej | | 2022
Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej | XXVII | 2021
Смотреть также
European Journal of Life Writing | (10) | 2021
Наименование номера: Cluster on “Remembering Late Socialism in Autobiographical Novels and Autofictions from Central and Eastern Europe”
Tematy i Konteksty | (No. 1) | 2020
Наименование номера: Numer specjalny w języku angielskim - Wybór z dekady
Numer specjalny "Tematów i Kontekstów", będący wyborem artykułów z 10-letniej historii czasopisma, został w całości przetłumaczony na język angielski. Redakcja numeru: Jolanta Pasterska, Elżbieta Rokosz, Marek Stanisz.
Logopaedica Lodziensia | 1 | 2017
Наименование номера: „Logopaedica Lodziensia”. Tom 1
Pierwszy numer czasopisma „Logopaedica Lodziensia”, które powołano na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego przy Zakładzie Dialektologii Polskiej i Logopedii zawiera 15 prac autorów z różnych instytucji i ośrodków naukowych w Polsce.